Aksa İntifadası'ndan Aksa Tufanı'na Hamas'ın Serüveni

"Cennetimi bu dünyaya ekene kadar dinlenmeyeceğim. Ya da dünyada kimseye cenneti yaşatmayacağım" -Ghassan Kanafani

Hamas: Filistin'de askeri öncü olarak yükseliyor

Arapçada kelimenin tam anlamıyla "şevk" anlamına gelen Hamas, İslami Direniş Hareketi'nin kısaltmasıdır. Hareketin kökleri, 1960'larda Batı Şeria ve Gazze'deki hayır işlerini denetleyen Müslüman Kardeşler'e bağlı Filistinli bir din adamı ve aktivist olan kurucu Şeyh Ahmed Yasin'e kadar uzanıyor.

Ancak Hamas, 1987'deki Birinci İntifada'ya kadar siyasi bir örgüt olarak kurumsallaşmamıştı. Birinci İntifada'nın çalkantılı halk ayaklanması, İslami Direniş Hareketi'nin kurucu momentumuydu. Hamas, İsrail savaş makinesi tarafından işlenen suçlarla giderek daha da radikalleşti. Buna paralel olarak grup, refah programları ve aktivizmi sayesinde Filistinli kitleler arasında daha popüler hale geldi.

1993'te FKÖ lideri Yasir Arafat'ın Oslo Anlaşması'nı imzalamasının ardından Hamas, Filistin halkı arasında el-Fetih karşısında daha da popüler hale geldi, çünkü Filistin halkı arasında kararlı bir şekilde silahlı mücadele yoluyla kurtuluşa bağlı olarak görüldü.

İkinci İntifada'ya giden dönemde, Hamas daha radikal olmak için birleşti ve böylece Filistin halkı arasında daha popüler hale gelirken, Fetih (FKÖ) daha pasifist hale geldi ve böylece daha az popüler hale geldi. Hamas yavaş yavaş Filistin direnişinin öncüsü olarak kendini sağlamlaştırdı.

Gazze: Direnişin Arşimed Noktası

2000 yılında Güney Lübnan'ın kurtuluşu, Arapların siyonizme karşı mücadelesinin tarihinde bir dönüm noktası oldu. Bundan dört ay sonra, Aksa İntifadası (ikinci İntifada) Filistin'de filizlenmeye başladı. Lübnan'daki İslami direnişin zaferi, İsrail sömürgeciliğine karşı Arap coşkusunu yeniden canlandırdı. İkinci İntifada 2005 yılına kadar sürdü ve Gazze'nin kurtuluşuyla sonuçlandı. Ariel Şaron gibi aşırılık yanlısı bir başbakan bile, Gazze'deki tüm İsrail yerleşimlerini ve İsrail ordusunun varlığını etkili bir şekilde etkisiz hale getiren "Geri Çekilme Planı Uygulama Yasası"nı geçirmek zorunda kaldı.

Uzun süren bir direniş savaşının ardından Güney Lübnan'ın kurtuluşu, 5 yıllık İntifada'nın ardından Gazze'nin kurtarılması ve Oslo Barış Anlaşması'nın beyhudeliği, Filistin halkına silahlı mücadelenin kurtuluş için tek geçerli araç olduğunu kanıtladı: Hamas'ın popülaritesini artırmak. Bu, Gazze'yi direnişin kalesi olarak pekiştiren 2006 yasama seçimleriyle kanıtlandı.

Yıllar boyunca, İsrail işgali, direnişin altyapısını baltalamak için Gazze'ye karşı saldırganlık kampanyaları yürüttü ve buna "borç biçme" stratejisi denildi ve belirsiz bir şekilde direniş, işgal rejimini istikrarsızlaştırma yeteneklerini çoğalttı.

• Birinci Gazze Savaşı 2008-2009
• 2012 Savaşı
• 2014'teki El-Esfü’l-Makûl Operasyonu (İsrailliler tarafından Koruyucu Hat Operasyonu olarak adlandırıldı)
• Seyfü’l-Kudüs 2021
• Savaş Sahalarının Birliği 2022
• Aksa Tufanı 2023

Antik Yunan fizikçi Arşimed, evrenin sürekli ve karmaşık hareketini incelerken, en az bir sabit nokta bulabilirse evreni hareket ettirebileceğini iddia etti. Bu felsefi mecaz, Gazze siyasetini incelerken derinden yankılanıyor. Gazze, Filistin'i özgürleştirmek için Filistin direnişinin Arşimed noktası oldu.

2006'dan bu yana Gazze, Filistin davasının hem kılıcı hem de kalkanı haline geldi: işgalin sarsıcı ablukasından ve yinelenen saldırganlık kampanyalarından muzdaripken Filistin ulusunun, topraklarının ve kutsallarının kurtuluşu için durmaksızın çabalıyor.

