Hem Ukrayna Hem İsrail'e Silah Yetiştirebilirler Mi?

Hamas önderliğindeki Filistin direnişinin İsrail askeri karakollarına ve yerleşimlerine karadan, denizden ve havadan eşi görülmemiş bir askeri saldırı başlatmasından sadece üç gün sonra, İsrailli yetkililer ABD'li destekçilerine ilave silahlar için yalvarmaya başladılar.

Politico'nun 10 Ekim'deki haberinde göre, üst düzey bir Pentagon yetkilisinden naklen, "Biden yönetimi, İsrailli yetkililerin acil yardım taleplerine yanıt olarak hızla hava savunma silahları ve mühimmat gönderiyor."

Üst düzey yetkili gazetecilere verdiği demeçte, "Uçaklar çoktan havalandı" dedi.

İşgal devleti için tırmanan bu krizin ortasında, çok önemli bir soru üzerinde kafa yormaya değer: ABD, farklı coğrafyalardaki hayati müttefikleri içeren iki önemli varoluşsal çatışmaya aynı anda ilgisini sürdürebilir mi?

Cevap muhtemelen hayır. Washington, Rusya ile savaşmak için Ukrayna'ya şimdiden 100 milyar doların üzerinde askeri yardım ayırırken, kontrolden çıkan ve yükselen enflasyonun eşlik ettiği bir ulusal borçla karşı karşıya.

Bu şekilde olmaması gerekiyordu. Ukrayna savaşının daha kolay olması gerekiyordu; Rus düşmanının izolasyonu ve ekonomik çözülmesi çocuk oyuncağıydı. Bunun yerine, 18 ay sonra ABD, kanlı bir yıpratma savaşında Ukrayna'yı desteklemek için mücadele ediyor. Daha da kötüsü, Kiev'in bu ihtimalleri tersine çevirmeyi amaçlayan bahar taarruzu, Rusya'nın topçu ve gelişmiş füzelerdeki ezici üstünlüğü karşısında boşa çıktı.

Rus kuvvetlerinin 2022'nin sonlarında Harkov ve Herson'dan çekilmesinden bu yana çok az toprak el değiştirdi, ancak Ukrayna ordusu o zamandan beri Bahmut gibi harekat alanlarında Rus topçuları tarafından yok edildi.

Emekli ABD'li Albay Douglas Macgregor, Ağustos ayında yaptığı açıklamada, "Ukraynalıların 300 ila 350 bin arasında kayıpları olduğunu, yüz binlerce kişinin de yaralandığını düşünüyoruz" dedi. "Bu saldırılar Ukrayna'nın kanını emdi."

Bu acımasız gerçek, BBC'nin "Ukrayna'nın ampute ordusu" olarak tanımladığı şeye yol açtı. Sadece bu yılın ilk yarısında, yaklaşık 15 bin asker saflarına katıldı ve İngiltere'nin II. Dünya Savaşı sırasında altı yıl boyunca ürettiği toplam amputeleri aştı.

Ukrayna ciddi bir insan gücü sıkıntısıyla karşı karşıya kalırken, batılı güçler kendilerini Kiev'e gönderecek mevcut silah kıtlığıyla karşı karşıya buluyorlar. NATO'nun en üst düzey askeri yetkilisi Amiral Rob Bauer, 3 Ekim'de Batı'nın mühimmat stokuyla ilgili olarak "namlunun dibi artık görünüyor" dedi.

Artan gerginliğin bir işareti olarak ABD, Savaş Rezervleri Müttefik-İsrail (WRSAI) programının bir parçası olarak, İsrail'de depoladığı 300 bin adet 155 milimetrelik mermiyi Ukrayna'ya transfer etmeye başladı.

İsrailli bir subaya göre, "Resmi olarak, bu teçhizatın tamamı ABD ordusuna ait. Ancak bir çatışma olursa, İsrail Savunma Kuvvetleri bazı teçhizatı kullanmak için izin isteyebilir."

Pentagon sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, ABD'nin İsrail'de depolanan bu top mermisi stoklarını yenileyeceğini iddia etti. Ancak Ukrayna, Rusya'nın savaş alanında kullandığının dörtte biri olan günde 3 bin ila 6 bin mermi kullandığı için ABD'nin bunu yapma yeteneği yok.

CNN, o sırada "Silah stokları üzerindeki baskı ve ABD sanayi üssünün talebe ayak uydurma yeteneği, Biden yönetiminin karşı karşıya olduğu en önemli zorluklardan biri" dedi.

