İsrail İçin Hizbullah'la Savaş Neden Tehlikeli?

Gazze Şeridi'nde Hamas'la savaşının üzerinden dokuz aydan fazla bir süre geçmiş olan İsrail, şimdi kuzey sınırında Hizbullah'la ikinci, hatta daha büyük bir savaşa her zamankinden daha yakın görünüyor. Haziran ayında İsrail Savunma Kuvvetleri, güney Lübnan'da geniş çaplı bir saldırı planlarının onaylandığını duyurdu. Temmuz ayı ortalarında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İran destekli Şii grubun İsrail kasabalarına yönelik roket saldırılarını daha genişletmeye hazır olduğunu söyledi.

Her ne kadar bu olasılık uluslararası medyada görece az ilgi görmüş olsa da, İsrail ile Hizbullah arasında topyekûn bir savaş, mevcut Gazze çatışmasını gölgede bırakan sonuçlar doğuracaktır. İsrail'in, Orta Doğu'daki en ağır silahlı grup olan Hizbullah'a karşı büyük bir hava ve kara saldırısı, muhtemelen tüm bölgede kargaşaya neden olacak ve Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçim sezonunun kritik bir aşamasına girerken özellikle istikrarsızlaştırıcı olabilir. Böyle bir savaşın hızlı bir şekilde sona erdirilebileceği ya da kesin bir zafere giden açık bir yol olduğu da açık olmaktan uzaktır.

Bunun İsrail'in kendisi için sonuçları çok keskin olabilir. İsrail hava savunma sistemleri şu ana kadar Gazze, Lübnan, İran ve Yemen'den gelen füze saldırılarına karşı son derece başarılı olmuş olsa da, Hizbullah'la topyekûn bir savaş bambaşka bir oyun olacaktır. İsrail istihbaratının tahminlerine göre, Hizbullah'ın silah stoku Hamas'ınkinin yedi katından fazla ve çok daha fazla ölümcül silah içeriyor. Yüzlerce saldırı insansız hava aracının yanı sıra, Tel Aviv'deki ve hatta daha güneydeki hedeflere, hatta ülkenin her noktasına ulaşabilecek yüzlerce balistik füze de dahil olmak üzere yaklaşık 130 bin ila 150 bin kadar roket ve füze içeriyor.

Dahası, önceki savaşların kanıtladığı gibi, Lübnan tehlikeli bir savaş alanıdır. İsrail'in 2006 yazında Hizbullah'la olan son savaşı sonuçsuz kaldı ve grubun birkaç yüz savaşçısını öldürmesine rağmen, grubun askeri gücünü büyük ölçüde sağlam bıraktı. Hizbullah da o zamana göre çok daha iyi silahlanmış durumda. İsrail'in iç cephe komutanlığı, şimdi tam ölçekli bir çatışma patlak verirse, Hizbullah'ın savaşın her günü yaklaşık 3 bin roket ve füze fırlatacağını ve İsrail'in füze savunmasını alt etme tehdidinde bulunacağını tahmin ediyor. İsrail'in hayati öneme sahip altyapıyı ve askeri üsleri savunmaya odaklanması, sivil halka sığınaklarda kalmalarını söylemesi ve en iyisini umması gerekecek. Bu, İsrailli liderlerin daha önce karşılaştığı her şeyi aşan bir zorluk olacaktır.

Şimdilik, her iki tarafın da itidalli davranmak için hala nedenleri var. Aslında, mevcut çatışmaya dahil olan tüm aktörlerin (İsrail, Hizbullah, İran, Lübnan hükümeti ve ABD) bölgesel bir savaştan kaçınmak için güçlü nedenleri var gibi görünüyor. Ancak Biden yönetimi, İsrail ile Hizbullah arasında Hizbullah güçlerinin sınır bölgesinden çekilmesini içeren bir anlaşmaya varmayı başarsa bile, İsrailli liderler Hizbullah'la kesin olarak uğraşmayı tercih eden bir iç kitleye yanıt vermemek için hala zor bulabilirler. İsrail, savaşı sınırlamak için açıkça tanımlanmış bir oyun sonu veya strateji olmadan bu cazibeye yenik düşerse, sonuçlar yıkıcı olabilir.

