Ramazan Arefesinde İsrail'den Lübnan'a Tehdit

Tel Aviv'in Gazze'ye yaptığı gibi Beyrut'u da yok etme yönündeki artan tehditleri, İsrail'in Lübnan'a karşı saldırgan askeri harekata yönelik artan halk desteğiyle birleştiğinde, son günlerde kuzey cephesinde gerilimleri artırdı. 

Dahası, İsrail işgal güçlerinin Refah'a bir saldırı başlatmasını ve bir milyondan fazla Filistinliyi Mısır sınırındaki son sığınaklarından söküp atmasını engellemek için kesinlikle hiçbir şey yapmamış olan Washington'daki yaklaşım, savaşı istikrarsız ve tehlikeli bir uçurumun eşiğine sürüklüyor.

Zaten kışkırtıcı olan bu karışıma yakıt eklemenin iki kritik sonucu oldu. Birincisi, İsrail'in Lübnanlı sivillere yönelik hedefli saldırıları, Nebatiye ve es-Suvana'daki son saldırılarda örneklendiği gibi, "sivillerin kanının bedeli kan olacak" diyerek intikam yemini eden Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın sert tepkisine yol açtı. 

İkincisi, dünya çapında yüz milyonlarca Müslüman için kutsal bir ay olan Ramazan ayının yaklaşmasıdır ve bu, gelişmelere ulusötesi bir boyut katmaktadır. Endonezya'dan Fas'a kadar oruç tutan Müslümanlar, Washington'un soykırımı önlemedeki eylemsizliği ve Gazze'de çoğu açlığın eşiğinde olan iki milyondan fazla Filistinlinin yerinden edilmesinden ötürü giderek daha fazla hayal kırıklığına uğrayacak.

Gerginliğin tırmanması göçe yol açacak 

ABD'nin İsrail'e kayıpları azaltması için baskı yaptığına dair güvencelerine rağmen, amansız saldırı, yaklaşık 29 bin kişinin hayatını kaybetmesi ve evlerin ve altyapının yüzde 60'ından fazlasının yok olmasıyla birlikte, günlük yaklaşık 300 ölüm gibi korkunç bir rakamla sonuçlandı. 

Nasrallah, "Gazze'de ve tüm bölgede dökülen her damla kanın birincil sorumluluğu Biden'a, Blinken'a ve Austin'e aittir" dediğinde, sözleri yalnızca İslam dünyasında değil, dünya çapında milyonlarca insan arasında derinden yankılandı ve İsrail ordusuna Amerikan silahlarının akışını durdurarak savaşa son verilmesi çağrısında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanlığı, bölgedeki diplomatlardan, İsrail'in soykırım harekatındaki suç ortaklığı nedeniyle Washington'a karşı artan kızgınlık konusunda çok sayıda uyarı aldı. Tutumunu ayarlama ve Filistinli sivilleri koruma ihtiyacını vurgulama yönündeki sağır girişimlerine rağmen, bölgesel geri tepme; ABD diplomasisini baltalama, İsrail'le Arap normalleşme anlaşmalarını bozma ve ABD'nin Batı Asya'daki ticari çıkarlarını tehlikeye atma tehdidi oluşturuyor.

The Cradle'a konuşan Lübnan'daki Direniş Ekseni'ne yakın kaynaklar, özellikle İsrail'in Ramazan ayında askeri saldırganlığını yoğunlaştırması ve Filistinlileri Refah'tan çıkarma planlarını ilerletmesi durumunda, önümüzdeki iki haftanın feci bir tırmanma potansiyeli taşıdığını söyledi. 

Buna ek olarak, kuzey sınırındaki Lübnan direniş operasyonları nedeniyle yerinden edilen İsrailli yerleşimciler arasındaki hoşnutsuzluk, Tel Aviv'deki yetkililerin sükuneti sağlamak için potansiyel askeri harekat da dahil olmak üzere sert önlemler almayı düşünmesiyle daha fazla risk oluşturuyor.