İsrail'den ABD silahları için ricada bulundu

ABD askeri-sanayi kompleksi, 412 milyar dolarlık F-35 savaş uçağı gibi yüksek maliyetli silah sistemleri ve donanımları üretmeye büyük ölçüde hazır. Bu programlar kuşkusuz Lockheed Martin gibi silah üreticilerine fayda sağlasa da, zorlu bir orduya karşı bir yıpratma savaşı için büyük miktarlarda gerekli olan temel topçuları sağlamada yetersiz kalıyorlar.

İsrail ile Filistin direnişi arasında savaş patlak verdiğine göre, Kiev sadece Moskova'da değil, Tel Aviv'de de bir rakiple karşı karşıya.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 9 Ekim'de ABD ve Avrupa'nın desteğinin Ukrayna'dan İsrail'e kaymasından korktuğunu dile getirerek, sosyal medya platformu X'te şu iddiada bulundu:

"Rusya'nın Orta Doğu'da savaşı kışkırtmakla ilgilendiğini çok açık bir şekilde kanıtlayan verilerimiz var, böylece yeni bir acı ve ıstırap kaynağı küresel birliği aşındıracak ve bölünmeleri ve tartışmaları şiddetlendirerek Rusya'nın Avrupa'daki özgürlüğü yok etmesine yardımcı olacak."

Ukrayna lobisi Washington'da nüfuza sahip olsa da İsrail lobisi üstündür. İlkinin, ikincisinin, elindeki az sayıdaki ABD silahını Yahudi devletinin savunmasından uzaklaştırma çabalarını geçersiz kılması pek olası değildir.

İsrail'in Hamas ve Filistin İslami Cihad ile çatışmaya birkaç gün kala ABD silahları için yalvarması, Hizbullah, Suriye, Ensarullah, Halk Seferberlik Birlikleri ve İran da dahil olmak üzere kalan Direniş Ekseni üyelerinden hiçbirinin henüz resmi olarak çatışmaya girmediği göz önüne alındığında, işgal devletinin destekçileri için endişe verici.

İsrailli planlamacılar, Hizbullah'ın savaşa tam olarak katılması durumunda, Lübnan direniş hareketinin kuzey Lübnan'dan günde 4 bin füze atmasını ve kasabaları veya askeri üsleri ele geçirmek için İsrail'e binlerce seçkin asker göndermesini bekliyor.

Hizbullah'la 2006 savaşından çıkarılacak dersler

İsrail ve Hizbullah, 2006'da, İsrail ordusunu, Batı Şeria ve Gazze'de her gün karşı karşıya geldiği Filistinlilerin aksine, daha "geleneksel" bir askeri rakibe karşı savaş açmaya zorlayan büyük bir savaşa girdi.

ABD Ordusu Savaş Araştırmaları Enstitüsü'nden Matt Mathews'e göre, İsrail bu çatışmada "gerçek bir savaş" vermek için ne yazık ki hazırlıksızdı. 

Sonuç olarak, Mossad Şefi Meir Degan ve Şin Bet başkanı Yuval Diskin'in o zamanki Başbakan Ehud Olmert'e "savaşın ulusal bir felaket olduğunu ve İsrail'in kritik bir darbe aldığını" söylediğini belirtti.

2006 savaşı aynı zamanda İsrail'in Hizbullah'ı yenmek için yetersiz kalan ABD silahlarına olan bağımlılığını da ortaya çıkardı.

Savaş sırasında İsrail, Savaş Rezervleri Müttefik-İsrail stokuna erişmeyi ve ABD'nin İsrail'e hassas güdümlü mühimmat teslimatını hızlandırmasını istedi. Savaştan sadece 10 gün sonra İsrail mühimmat stokunun çoğunu kullandı.

Yıllar sonra, Temmuz 2014'te, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki Hamas'a karşı askeri operasyonları sırasında İsrail, el bombası fırlatıcılarından ateşlenen 120 mm tank mermilerini ve 40 mm aydınlatma mermilerini yenilemek için tekrar Savaş Rezervleri Müttefik-İsrail stokuna güvenmek zorunda kaldı.

İsrail'in 2006 ve 2014'te karşılaştığı sorunlar, Direniş Ekseni'nin "cephelerin birleşmesi" kampanyasını başlatma adımını atması halinde daha da artacaktır.

Eski Başkan Yardımcısı Dick Cheney'nin Ortadoğu danışmanı David Wurmer, 10 Ekim'de Wall Street Journal'a verdiği demeçte, "İsrailliler için kabus senaryosu, bir veya iki hafta boyunca 6 bin ila 10 bin Hamas füzesini düşürmeleri ve ardından Hizbullah füzelerini durduracak hiçbir şeylerinin kalmamasıdır" dedi.