BÜYÜK SAVAŞ

Gazze'deki beklenmedik savaşının aksine, İsrail uzun süredir Hizbullah'la bir savaşa hazırlanıyor. İsrail askeri liderliği Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısı karşısında tamamen gafil avlanmış olsa da, birkaç yıldır Hamas'ın, Hizbullah ve İran'ın diğer bölgesel vekilleriyle İsrail'e karşı koordineli bir çok cepheli saldırıda birleşmeye çalışabileceğini tahmin ediyordu. İran İslam Devrim Muhafızları'nın Kudüs Gücü'ne başkanlık eden ve İran'ın Orta Doğu'daki vekil güçlerini denetleyen Kasım Süleymani, 2020'de ABD güçleri tarafından öldürülmesinden önceki yıllarda, "ateş çemberi" adı verilen yeni bir stratejiyi aktif olarak destekledi: İslam Cumhuriyeti, çoğunluğu Şii olan bir dizi milisi destekleyerek ve silahlandırarak Irak, Lübnan, Suriye ve Yemen gibi ülkelerde nüfuz kazanacaktı. Aynı zamanda Hamas kontrolündeki Gazze Şeridi ile bağları sıkılaştırdı.

Birçoğu İsrail sınırında bulunan bu milisler, İran'a İsrail'in daha güçlü ordusuna karşı caydırıcılık sağladı ve Tahran'a saldırılar için hazır bir fırlatma rampası sağladı. 2023'ün başlarında, o zamanlar Lübnan'da bulunan ve Hamas'ın Hizbullah'la bağlarını güçlendirmeye yardımcı olan üst düzey bir Hamas lideri olan Salih el-Aruri, İsrail'e karşı "tüm cepheleri birleştirme" ihtiyacından açıkça bahsediyordu. Pek çok İsrailli yetkiliye göre Hizbullah, İran'ın vekilleri arasında en ağır silahlı ve en iyi eğitimli olanı olarak en büyük tehdidi oluşturuyordu. 7 Ekim'de, Hamas'ın acımasız saldırısı Gazze çevresinde devam ederken, İsrailli liderler kuzeydeki Hizbullah'tan daha da büyük bir saldırıya hazırlanmak konusunda acele ettiler.

Nitekim 7 Ekim sabahı ve öğleden sonra İsrail ordusu liderliği çılgınca İsrail'in güneyindeki yerleşimleri ve Gazze çevresindeki askeri üsleri kurtarmaya çalışırken, Hizbullah'ın katılmaya karar vermesi ihtimaline karşı Lübnan sınırına çok sayıda asker konuşlandırıyordu. Bu ikinci görev o zamanlar çok az rapor edilmiş olsa da, ilkinden çok daha başarılı oldu. Yaklaşık bin 200 İsraillinin öldürüleceği ve 255'inin Hamas tarafından kaçırılacağı güneyde, İsrail ordusunun kontrolü yeniden ele geçirmesi saatler hatta günler sürdü. Buna karşılık, kuzeyde, on binlerce asker de dahil olmak üzere üç İsrail tümeni hızla konuşlandırıldı ve Hizbullah tereddüt etti - hazırlıksız bir İsrail'i vurma şansını kaçırdı. Bir İsrail ordusu tümen komutanı bana, "Yeterince hızlı olsalardı, onları yalnızca Lübnan sınırının yaklaşık 26 mil güneyinde, İsrail'in üçüncü büyük şehri olan Hayfa'da durdurmayı başarabilirdik" dedi.

