İsrail'in Suikast Hamleleri Umutsuz Vaka

Mayıs 2021'de Filistinli direniş grupları ile Gazze'deki İsrail işgal ordusu arasındaki son büyük çaplı çatışma olan Seyfü’l-Kudüs (Kudüs’ün Kılıcı) savaşının üzerinden iki yıldan fazla zaman geçti.

Bu göreceli sükunet, iki çatışma turu tarafından bozuldu: Birincisi, İsrail'in Filistin İslami Cihad'ı hedef aldığı ve altı askeri liderine suikast düzenlediği; ikincisi, İslami Cihad’ın askeri kanadı Kudüs Tugayları'nın Eylül 2021'de Cenin kampından başlayarak silahlı gruplar kurmaya başladığı işgal altındaki Batı Şeria'daki önemli değişimdi.

Başlangıçta, bu grupların oluşumu genişleme ve gelişme konularında bir potansiyel göstermedi. Ancak İsrail güvenlik kurumlarının dehşetine ve onların son derece yanlış tahminlerine rağmen, direniş grupları gelişti ve çoğaldı.

İşgal ordusunun, Mart 2022'de yüzlerce direniş savaşçısının tutuklanması ve öldürülmesiyle sonuçlanan Dalgakıran Operasyonu ve Temmuz ayında Cenin kampının büyük çaplı işgali gibi bunları ortadan kaldırma çabalarına rağmen, direniş grupları taktik yeteneklerinde kayda değer bir büyüme gösterdi.

Özellikle, Cenin savaşçıları Gazze'nin direniş savaşçılarından ilham alıyor gibiydi, tünel inşa etme ve pusu taktiklerini benimsediler.

Batı Şeria'da direnişin yükselişi

İsrail, Gazze'deki Hamas ve İslami Cihad’ı Batı Şeria'daki direniş hücrelerini desteklemek, silahlandırmak ve eğitmekle suçlarken, 2022 ve 2023'teki tepkisi öncelikle Kudüs Tugayları Askeri Konseyi liderlerine suikast düzenlemekle sınırlıydı.

2022'nin sonunda ve 2023'ün başında, Hamas'ın askeri kanadı el-Kassam Tugayları açıkça Batı Şeria sahnesine girdi. 2022'de Batı Şeria şehirlerinde ve işgal altındaki Filistin topraklarında sadece beş silahlı saldırı gerçekleştirdiler.

Bununla birlikte, bu yılın başından bu yana, 13 yerleşimci ve askerin ölümüyle sonuçlanan dokuz saldırının sorumluluğunu üstlendiler. En son olaylar, Ağustos ayında üç İsrail askerinin hayatına mal olan Huvvara saldırısı (Nablus'un güneyi) ve el-Halil'di.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kassam operasyonlarına yanıt olarak bir kez daha suikast politikasına başvurma tehdidinde bulundu ve Hizbullah ile İslam Devrim Muhafızları Ordusu'nun desteği ve finansmanıyla, Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Salih el-Aruri ve İslami Cihad Genel Sekreteri Ziyad en-Nehhale'yi Batı Şeria'daki saldırılardan sorumlu tuttu.

İsrail Yayın Kurumu'na bağlı Kan kanalı, geçtiğimiz günlerde, İsrail askeri kurumunun, bu bölgedeki direniş operasyonları dalgasına yanıt olarak işgal altındaki Batı Şeria sınırları dışında askeri harekat gerçekleştirmeyi tartıştığını bildirdi.

Ancak İsrail istihbarat çabaları, bu tehditlerin ortaya çıkmasından bu yana büyük ölçüde Gazze Şeridi'ne odaklandı. Bunun nedeni, İsrail basınındaki askeri analistler tarafından doğrulandığı gibi, Gazze'nin Batı Şeria'daki askeri hücrelere verilen desteğin birincil kaynağı olduğuna inanılmasıdır.

