ABD Küresel Gücünün Yeni Vizyonu

Trump'ın küresel meselelere yaklaşımı, Amerikan devletinin geleneksel stratejisinden keskin bir şekilde ayrılıyor. Trump, Amerika'yı bir "polis devleti" olarak görmüyor. NATO'ya şüpheyle yaklaşıyor, Rusya ile savaşı desteklemiyor ve ABD'nin Batı Asya'daki askeri varlığının öncelikli olarak Arap müttefiklerini korumaya hizmet ettiğine inanıyor. Ona göre, bu korumanın mali yükünü onlar üstlenmeli. 

Pentagon ve Beyaz Saray gibi kurumlar tarafından temsil edilen Amerika, uzun vadeli bir stratejik vizyon izliyor. Dünya çapında yüzlerce askeri üssü bulunuyor ve çeşitli bölgelerde yapılandırılmış bir siyasi strateji izliyor. 

Trump ise, çok kutuplu bir dünya düzeni içinde Amerikan liderliğini öngörüyor. Amerikan sistemini diğer uluslara dayatmakla daha az ilgileniyor ve ABD'ye fayda sağlayan ekonomik ittifakları teşvik etmeye daha fazla odaklanıyor. Ayrıca BRICS'in yükselişine karşı koymayı ve alternatif ekonomik blokların doların hakimiyetine meydan okumasını engellemeyi amaçlıyor. Stratejisi, ideolojik savaşlar yürütmek yerine ekonomik kaldıraç etrafında dönüyor. 

Kuruluş etkisinin önemli bir örneği, tarihsel olarak Amerikan tek kutupluluğunu ilerletmek için gizli bir araç işlevi gören USAID'dir. Yumuşak güç taktikleri kullanarak, darbeler ve renkli devrimler yoluyla ulusları istikrarsızlaştırmaya yardımcı oldu. Ancak Trump yönetiminde, bu tür girişimler için fonlama kesildi ve ABD'nin milyarlarca tasarruf etmesine olanak tanıdı. Trump'ın yaklaşımı daha doğrudandır - toplumları etkilemek için STK'lara güvenmek yerine, yaptırımları bir zorlama aracı olarak tercih ediyor. Bu değişim, yerel hareketlerin ve diğer güçlerin istismar edebileceği bir boşluk yaratarak Amerikan etkisini tabandan zayıflatıyor.

Trump, çatışmadan ziyade göreceli istikrar yoluyla Amerikan ekonomisini güçlendirmeyi hedefliyor. Rusya ile uzun süreli savaşa karşı çıkıyor ve yaptırımlardan ziyade yatırımı tercih ediyor. Ukrayna'ya 350 milyar dolar harcamak yerine, doğrudan ekonomik bir rakip olarak görmediği Rusya ile çalışmanın daha büyük bir ekonomik potansiyele sahip olduğunu düşünüyor. Daha geniş hedefi, maliyetli dış taahhütleri geri çekmek ve kontrolü sürdürmek için gümrük vergileri ve yaptırımlar gibi ekonomik kaldıraçları kullanarak Amerikan ekonomik hakimiyetini sağlamlaştırmak. Bu, Zelensky'ye yaklaşımında açıkça görülüyordu; burada destek için net koşullar koydu. 

Bu duruş, Rusya'ya karşı derin bir düşmanlık besleyen ve buna karşı koymak için ABD desteğine güvenen Avrupa'nın duruşuyla keskin bir tezat oluşturuyor. Trump'ın Avrupa ithalatlarına uygulanan gümrük vergilerinin artırılması yönündeki baskısı, muhtemelen ABD'deki Avrupa mallarına olan talebi azaltacak, yerel üretimi teşvik edecek ve doları güçlendirecektir. NATO'dan çekilmesi, ittifak içindeki çelişkileri daha da açığa çıkararak başkalarının faydalanabileceği stratejik açılımlar yaratıyor.

Trump siyasi bir tsunami gibi hareket ediyor. Gazze'de, savaşı kendi şartlarıyla durdurarak savaşın arkasındaki gerçek güç şeklinde kendini konumlandırdı. Tartışmalı nüfus azaltma teklifi bile somut bir plandan çok bir pazarlık aracıydı. Batı Asya'yı Meksika, Panama veya Grönland gibi bölgelere göre ikincil görüyor. İran'ın gücü sorulduğunda, İran'ın çok güçlü olduğunu kabul ediyor ve askeri çatışmadan ziyade nükleer engellemeye odaklanmayı tercih ettiğini ima ediyor, bu da Netanyahu'nun hayal kırıklığına uğramasına neden oluyor. 

Trump ayrıca, Amerikan müdahalesini finansal bir yük olarak gördüğünde geri çekilme eğiliminde. "İsrail" Suriye'deki etkisini genişletmiş olsa da, eylemleri yaygın bir direnişe yol açarsa ve "İsrail"in devam eden bir çatışmanın kaynağı olduğu anlaşılırsa, Trump ABD desteğini yeniden gözden geçirebilir. 

Zayıflayan bir "İsrail"in bölgesel ikameler aramaya yol açtığı derin devletin yaklaşımının aksine, Trump'ın duruşu daha işlemseldir. Önemli bir muhalefet olmazsa, "İsrail"in toprak kazanımlarına damga vuracaktır. Ancak maliyetler faydalardan fazlaysa, işgalci varlıktan desteği kademeli olarak kaldırmaya isteklidir.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 24 Mart 2025 23:57