Aslında, ordunun kuzey komutanlığı yıllardır bu meydan okumaya hazırlanıyordu. Yine de 7 Ekim'de sınırdaki İsrail güçleri her şeyin Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah'a bağlı olduğunu biliyordu. Hizbullah daha kararlı davransaydı, durum muhtemelen Gazze çevresindekinden çok da farklı olmayacaktı. Ancak Nasrallah beklemeyi tercih etti. Hizbullah ertesi güne kadar yanıt vermedi ve ardından sadece İsrail ordusu karakollarına ve İsrail sınır topluluklarına sınırlı sayıda roket, insansız hava aracı ve tanksavar füzesi fırlattı. O zamana kadar, İsrail ordusu sınırda büyük bir konuşlanma yapmıştı ve her iki taraf da sınırı geçmeye çalışmasa da ateşe karşılık vermeye başlamıştı.

Aslında Hizbullah ve hamisi İran da tıpkı İsrail gibi 7 Ekim'de gafil avlanmıştı. İsrail istihbaratı ve Hamas kaynaklarının daha sonra doğruladığı gibi, Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki lideri Yahya Sinvar, Tahran ve Beyrut'taki ortaklarına niyetlerini önceden bildirmedi. Geriye dönüp baktıklarında İsrailliler, İran ve Hizbullah'a güvenmiş olsaydı, bu mesajların bir kısmını ele geçirmeyi başaracaklarını ve saldırıyı durdurmaya hazırlanacaklarını değerlendiriyorlar. Ancak o zamanlar bu bilinmiyordu ve İsrailli yetkililer en kötüsünden korkuyordu.

O gün ordu, İsrail hükümeti tarafından onaylanan başka bir önemli karar verdi: kuzey sınırının üç mil yakınında yaşayan tüm İsrail sakinlerine tahliye emri verildi. Sonuç olarak, yaklaşık 60 bin İsrailli kendi ülkelerinde mülteci durumuna düştü ve çoğunlukla Tel Aviv de dahil olmak üzere ülkenin dört bir yanındaki otellerde devlet tarafından finanse edilen otellerde kaldı. Emrin verildiği sırada, bunun geçici olacağı varsayıldı; hiç kimse bu insanların dokuz aydan daha uzun bir süre sonra hala yerinden edileceğini tahmin etmedi. Ancak İsrail'in kuzeyindeki bu köy ve kasabalar boşaltılır boşaltılmaz, Hizbullah onları bir atış poligonuna dönüştürdü ve birçoğunu neredeyse yaşanmaz hale getirdi.

İsrailliler arasındaki ortak şikayet, kuzeyin tahliyesinin Hizbullah'a İsrail içinde üç millik bir güvenlik bölgesi sağladığı ve böylece sınırda 2006 savaşından bu yana az ya da çok devam eden statükoyu altüst ettiği yönünde. Sayının iki katı kadar Lübnan vatandaşının da evlerini terk etmek zorunda kalması - üstelik sınırdan daha da uzak bir bölgeye-, yerinden edilmiş İsrailliler için pek teselli edici değil. Ancak 7 Ekim'in hemen ardından daha da önemli olan, İsrail hükümeti içinde Hizbullah'a karşı büyük bir saldırı başlatıp başlatmama konusunda yoğun bir tartışmanın sonucuydu.

YAPMAYIN!

Eğer İsrail'in bazı askeri liderleri istediklerini yapsaydı, İsrail, İsrail ordusunun Gazze'yi işgali başlamadan önce bile Hizbullah'a karşı bir savaş başlatabilirdi. 10 Ekim'de ABD Başkanı Joe Biden, Hizbullah ve İran'a karşı İsrail'e bölgeye iki uçak gemisi göndermek de dahil olmak üzere Amerikan yardımı sözü verdiği önemli bir konuşma yaptı. Ayrıca İran liderliğini tek bir kelimeyle uyardı: "Yapmayın." Tahran not aldı. 

İsrail ordusunun Tel Aviv'deki karargahı Kirya'da bazı subaylar ABD Başkanının konuşmasını izlerken ağlıyordu. Bu, 7 Ekim dehşetinin başlamasından bu yana ilk iyi haberdi. Bununla birlikte, bir gün sonra, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ve bazı generaller, Başbakan Benjamin Netanyahu'yu Hizbullah'a karşı büyük bir operasyonu onaylamaya zorlamaya çalıştı.

