Lübnan'da Siviller, Özgürlük İçin Toplanıyor

İsrail'in hem yerleşimcilerine hem de daha geniş Arap dünyasına direnişle ilgili olarak yansıtmaya çalıştığı, yenilmiş bir ulus ve parçalanmış bir irade imajı, Hizbullah'la ateşkesin uygulanması için verilen 60 günlük sürenin yaklaştığı 26 Ocak sabahının şafağında çöktü. 

Sarsıcı an, Lübnan halkının yakın zamanda işgal edilen köylerine amansız bir kararlılıkla muzaffer bir şekilde dönmesi ve İsrail'in ülkedeki işgalini ateşkesin ötesine genişletme hırslarına son vermesiyle geldi. 

İsrail'in ateşkes süresinin ötesinde devam eden ihlallerine meşruiyet kazandırmak için çabalayan Beyaz Saray, Pazar akşamı çok kısa bir açıklama yaptı ve anlaşmanın 18 Şubat'a kadar yürürlükte kalacağını duyurdu. 

Birkaç saat içinde, Lübnan Cumhurbaşkanlığı'nın X hesabı, "İsrail'in Lübnan'a 15 gün boyunca beş sınır noktasında kalacağını bildirdiğine dair haberlerin hiçbir gerçeği yansıtmadığını belirtti." 

İsrail'in yanlış hesaplanmış stratejisi

Sahadaki gerçekleri bir kez daha yanlış hesaplayan işgal devleti, Güney Lübnan'daki kapsamlı saldırganlığına ve BM Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararını uygulama kisvesi altında güney köylerine iki ay boyunca acımasız bir saldırı düzenleyerek bir zafer görüntüsü oluşturmaya bel bağlamış gibi görünüyordu. 

Bu süre zarfında, Litani Nehri'nin güneyindeki köyler - şiddetli direniş sayesinde savaş sırasında askeri işgalden kurtuldu - son teslim tarihine kadar aralıksız bombalama ve yıkımla harap edildi. Tel Aviv, ateşkes anlaşmasıyla korunan bu şiddetin kontrolünü sağlamlaştıracağından ve hakimiyet anlatısını güçlendireceğinden emin görünüyordu; bu inanmak için kendini kandırdığı bir anlatıydı. 

Başbakan Benjamin Netanyahu'dan aşırı sağcı siyasi müttefiklerine ve muhalefet liderlerine kadar İsrail liderliğinin küstahlığı, Lübnanlıların direncini hafife aldı. Savaşın ve sonrasının güneyli köylülerin iradesini ezdiği ya da Hizbullah'a yeni şartlar dayattığı yanılsaması beklenmedik bir teste tabi tutuldu.

Lübnan'ın ateşkese uyması sırasında – ordusunun Litani'nin güneyinde konuşlandırılması ve Hizbullah'ın ateşkes şartlarına bağlı kalmasıyla damgasını vurdu – İsrail bu kısıtlamayı zayıflık olarak yanlış okudu. Ateşkes döneminin sonlarına doğru, İsrailli liderler güney Lübnan'ın uzun süreli işgalini açıkça tartıştılar ve henüz evlerine dönmemiş olan kuzeyli yerleşimciler için güvenlik endişelerini öne sürdüler. 

İsrail'in öngöremediği şey, iki tarihi anın birleşmesiydi: Lübnanlıların köylerini geri alması ve Gazze'deki Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden kuzeye dönerek yerinden edilmeye direnmesi. İki ateşkes anlaşmasının ardından, yerlilere karşı yürütülen soykırım harekatına rağmen yerli halkın toprağa sarsılmaz bağlılığıyla desteklenen bu ikili hareket, İsrail'in ve Batı ve Batı Asya'daki müttefiklerinin hesaplarının başarısızlığını gözler önüne serdi. 

İhlallerle baltalanan bir ateşkes 

ABD'li General Jasper Jeffers başkanlığındaki ABD önderliğindeki ateşkes komitesinin pervasızlığı durumu daha da karmaşık hale getirdi. Komite, İsrail'in ateşkesi defalarca ihlal etmesini hafife alarak, Tel Aviv'in anlaşmayı istediği gibi yorumlamasına izin verdi. 

İsrail güçleri bu bahaneyle hava saldırıları düzenledi, tüm yerleşim bölgelerini yıktı ve tarım ve orman alanlarını, elektrik şebeke hatlarını, su kuyularını ve çok sayıda yolu buldozerle yıktı. İşgal ordusu, 15 aylık savaş sırasındaki yıkıma rakip olacak bir ölçekte güney Lübnan'daki altyapıyı kökünden söktü ve sivil yaşamı bozdu. 

Lübnanlı yetkililerin tahminlerine göre, ateşkes sırasında 800'den fazla ihlal yaşandı, ancak ateşkes komitesi anlamlı bir kınama yapmadı. Evlerine dönmeye çalışan siviller ayrım gözetmeksizin hedef alındı; Pazar gecesi itibariyle, Lübnan Sağlık Bakanlığı, ateşkesin başlamasından bu yana yaklaşık 100 can kaybına ek olarak, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere güneydeki 21 köyde 24 şehit ve 134'ten fazla yaralı kaydetti.

'Arabulucuların' suç ortağı sessizliği

İsrail'in uluslararası suç ortaklığıyla mümkün kılınan eylemleri, işgalini uzatması ve Lübnanlıların acılarını derinleştirmesi için onu cesaretlendirdi. Bu arada, ateşkesi denetlemek ve 1701 sayılı kararı uygulamakla görevli General Jeffers, bu suçlara seyirci kaldı.