7 Ekim'de Hamas öncülüğündeki Aksa Tufanı operasyonunun ardından yeni güvenlik dinamikleriyle boğuşan Kuzeyli yerleşimciler arasındaki hoşnutsuzluk büyüyor. Nakura'dan Şeb’a Çiftlikleri'ne kadar 100 kilometreden fazla uzanan ve 5 ila 10 kilometre derinliğe nüfuz eden bu sınır şeridi, binlerce yerleşimci ailenin yerinden edilmesine tanık oldu. 

İsrail, Hizbullah'ın sınırlarından temizlenmesini istiyor  

Üst düzey İsrailli yetkililerin kuzey sınırında "sükuneti" yeniden tesis etmek için yaptığı sert uyarılara rağmen – Enerji Bakanı Eli Cohen'in "bu tehdit diplomatik olarak ortadan kaldırılmazsa, askeri eylemde bulunmaktan çekinmeyeceğiz" sözü de dahil olmak üzere – durum endişe verici olmaya devam ediyor.

İbranice Maariv gazetesi tarafından yapılan bir anket, İsraillilerin yüzde 71'inin İsrail'in Hizbullah'ı sınırdan uzak tutmak için Lübnan'a karşı geniş çaplı bir askeri operasyon başlatması gerektiğine inandığını gösterdi. Aynı zamanda, İsrail askeri liderliği, Nasrallah'ın 13 Şubat'ta kuzeyden kaçan yerleşimcilerin "geri dönmeyeceği" ve İsrailli yetkililerin "iki milyon insan için barınaklar, oteller, okullar ve çadırlar hazırlaması" gerektiği konusunda ısrar ettiği açıklamasının öneminin son derece farkında.

Nasrallah art arda yaptığı iki konuşmada, "Lübnan cephesini yalnızca Gazze'deki savaşı durdurmanın durduracağını" vurguladı. Ve İsraillilere, 1982'den bu yana sadece bir Lübnan mermisi veya Katyuşa roketi kendi bölgelerine isabet ettiğinde askeri olarak hemen karşılık verdiklerini, ancak şimdi – direnişin kritik İsrail hedeflerine yönelik 2 binden fazla roket saldırısına rağmen – Tel Aviv'in tam ölçekli bir savaşı göze alamadığı gerçeğini hatırlattı.

Lübnanlı bir siyasi kaynak, İsrail'in ikili stratejisi hakkında The Cradle’a bilgi verdi: İşgal devleti, korku salmak için güney Lübnan'a doğrudan baskınlar düzenleyerek askeri baskı uygularken, aynı zamanda Batı'nın Beyrut'a yönelik diplomatik girişimlerine de umut bağlıyor. Amaçları ise şuydu: Hizbullah'ı sadece sınırdan değil, Litani Nehri'nin ötesindeki bölgelerden de çıkarmaya zorlamak.

Hizbullah Batı'nın baskısından ötürü geri adım atmayacak

Nasrallah, Hizbullah'ı Litani'nin kuzeyine itme hedefine odaklanan Batılı elçilerle yaptığı görüşmelerden çarpıcı bir anekdot aktardı. Bu mantıksız talepler karşısında Lübnanlı bir yetkili, "Nehri sınıra taşımak, Hizbullah'ı sınırın kuzeyine itmekten daha kolay" diye espri yaptı. 

Kısacası, Batı yanlısı Lübnanlı yetkililer bile bu projenin imkansızlığını anlıyor.

ABD'li baş enerji diplomatı Amos Hochstein'ın son açıklaması, Hizbullah'ın zaten bildiği bir şeyi doğruluyor: Washington'un amacı çatışmayı sona erdirmek değil, onu yönetmek. Siyasi kaynağa göre, Batı'nın Beyrut'la olan angajmanları, gerçek bir arabuluculuğu kolaylaştırmaktan ziyade öncelikle İsrail'in talep ve tehditlerini ileten mesaj iletiminden biraz daha fazlası anlamına geliyor. Güney Lübnan'daki durumun ciddiyetini ele almadaki bu ciddiyet eksikliği gözden kaçmadı.

Sakin tavrıyla bilinen Başbakan Necip Mikati bile 12 Ocak'ta yaptığı açıklamada, bu yüzeysel yaklaşımdan duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi: 

“Lübnan'ı ziyaret eden tüm uluslararası delegelere, sadece Lübnan'da ateşkesten bahsetmenin mantıksız olduğunu bildirdik... Lübnan'da ciddi bir ateşkese paralel olarak Gazze'de de bir an önce ateşkes sağlanmalıdır.”