Ancak Netanyahu, Biden'ın "Yapma" sözünün de kendisi için olduğunu biliyordu. Ayrıca, Hizbullah'a yönelik büyük bir saldırının büyük olasılıkla güney Lübnan'a yönelik bir kara harekâtıyla sonuçlanacağını da biliyordu ve ordunun, Hamas'ın 7 Ekim'de İsraillileri katletmesinden sadece birkaç gün sonra, birden fazla cephede şiddetli savaşlar yürütme görevini yerine getirip getiremeyeceğinden şüpheliydi. O öğleden sonra orada bulunan yetkililere göre Netanyahu oldukça garip bir şey yaptı: Gallant'ın Tel Aviv'deki başbakanlık ofisine girmesini engellemek için güvenlik görevlisine talimat verdi. Gallant birkaç saat sonra geçebildiğinde, bir hava saldırısı için fırsat kaybolmuştu.

O akşam Netanyahu, merkezci Ulusal Birlik Partisi'nin liderleri olan İsrail ordusunun iki eski genelkurmay başkanı Benny Gantz ve Gadi Eisenkot'u da yeni kurulan savaş kabinesine davet etmeye karar verdi ki bu, hükümetin Gallant veya diğer sağcı koalisyon ortaklarının liderleri tarafından öne sürülen daha şahin fikirlerden bazılarını dizginlemesine izin verecek bir hareketti. (Askeri geçmişleri olan Gantz ve Eisenkot, Gazze fiyaskosundan sonra Lübnan'da acil bir savaşın İsrail ordusu için çok fazla olacağından endişe duyuyorlardı.)

Gazze'deki savaş devam ederken, kuzey sınırındaki durum istikrarsız olmaya devam etti. Her iki taraf da bir dereceye kadar itidalli davranmış olsa da, İsrail birçok kez gerilimi tırmandırmaya karar verdi. Ocak ayı başlarında İsrail güçleri, Hamas lideri Aruri'yi Beyrut'un güneyindeki Şii mahallesi Dahiye'de kaldığı sırada öldürdü ve son yıllarda İsrail'in Beyrut’a kadar kuzeye olan saldırıları nadir görüldüğü için önemli bir eşiği aştı. Daha yakın zamanda İsrail, Hizbullah'ın üç üst düzey komutanına da suikast düzenledi. Savaş boyunca İsrail Hava Kuvvetleri, Lübnan'ın Suriye sınırına yakın Bekaa Vadisi'nde sık sık silah konvoylarını vurdu ve bazen Hizbullah üyelerini öldürdü. Temmuz ortası itibariyle Hizbullah, Gazze'deki savaşın başlamasından bu yana İsrail saldırılarında 370'ten fazla savaşçısının öldüğünü doğruladı. Onlarca Filistinli silahlı adam ve Lübnanlı sivil de öldürüldü.

Buna karşılık Hizbullah, kendi roket saldırılarının menzilini ve miktarını kademeli olarak artırdı ve İsrail tarafında yaklaşık 30 asker ve sivil öldü. Sınırın her iki tarafındaki kasaba ve köyler dümdüz edildi. İsrailli yetkililer, Hizbullah saldırıları sonucunda binden fazla ev ve binanın ciddi şekilde hasar gördüğünü söylüyor. Lübnan tarafındaki hasarla ilgili de benzer değerlendirmeler var. Ancak İsrail üzerinde şu ana kadar en büyük etki, on binlerce İsraillinin uzun vadede yerinden edilmesi olabilir.