Şeytanlaştırma Kampanyası

"Dikkatli olmazsanız, gazeteler sizi ezilen insanlardan nefret etmeye ve baskı yapan insanları sevmeye zorlar." - Malcolm X

7 Ekim'den bu yana Hamas, Batı'nın propaganda makinesinin yeni takıntısı olarak hızla Rusya'nın yerini aldı. McCarthyci çizgide oynayan Batı medyası ve politikacıları, Batı kamuoyu arasında soykırıma rıza üretmek için aşağılık bir şeytanlaştırma kampanyasıyla İsrail savaş makinesine iltifat etmek için acele ettiler.

Yanlış bilgilendirme ve çarpıtma gerçeklerinden düpedüz yalan söylemeye kadar, Batı anlatılarının iki ana amacı vardı:

• İsrail savaş makinesine destek toplamak
• Filistin direnişine desteği engellemek

Bazı medya platformları, Filistin direnişini "sadece Yahudi halkına olan nefretleriyle motive olan ve yok olmaya kararlı irrasyonel anti-semitik teröristler" olarak resmeden aşırılık yanlısı anlatıları utanmadan yaydı. Ancak çoğu anlatı, daha geniş kitlelere hitap etmek için bir tür nüans içeriyordu: halkın, en azından, "İsrail"i desteklemeseler bile Filistin direnişine karşı çıkmasını sağlamak.

Oryantalizm: IŞİD’e benzetme

En popüler anlatı, Hamas'ı İslami bir ideolojiyi benimsediği için ulusal bir kurtuluş hareketi olarak gayri meşrulaştırmak için IŞİD'le özdeşleştirmekti.

Bu tür konuşmalar anlamlı bir akıl yürütmeden yoksundur ve genel siyasi söylemde kurtuluş hareketlerinden ziyade Hamas'ı terör örgütleriyle (IŞİD gibi) ilişkilendirmek uğruna propaganda yapılır.

Hamas, 1860'lardaki İrlanda kurtuluş hareketinin Katolik ilke ve estetiğini benimsemesine benzer şekilde, İslami ilkeleri ve estetiği benimseyen yerli bir kurtuluş hareketidir.

Hamas'ın 2017 tarihli Genel İlkeler ve Politikalar Belgesi'nin Önsözü'nde şöyle yazıyor: "Filistin, statüsü İslam tarafından yükseltilmiş, ona büyük saygı duyan, ruhunu ve adil değerlerini soluyan ve onu savunma ve koruma doktrininin temelini atan bir inançtır."

Belgede Hamas kendisini, tüm din ve kültürlerden tüm Filistinliler için ırkçı bir sömürge rejimine karşı savaşan İslami bir ulusal kurtuluş hareketi olarak tanımlıyor.

"Hamas, Filistin ilişkilerini çoğulculuk, demokrasi, ulusal ortaklık, ötekinin kabulü ve diyaloğun benimsenmesi temelinde yönetmeye inanıyor ve buna bağlı kalıyor. Amaç, ulusal hedeflere ulaşmak ve Filistin halkının özlemlerini yerine getirmek için safların birliğini ve ortak eylemi güçlendirmektir."

İtalyan Marksist Dominoquo Losurdo, "Sınıf Mücadelesi: Siyasi ve Felsefi Bir Tarih" adlı kitabında, tarihsel olarak, toplum sınıflarının ulusal soruna ilişkin ilk farkındalığına din aracılığıyla ulaştıklarını açıklar: İnsanların gerçek maddi çelişkilerin bilincine varmalarının dinsel deyimler ve beklentiler sayesinde gerçekleştiğini açıklar. "Marx ve Engels, dinden ilham alan hareketlerin ayrım gözetmeksizin tasfiyesinden özenle kaçındılar... Dini bağlılık çok yoğun bir şekilde deneyimlenebilir ve siyasi ve tarihsel çalkantılarda etkili bir şekilde harekete geçirilebilir, ancak bu tür çatışmaların birincil nedeni değildir" (Losurdo, 2016).

Hamas'ın aksine, el-Kaide ve IŞİD gibi gruplar, İslam'ın çarpıtılmış bir versiyonunu benimsiyorlar: onlar tekfircidir (yani çarpık inançlarını benimsemeyen herkesi öldürülmesi gereken bir kafir olarak tanımlarlar).

İsrail savunucuları bugün, İsrail işgalinin destekçisi ve savunucusu olan ABD, önce Afganistan'da, sonra Irak'ta ve daha sonra Suriye'de IŞİD ve el-Kaide ideolojisinin geliştirilmesinde öncü bir rol oynamışken, savaş makinelerine destek toplamak için IŞİD ve El Kaide'ye yapılan atıflarla hava atıyorlar.

Hillary Clinton, ABD'nin "Afganistan'daki sosyalist hükümete ve Sovyet Ordusu'na karşı savaşmak için dünyanın dört bir yanından Müslümanları ideolojik olarak yıkmak ve saflarına katmak için Suudi Arabistan'dan Afganistan'a Vahhabiliği ihraç ettiğini" ifşa etti.