Sessizliği bir kez daha, tarafsız bir arabulucu olmaktan çok uzak olan Washington'un içsel önyargısını gösterdi ve bu önyargı tarihsel olarak Tel Aviv'in çıkarlarıyla uyumlu hale geldi. Bu da önemli bir soruyu gündeme getiriyor: ABD, Lübnan'ın siyasi ve güvenlik meselelerinde gerçekten tarafsızlık iddiasında bulunabilir mi?

Lübnan'daki direnişe yakın bir siyasi kaynak, The Cradle'a yaptığı açıklamada, bu önyargının ülkeyi istikrarsızlaştırma ve ateşkesi anlamsız hale getirme riski taşıdığını söylüyor.

Hizbullah tarafından temsil edilen direniş, geçtiğimiz Perşembe günü, "Lübnan egemenliğinin sürekli ihlaline" karşı uyarıda bulunan açıklamasıyla işleri yoluna koydu. 

Hizbullah, bu ihlallerin "toprakları geri almak için, devlet tarafından, uluslararası sözleşmelerle garanti edilen tüm araç ve yöntemlerin kullanılması" gerektiğinde ısrar etti.

"Önümüzdeki günlerde tamamen geri çekilmeyle sonuçlanması beklenen durumla ilgili gelişmeleri takip edecek olsak da, anlaşmanın ve taahhütlerin herhangi bir şekilde ihlal edilmesini ve dayanıksız bahanelerle bunlardan kaçınma girişimlerini kabul etmeyeceğiz."

Hizbullah'ın uyarıları gerçekleşti 

Pazar günkü olaylar Hizbullah'ın uyarılarını doğruladı. Siviller kitleler halinde köylerine geri dönerken, Lübnan Silahlı Kuvvetleri İsrail askerlerinin teslim olmaya isteksiz olduğu bölgelerde konuşlanarak onu takip etti. Bu kitlesel seferberlik, İsrail'in bölgeyi yaşanmaz hale getirmeye ve yeniden inşa çabalarını neredeyse imkansız hale getirmeye çalışan yakıp yıkma stratejisini ortadan kaldırdı. 

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hükümeti, iç siyasi baskıları ve başarısız Gazze saldırısını dengelemek konusunda çaresiz kaldı ve yine yanlış hesap yaptı. Lübnan ruhunu kırmak yerine, müthiş bir birlik ve meydan okuma gösterisiyle karşılandı.

Lübnan'ın ateşkesin gereklerini yerine getirme taahhüdü karşılığında, Hizbullah parlamento temsilcisi Ali Feyyad, bunun "İsrail ihaneti, uluslararası suç ortaklığı ve kayıtsızlık" ile karşılandığını söylüyor.

Direnişe yakın bir kaynak da The Cradle'a, İsrail işgal güçlerinin Lübnan topraklarının tek bir karışında bile varlığının direnişin devam etmesi için bir gerekçe teşkil ettiğini söyledi.

Kaynak, Netanyahu hükümetinin ateşkes süresini atlatmaya çalışarak birbiriyle bağlantılı birkaç hedef peşinde koştuğunu detaylandırıyor. Bunların başında, Beyrut'u İsrail'in taleplerine boyun eğmeye zorlamak amacıyla Beyrut üzerindeki hem siyasi hem de askeri baskıyı yoğunlaştırma stratejisi geliyor.

Buna ek olarak İsrail, sınır boyunca "yanmış bölge" olarak adlandırılan bir bölge kurmaya ve işgalini daha da sağlamlaştıracak bir tampon bölge oluşturmaya çalışıyor. Kaynak, bu manevranın Netanyahu'nun iç gündemine de hizmet ettiğini ekliyor. 

Güney Lübnan'da bir dayanak noktası sağlayarak, İsrail'de tam bir çekilmeyi önlemesi için kendisine baskı yapan muhalif figürlerden gelen eleştirileri saptırmayı amaçlıyor. Dahası, Netanyahu bu durumu, hükümetinin yıpranmış imajını düzeltmeye çalışmak için kullanıyor. 

Gazze ateşkesinin İsrail'in siyasi ve askeri aygıtındaki ciddi çatlakları ortaya çıkarmasının ardından – özellikle Filistinli direniş savaşçıları yenilenmiş bir güven ve dirençle ortaya çıktıkça – güç durumdaki İsrail başbakanı, özellikle Lübnan bağlamında, bu itibar darbelerinden kurtulmanın bir yolu olarak güç yansıtmak için çaresiz.

Birleşik direniş 

Lübnan ve Filistin'deki bu senkronize direniş, bölgenin işgale karşı verdiği kalıcı mücadelenin bir hatırlatıcısı olarak hizmet ediyor. İsrailli yorumcular ABD politika çevrelerindeki bölünmeleri kabul ederken – bazıları İsrail'in işgalini uzatma girişimlerini desteklerken, diğerleri çekilme şartlarına bağlı kalmakta ısrar ediyor – Netanyahu'nun gündemi kargaşa içinde kalmaya devam ediyor. 

Güney Lübnan'daki beş askeri noktanın tutulmasına izin vermesi için Başkan Donald Trump'a lobi yaptığına dair haberler onun çaresizliğini gösteriyor, ancak Lübnan halkı bu stratejiyi zaten boşa çıkardı.

Vatandaşlarının eylemleriyle güçlenen Lübnan direnişi, işgale karşı konulabileceğini ve meydan okunacağını bir kez daha kanıtladı. 

Siviller Pazar günü yaklaşık 30 kasabayı kurtararak Lübnan ordusunun ilerlemesinin önünü açtı ve egemenliklerini geri almak için sarsılmaz bir kararlılığın sinyalini verdi. İsrail uluslararası dinamikleri manipüle etmeye çalışsa da, Lübnan halkı net bir çizgi çizdi: Toprakları, iradeleri, zaferleri.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 28 Ocak 2025 06:30