İsrail hükümeti kuzey sınırına yakın kasabaların sakinlerine evlerini boşaltmalarını söylediğinde, esas olarak bu toplulukların Gazze yakınlarındaki muadilleriyle benzer bir kaderle karşı karşıya kalabileceklerine dair ilk korkularına yanıt veriyordu: Hizbullah'ın kasaba ve köyleri korkunç bir şiddetle sonuçlanacak sürpriz bir şekilde işgal etmesi. Bununla birlikte, son birkaç ay boyunca, Hizbullah'ın 6,5 mil menzile sahip, son derece isabetli ve durdurulması zor olan tanksavar roketlerinin artan kullanımı konusunda çok daha fazla endişe var. Şiddetin başlamasından bu yana kuzeydeki hasarın çoğuna ve kayıpların çoğuna neden oldular.

RIDVAN VE NEHİR

İsrail ile Hizbullah arasındaki soğukluğun merkezinde, Şii grubun İsrail sınırından çok da uzak olmayan güney Lübnan'dan geçen Litani Nehri'nin güneyindeki bölgeleri işgal etmesi ve silahlandırması yer alıyor. 2006 ateşkes anlaşmasına göre, Hizbullah'ın Litani'nin kuzeyinde, (mesafe doğuda yaklaşık yedi mil ile batıda 20 mil arasında değişiyor) BM kontrolü altında kalması gerekiyordu; sadece Lübnan ordusunun orada askeri varlık göstermesine izin verilecekti. Ancak bu önlemler hiçbir zaman uygulanmadı ve Hizbullah güçleri en başından itibaren İsrail sınırının fiili kontrolünü sağladı.

Bu nedenle İsrail'in en önemli talebi, Hizbullah birliklerinin ve özellikle de grubun seçkin Rıdvan güçlerinin (İsrail'de baskınlar ve sınır ötesi saldırılar düzenlemek üzere tasarlanmış özel harekat kuvvetleri) Litani Nehri'nin kuzeyinde kalmasıdır. Aksine, Hizbullah gelecekteki bir ateşkesi ancak 7 Ekim öncesi statükoya geri dönülmesini sağlarsa, yani Hizbullah savaşçılarının Litani'nin güneyine dönmesine izin verirse kabul edeceğini söyledi. Böyle bir senaryoda, grup muhtemelen iki yıl önce sınır boyunca inşa ettiği ve İsraillilerin Gazze'deki savaşın başlamasından kısa bir süre sonra bombalayıp yıktığı 20 askeri karakolu da yeniden kurmaya çalışacaktır.

2023'ün sonlarından bu yana Başkan Biden'ın bölge özel temsilcisi Amos Hochstein, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkese aracılık etmeye çalışıyor. Ancak Hizbullah, İsrail'in Gazze'deki savaşı devam ettiği sürece savaşmaya devam edeceğini açıkça belirtti. Temmuz ayı başlarında Washington, İsrail ile Hamas arasında, mahkum takasının ilk kısmı uygulanırken Gazze'de ateşkesi de içerecek bir rehine anlaşması için yeni bir hamle başlattı. Eğer bu plan başarılı olursa – şu anda şans zayıf görünüyor – Beyaz Saray derhal İsrail-Lübnan müzakerelerini ilerletmek için harekete geçecektir. Kuzey cephesi söz konusu olduğunda, İsrail ordusu liderliği Gazze'deki ateşkesi, kuzeydeki çatışmaları sona erdirme şansı sağlayacak bir "kavrama anı" olarak görüyor. 

Ancak ABD ve İsrail'in Hizbullah'la yumuşama konusundaki varsayımları fazla iyimser olabilir. "Uzun vadeli sürdürülebilir bir anlaşma tasavvur etmek zor," dedi İsrail ordusu eski strateji başkanı ve Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü'nde araştırmacı olan Assaf Orion. "Hizbullah'ın aşırı güveni" olarak adlandırdığı şey göz önüne alındığında, müzakere edilmiş bir anlaşmanın, "İsrail'in Hizbullah'ın sınıra yakınlığı ve roket tehdidi konusundaki endişelerine cevap verebileceği" konusunda çok az umut görüyor.