Dahası, ABD, Irak'ı yaptırımlarla yoksullaştırarak, ülkeyi kaplama bombardımanına tutarak ve orduyu dağıtarak terörizm için üreme alanları yarattı. IŞİD, Irak'taki el-Kaide'den doğdu ve burada Amerikan işgalinin himayesinde Iraklı Hıristiyanları, Müslümanları ve diğerlerini katletti.

ABD, Suriye'de, el-Kaide ve IŞİD gibi tekfirci grupları, rejim değişikliği savaşlarında güvenilir piyadeler olarak aktif bir şekilde yetiştirdi. Bu gruplar Lübnan'a da sızmış ve Beyrut'un banliyölerindeki sosyal merkezlere intihar saldırıları düzenlemişlerdi.

Bugün, siyonist sempatizanlar, IŞİD'in bölgedeki tüm düşmanlarıyla tesadüfen ölümcül savaşlara kilitlendiği, yerleşimleri ve sömürge rejimlerinin tesadüfen herhangi bir IŞİD saldırısından kurtulduğu bir zamanda sözde "IŞİD tehdidini” gündem yapıyorlar.

Dahası, eski Mossad Şefi Efraim Halevy, televizyonda yayınlanan bir röportajda, "İsrail"in Suriye'den gelen el-Kaide bağlantılı savaşçılara jeopolitik çıkarlarıyla uyumlu olduğu için eğitim vermeyi teklif ettiğini açıkça itiraf etti.

Hamas'ı Filistin'den uzaklaştırmak

Bir başka anlatı dizisi ise Hamas'ı Filistin halkından ayırarak ulusal bir kurtuluş hareketi olarak itibarsızlaştırmayı amaçlıyor.

Bu tür anlatılar, kendilerini Filistin halkıyla dayanışma içinde olarak sunanlar ve İsrail saldırganlığını eleştirenler arasında yaygındı.

Hamas'ı Filistin halkının iradesinden ayırma argümanı kendisini akıllıca bir üçüncü yol olarak sunuyor. Bu argüman meşruiyetini, Hamas'ı "İsrail"in çıkarları açısından değil, Filistin halkının sözde çıkarları açısından kınamaktan alıyor. Bu anlatıların amacı, Filistin davasına sempati duyan Batılılar arasında direnişe verilen desteği engellemektir (ki bu sonuç olarak işgali desteklemekle eşdeğerdir, ancak ahlakçı bir ambalajla).

Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron, 24 Ekim'de İsrailli yetkililerle görüştükten ve İsrail'in Gazze'ye yönelik "terörle mücadele" olarak tanımladığı savaşa sağlam destek sözü verdikten sonra Ramallah'a yaptığı bir yürüyüş sırasında "Hamas Filistin halkını temsil etmiyor" dedi.

Macron'un birçok anlatıda yankılanan konuşması, Hamas'ı Filistin'den uzaklaştırmayı ve bir Filistin ulusal kurtuluş hareketi olarak varoluş nedenini baltalamayı amaçlıyor.

Silahlı mücadeleye karşı kararlı bir Filistinli grup olarak Hamas'ın halk desteğinin en yakın göstergesi, Hamas'ın % 77'lik bir katılımla kazandığı Gazze'deki 2006 yasama seçimleriydi. Seçimler, Macron'un Fransa'sının da bir parçası olduğu AB Gözlemci Misyonu tarafından "açık ve oldukça çekişmeli" olarak değerlendirildi.

Hamas'ın halk desteği Batı Şeria'ya bile yayılıyor. Washington merkezli düşünce kuruluşu CFR (Dış İlişkiler Konseyi), Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Hamas'ın iktidarı ele geçirmesini önlemek için Batı Şeria'daki seçimleri süresiz olarak ertelemeyi düşündüğünü iddia ediyor. CFR'nin alıntıladığı Filistin Politika ve Anket Araştırmaları Merkezi (PCPSR) tarafından yapılan bir anket, Gazze'deki Filistinlilerin yarısından fazlasının FKÖ yerine Hamas liderliğini üstlenmesini tercih ettiğini gösteriyor.

Hamas, Filistin halkına paraşütle inmiş yabancı bir örgüt değil. Hamas, Filistin'de organik olarak birleşmiş bir halk hareketidir. Filistinli kitleler arasında popüler olmasının nedeni, silahlı direniş yolunu seçmesidir. Hamas'ın direniş faaliyeti, acil maliyeti ne kadar ağır olursa olsun, silahlı direniş olmadan işgalden kurtuluşun olamayacağı giderek daha açık hale gelen Filistinlilerin iradesini yansıtıyor.

Filistin davasına sempati duyan herkes, Filistin halkının direnme ve kurtuluşa ulaşma kararının uygunluğunu kabul etmelidir. Dayanışma, Filistinlilere çektikleri ağır acılar için acımak değil, zalimlere direnme iradelerini onurlandırmaktır.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 08 Kasım 2023 20:04