Bu bağlamda bir başka siyasi kaynak, Fransa'nın Lübnanlı yetkililere sunduğu, sınırda ateşkes ve Lübnanlı ve İsrailli delegelerin yanı sıra ABD'li ve Fransız temsilcilerden oluşan bir izleme komitesi kurulmasını öneren bir belgenin içeriğini ortaya koymaktadır. 

Bununla birlikte, üç aşamalı bir sürecin de ana hatlarını çiziyor: ateşkes, direniş savaşçılarının ve askeri varlıklarının sınırın 10 kilometre kuzeyinden çekilmesi ve ardından direnişten arındırılmış bir tampon bölge kurmayı amaçlayan müzakereler.

ABD ve İsrail kritik bir seçimle karşı karşıya

Nasrallah bu tür önerileri ihtiyatla karşılıyor ve bunun yerine herhangi bir müzakerenin şu anda İsrail tarafından işgal edilen Lübnan topraklarının kurtarılması temel ilkesine odaklanması gerektiğini vurguluyor. Hizbullah'ın bu tür diplomatik girişimlere yanıt vermesi beklenebilir. Düşmanına eşi benzeri görülmemiş bir acı çektirirken ve ilk kez askeri çabalarını Gazze, Lübnan, Yemen, Suriye ve Irak da dahil olmak üzere Batı Asya'daki çok sayıda direniş cephesiyle koordine ederken neden herhangi bir şeyi kabul etsin ki?

Direnişe yakın kaynaklar, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın, güçlerinin Beyrut'u kasten bombaladığı yönündeki son açıklamalarının, Nasrallah'ın Tel Aviv'in son zamanlarda Nebatiye, Sovana ve Adişit'teki sivilleri hedef almasının "kasıtlı olduğu ve bir hata olmadığı" sonucuna varmasına neden olduğunu söylüyor. Dahası, İsrail'in 1992'den beri yürürlükte olan angajman kurallarını ihlal etme girişimidir ve eğer uyulmadığı takdirde askeri denklemi İsrail için önemli ölçüde değiştirebilir – hem kendi zararına hem de Lübnan'ın zararına. İlk olarak, Hizbullah lideri ön saflarda güçlü bir yanıt sözü verdi ve, "siteleri, casusluk cihazlarını ve araçları hedef almak" yerine doğrudan düşmanı hedef gösterdi. 

The Cradle'a konuşan bilgili kaynaklar, ABD ve İsrail'in önümüzdeki iki hafta içinde bazı kritik seçimler yapmak zorunda kalacağını, bunun sadece Ramazan ayı yaklaşırken değil, aynı zamanda Tel Aviv'in Lübnanlı sivilleri hedef alarak ve gerilimi tırmandırarak askeri "orantılılık" çizgisini aşması nedeniyle de geçerli olacağını söylüyor. 

En tehlikeli hamle, İsrail'in Lübnan'a ve özellikle Hizbullah'a karşı bir savaş başlatması olabilir ve bu da Direniş Ekseni'ni bölge çapındaki stratejilerini yeniden ayarlamaya sevk edecektir.

Bu yeniden ayarlama birkaç yolla kendini gösterebilir: Lübnan direnişinin yoğunlaşması ve direnci, Ketaib Hizbullah ve Iraklı direniş müttefiklerinin daha geniş ABD hedeflerini vurmak için kırılgan ateşkesi bozması, Suriye'nin daha belirgin bir rol üstlenmesi, Yemen füze saldırılarının ve insansız hava aracı operasyonlarının (Kızıldeniz ve Aden Körfezi'nin ötesinde) yönü ve gücünde ayarlamalar,  ve İran'ın güç merkezlerinin çatışmayı desteklemeye doğru kayması – ki bu da son dört aydaki bölgesel yaklaşımından büyük bir sapma olacaktır. 

Netanyahu ve Biden'ın bakışları kuzeye doğru kayarsa bu tür değişimler meydana gelebilir.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 20 Şubat 2024 19:57