Hizbullah İsrail'in ana talebini kabul edip sınırdan çekilse bile, tarih Hizbullah savaşçılarının kalıcı olarak uzak durmasının ya da herhangi bir dış aktörün böyle bir çekilmeyi zorlamasının pek olası olmadığını gösteriyor. İsrail'in Gazze çevresindeki istihbarat fiyaskosundan sonra, İsrail ordusu İsrail'in kuzeyindeki topluluklara, Lübnan sınırındaki benzer sinyalleri kaçırmayacağı konusunda nasıl güvence verecek? İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyinde ve çevresinde kalıcı olarak önemli güçler konuşlandırmak zorunda kalacağı şimdiden belli. Ancak o zaman bile, durumun güvenli olup olmadığına karar vermek bu bölgelerin sakinlerine bağlı olacaktır. Eğer ikna olmazlarsa, birçoğu geri dönmeyecektir.

İsrailli bir Hizbullah analisti olan Shimon Shapira, Nasrallah'ın İsrail ile tam ölçekli bir savaştan kaçınmayı umduğuna inanıyor. Yine de, istemeden de olsa daha fazla tırmanmayı tamamen mümkün görüyor. Bir taraf, rakibinin benzer bir sürpriz saldırı planladığından korkarak diğerine karşı önleyici bir darbe vurmaya karar verebilir. Örneğin, Hizbullah güneydeki güçlerini yüksek alarmda tutarsa, İsrail askeri istihbaratı yanlışlıkla grubun acil bir operasyona hazırlandığını varsayabilir ve büyük bir güçle karşılık verebilir.

Takvim, İsrail'de Hizbullah'a karşı mücadeleye yönelik desteğin artmasına da katkıda bulunabilir. 1 Eylül'de başlayan okul yılı ile birlikte, kuzeyden birçok ailenin sabrı tükeniyor. Kuzeydeki yerel belediyelerin başkanları, hükümetin harekete geçmemesi halinde birçok ailenin bölgeyi tamamen terk etmeyi seçeceğinden korkuyor. Netanyahu hükümeti, savaşın ön saflarında yer alan toplulukları ihmal etmesiyle ün kazandı ve güneyde yaşayanların ihtiyaçlarıyla ilgilenmek için özel bir ofis kurulmuş olmasına rağmen, kuzeyde benzer bir eylemde bulunulmadı. Son haftalarda, muhalefet liderleri hükümetin kuzey sınırındaki güvenlik konularındaki başarısızlığını değerlendirdi ve Netanyahu zamanın tükenmekte olduğu sonucuna varabilir.

YAPARSAN LANET OLSUN

Kuzey sınırındaki sürdürülemez durum İsrail hükümetini bir ikilemde bıraktı. Netanyahu ve Gallant, Hizbullah'ın topyekûn bir savaş başlatması halinde Hizbullah'ı ve Lübnan devletini mutlak yıkımla tehdit etmiş olsalar da, ikisi de şu anda böyle bir senaryoya hevesli görünmüyor. 

Hizbullah'ın, İsrail'in 1982'de Lübnan'ı işgal etmesinin ardından, bugün Birinci Lübnan Savaşı olarak bilinen dönemde kurulduğunu hatırlamakta fayda var. 2000 yılına gelindiğinde Hizbullah, İsraillileri güney Lübnan'da kendi ilan ettikleri güvenlik bölgesinden çıkarmayı başardı ve İsrail kamuoyunun askeri kayıplarla ilgili artan endişesi üzerine İsrail ordusunu tamamen geri çekilmeye zorladı. Ardından, Temmuz 2006'da patlak veren savaş, 34 gün sonra, her iki tarafı da mutsuz eden ama aynı zamanda başka bir büyük doğrudan çatışmaya karşı temkinli bırakan sefil bir beraberlikle sona erdi. Birçok İsrailli analist, Hizbullah'ın bir sonraki tura oldukça iyi hazırlandığından şüpheleniyor.