İran füzelerinin sessiz tehdidi

İran'ın çatışmaya katılması durumunda İsrail için durum daha da zorlaşıyor, çünkü İslam Cumhuriyeti bölgedeki hem İsrail hem de ABD üslerine ulaşabilecek önemli miktarda kısa ve orta menzilli füze stokuna sahip.

ABD ve İsrail, sivil yönelimine rağmen İran'ın nükleer programının oluşturduğu iddia edilen tehdit konusunda sık sık uyarıda bulunuyor, ancak İran'ın gelişen konvansiyonel füze programının yarattığı tehditten nadiren bahsediyor.

İsrail'in eylemleri, endişelerini sözlerinden daha açık bir şekilde ifade ediyor: Bu yılın Şubat ayında İsrail, İsfahan'daki bir İran askeri tesisine karşı bir insansız hava aracı saldırısı başlattı.

Mossad'ın eski başkanı Danny Yatom'a göre, saldırı, New York Times'ın "korkunç bir doğrulukla ses hızının 15 katına kadar seyahat edebilen uzun menzilli mühimmatlar" olarak tanımladığı hipersonik füzeler geliştiren bir tesisi hedef aldı.

Çok farklı bir Filistin direnişi

1993'te Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Başkanı Yaser Arafat, Başkan Bill Clinton ve İsrail Başbakanı İzak Rabin ile Beyaz Saray'ın bahçesinde Oslo Anlaşması'nı imzaladığında, Sovyetler Birliği kısa süre önce çökmüş, İran ise ABD destekli Irak'la her iki taraftan da bir milyon insanın ölümüne neden olan kanlı bir savaştan yeni kurtulmuştu.

Arafat, ABD ve İsrail'in gelecekteki bir Filistin devletinin önünü açacaklarına dair vaatlerini kabul ederek anlaşmaları imzaladığında, Filistinlilerin güvenebilecekleri çok az müttefiki vardı ve Tel Aviv'in Filistin ulusunu parçalama ve yok etme yönündeki gerçek niyetleri karşısında gafil avlandılar.

ABD ve İsrail, Oslo aracılığıyla, New York Times köşe yazarı Thomas Friedman'ın sözleriyle, gelecekteki bir tarihte bir Filistin devletinin kurulacağına dair "ortak kurgu"yu yarattılar. Friedman'a göre bu, İsrail'in Yahudi yerleşimleri inşa etmek için topraklara el koymaya devam etmesine izin verirken, ABD "oradaki barış umutlarını" örtü olarak zar zor canlı tutabildi.

Ama şimdi, 40 yıldan fazla bir süre sonra, Filistinliler yalnız değil. Onlar, bir dizi Batı Asya devletinde ABD ve İsrail gündemlerini yenilgiye uğratan, güvenilir müttefiklerin yanı sıra paha biçilmez savaş, örgütlenme ve planlama deneyimi kazanan bölge çapında bir Direniş Ekseni'nin parçasıdır.

Bu arada, ABD'nin son zamanlardaki başarısızlıkları artmaya devam ediyor: Rusya'nın küresel nüfuzu, ABD'nin Ukrayna'daki vekalet savaşı sırasında arttı; ABD'nin düşmanları Çin ve Rusya, Washington üzerlerine geldiğinde çok kutuplu bir dünya kurdular; Rusya ve İran'ı felce uğratmak için tasarlanan ekonomik yaptırımlar, her iki devleti de güçlendirdi ve askeri işbirliklerini ateşledi.

En önemlisi, Rusya ve İran bugün, ABD ve NATO'nun ne Tel Aviv'deki ne de Kiev'deki müttefiklerine sağlayamadığı askeri ateş gücünü üretecek endüstriyel yeteneklere sahipler.

İsrail, Gazze'nin sivil nüfusuna topyekûn savaş ilan ederek, yüzlerce kadın ve çocuk da dahil olmak üzere binden fazla kişiyi öldürerek ve Gazze Şeridi'nin büyük bir bölümünü hava saldırılarıyla dümdüz ederek bitiremeyeceği mücadeleyi çoktan başlattı.

Tel Aviv için Gazze her zaman, sert görünmesi gerektiğinde aradığı kum torbası. Ancak bugün, bir yanlış adım, kötü hedeflenmiş bir füze veya haddini aşacak derecede ileri gitmesi halinde İsrail, önemli bir süre dayanamayacağı bölgesel bir savaşla karşı karşıya kalacak.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 13 Ekim 2023 19:59