İsrail tam ölçekli bir savaşa çekilirse, İsrail ordusunun çoğunlukla hava üstünlüğüne ve isabetli vuruş yeteneklerine güvendiği bir soğukluk çatışmasını tercih edeceğini varsaymak mantıklıdır. İsrailli generaller de muhtemelen bir kara harekâtı düzenleyecektir, ancak İsrail kuvvetlerinin Litani'nin kuzeyine devam etmesini sağlayacakları şüphelidir. Böyle bir hamle, özellikle Gazze'deki savaş bu süre zarfında devam ederse, güçlerini çok zayıflatma riski taşıyacaktır. Ve herhangi bir saldırı kararı, Gazze'de dokuz ay süren savaştan sonra İsrail'in oldukça sınırlı mevcut insan gücünü dikkate almak zorunda kalacak; Temmuz ayında Knesset, asker eksikliklerini telafi etmek amacıyla zorunlu askerlik hizmetini üç tam yıla çıkaran bir yasa tasarısını onayladı.

İsrailli yetkililer ayrıca, ordunun Gazze'de ciddi bir isabetli bomba ve mermi kıtlığıyla karşı karşıya olduğunu ve bunun Lübnan'da eşzamanlı bir saldırıya önemli kısıtlamalar getirebileceğini ima ettiler. Kara kuvvetlerine gelince, Gazze'de elde edilen görece askeri başarıya rağmen, Lübnan'daki zorluk farklı olacaktır. Hizbullah Hamas'tan çok daha sofistike bir güç. İsrail Ordusu muhtemelen Güney Lübnan savaşını kazanabilir, ancak bunun güçleri için yüksek bir maliyeti olabilir. İsrail ayrıca, Hizbullah'ın son yıllarda İran'dan aldığı daha sofistike güdümlü füzeler de dahil olmak üzere sürekli roket saldırılarına maruz kalacak olan Tel Aviv ve Hayfa gibi şehirler de dahil olmak üzere tüm iç cephesi için riskleri göz önünde bulundurmak zorunda kalacak.

Bazı İsrailli siyasetçiler ve generaller bir orta yol olduğunu savunuyorlar: Hizbullah üzerindeki askeri baskıyı birkaç günlüğüne artırarak, topyekûn bir savaştan ve bunun Lübnan'a getireceği yıkımdan korkan Hizbullah'ın sınırdan çekileceği düşünülüyor. Bu tehlikeli bir hüsnükuruntu durumudur. Gerçekte, bu tür bir tırmanış başladığında, İsrail'in Hizbullah'a savaşın ne zaman durması gerektiğini dikte etmesi çok zor olacaktı. Örneğin Netanyahu Beyrut'taki hedefleri vurmaya karar verirse, Nasrallah da Tel Aviv'i vurarak aynı şekilde karşılık vermeye karar verebilir. Ve eğer böyle bir saldırının bir kısmı İsrail'in füzesavar savunmasını aşarsa, her iki tarafın sivil nüfusunu kaçınılmaz olarak tehdit edecek daha büyük bir savaş için muazzam bir baskı olacaktır.

Şimdilik, her iki taraf da artan saldırılara rağmen caydırıcılığı yeniden tesis etmeye çalışıyor. Nasrallah, grubunun İsrail'in eylemlerine yanıt olarak hedefleri seçtiği stratejik bir denklemden açıkça bahsetti. Her iki taraf da tam ölçekli bir savaşta yaratacağı yıkımın tamamen farkındadır. İsrail hava saldırıları, birkaç gün içinde Lübnan'daki devlete ait tüm sivil altyapıya büyük bir yıkım getirebilir. Körfez ülkelerinin böylesi bir yıkımdan sonra faturayı ödemeye gönüllü olması pek olası görünmüyor ve şimdiye kadar İran sadece Hizbullah'a ve Lübnan'daki Şii topluma doğrudan yardım etmeye istekliydi. Buna karşılık Hizbullah, devasa cephaneliğiyle İsraillileri haftalarca bomba sığınaklarına gönderebilir.

Tam bir silahlı çatışma meydana gelirse, kısa sürmeyebilir. Hizbullah'ın, İran'ın teşvikiyle, Tahran'ın sertlik yanlısı liderlerinin hayal ettiği gibi, İsrail'in yavaş yavaş çöküşüne yol açacağını umarak bir yıpratma savaşına girişme şansı var. Ukrayna'daki savaşın ardından birçok İsrailli benzer bir senaryoyla karşı karşıya kalacaklarından korkuyor: dış baskıya yenik düşene kadar ülkenin iradesini ve yeteneklerini tüketmek için tasarlanmış, hiç bitmeyen bir savaş. Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail yerleşimlerine yönelik acımasız işgali ve saldırısı göz önüne alındığında, beklemedikleri şey, İsrail'in gerçekten de kendisini Ukrayna'nın yerinde bulacağı, ancak kendini savunmaya çalıştığı için birçok Batılı ülke ve uluslararası medya tarafından başka bir Rusya, neredeyse bir parya devleti olarak muamele görmesiydi. (Rus hükümeti, elbette, Gazze'deki savaşın uzamasından memnun, çünkü Batı'nın dikkatini ve ABD kaynaklarını Ukrayna'daki kendi kanlı harekatından uzaklaştırıyor.)

ÇIKIŞ YOK

İsrail-Hamas savaşı sırasında, savaşın bu ikinci cephesindeki olayları takip etmek için her iki veya üç haftada bir İsrail'in kuzey sınırını ziyaret etmeye özen gösterdim. Sinir bozucu bir deneyim oldu. Bir zamanlar İsrail'in en güzel bölgeleriydi, şimdi orta yoğunluklu askeri çatışmalarla yara alıyor. Sınırdaki köylerde pek çok ev, çoğunlukla İran üzerinden Hizbullah'a sağlanan ve Hizbullah'ın geçmişte güvendiği Katyuşa roketlerinden daha fazla hasara yol açan Rus yapımı Kornet tanksavar roketleri tarafından tamamen yıkıldı.

Son ziyaretlerimden birinde, İsraillilerin Dov Dağı olarak adlandırdığı, kuzey sınırının doğu kesimindeki tartışmalı bölge olan Şeba Çiftlikleri'ne gittim. Bir İsrail ordusu tugay komutanı bana, bazı ileri karakollardan askerlerin izne çıktıklarında yaya olarak ayrılmaları gerektiğini, çünkü Hizbullah'ın tanksavar roketlerine sürekli maruz kalan bir alana büyük araçların girmesine izin vermenin çok tehlikeli olduğunu söyledi. Bir karakola giden yol boyunca, Nisan ayında bir roketin çarptığı sivil bir kamyonun kalıntılarını görebiliyordum. Arap bir İsrail vatandaşı olan şoförü öldürülmüştü.

Temmuz ayının ortalarında, Ekim ayından beri aktif görevde olan bir ordu yedek subayı olan bir arkadaşımı görmeye gittim. Batı Celile'de, sınırdan yaklaşık bir mil uzakta bir kibbutz'da yaşıyor. Ailesi şimdi dokuz aylık zorunlu sürgünden sonra evlerine dönmeyi düşünüyor. Çocuklar evlerini özlüyor. (Geri dönüp dönmeme kararı ailelerin kendilerine bağlı olsa da, çok azı bunu yaptı.) Ve yine de yakın zamanda bir çıkış yolu görmüyor. "Oldukça iyi savunuyoruz, ancak bu taktiksel başarılar stratejik bir zafere dönüşmüyor" dedi. "Yaptığımız şeylerin çoğu sadece sınırdaki değişikliklere bir tepki."

Bununla birlikte, durum patlarsa, sınır bölgesi ve her iki ülke de daha önce hiç karşılaşmadıkları bir şey yaşayacak: sivil nüfusa ve ulusal altyapıya eşi görülmemiş bir zarar verecek tam bir savaş. Gazze'deki mevcut savaş, bu tür bir çatışmanın uzamasının ne kadar kolay olduğunu zaten gösterdi. Ve İsrail ile Lübnan arasındaki geçmiş savaşlara bakılırsa, tatmin edici bir şekilde sona ermesi pek olası değil.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 24 Temmuz 2024 19:14