İbranice Kanal 13'te askeri ilişkiler yorumcusu olan Carmela Menshe, İsrail Genel Güvenlik Servisi Şin Bet'in Gazze'nin Batı Şeria'daki askeri hücreler için ana merkez olarak hizmet ettiğini fark ettiğini öne sürdü.

Karşıt taktikler: Kassam ve Kudüs Tugayları

Kassam Tugayları'nın işgal altındaki Batı Şeria'daki askeri operasyonlara dahil olması, işgal ordusu üzerindeki sahadaki baskıyı artırdı ve işgal altındaki topraklarda askeri alanları ve kuzeyden güneye yerleşimci ulaşım yollarını güvence altına almak için 21 taburun konuşlandırılmasını gerektirdi.

Kassam Tugayları, Kudüs Tugayları'na kıyasla farklı bir taktik yaklaşım benimsemiştir. İkincisi, Cenin, Tulkerm'deki Nur Şems mülteci kampı, Caba' ve Tubas vilayeti gibi yarı güvenli ortamlarda faaliyet göstererek, ordu mevzilerine ve yerleşimci ulaşım yollarına karşı günlük saldırılar düzenledi.

Öte yandan, Hamas'ın Kassam'ı, kendilerine silah ve planlar sağlayan yerel bir partiye bağlı sınırlı sayıda savaşçıdan oluşan uyuyan hücreleri içeren bir strateji seçti. Son derece planlı ve yetenekli operasyonlar yürüttüler.

Bu etkili yöntem, Hamas'ın Batı Şeria şehirlerindeki ve kamplarındaki hareketini kısıtlayan belirli zorluklardan kaynaklanıyordu. El-Fetih ile olan keskin rekabeti, el-Fetih'in herhangi bir Hamas varlığını otoritesine yönelik bir tehdit olarak gördüğü için gerginliklere yol açtı.

Hamas'ın 2007'de Filistin Yönetimi'nin güvenlik servislerini Gazze'den çıkarmasından bu yana, Filistin Yönetimi'nin aygıtı, Hamas'ın askeri veya siyasi herhangi bir örgütsel faaliyetini izleme ve bunlara karşı koymada işgal güçlerinden daha etkili oldu.

Siyasi analist İsmail Muhammed, The Cradle'a şöyle diyor:

"Batı Şeria'daki el-Kassam faaliyeti direniş eyleminin entegrasyonuna katkıda bulundu: İslami Cihad işgal güçlerini meşgul ediyor, daha popüler üsleri direniş eylemine katılmaya zorluyor, artan bir gerilim hızını koruyor ve angajman noktalarını artırıyor. El-Kassam'a gelince, etkili operasyonlar yoluyla yerleşim maliyetini yükseltiyor ve işgal ordusu taburlarının dağılmasını artırıyor."

Kassam Tugayları'nın Batı Şeria'daki son operasyonları, İsrail güvenlik teşkilatını, önleyici tutuklamaların ve hesap verebilirliğin tek başına sükûneti sağlayamayacağını kabul etmeye sevk etti.

Netanyahu'nun ikilemi

Siyasi analist Eymen er-Refeti'ye göre, "İsrail'de, Batı Şeria'da olup bitenlerin, Hizbullah ve İran Devrim Muhafızları'nın tam desteğiyle, Hamas ve İslami Cihad'ın arkasında durduğu iyi çalışılmış bir plana göre ilerlediğinden emin oldular."

Refeti, The Cradle'a şunları söylüyor:

"İşgal ordusunun, Batı Şeria'da Gazze Şeridi'ndeki destekçilerinin ve mümkünse Lübnan gibi yurtdışındaki destekçilerinin çalışma maliyetini yükseltmek için bir suikast politikası benimsemekten başka seçeneği yok (...) İsrailliler, Batı Şeria'dan kurtarılan mahkumların Gazze'de ikamet ettiği ve 2002'de Savunma Kalkanı Harekâtı'nda tahrip edilen direniş hücrelerinin altyapısının restorasyonunun arkasında olduğu bilgisine sahipler. Bu isimlerden bazılarının öldürülmesinin Hamas'ı Batı Şeria'da çalışmak için acele etmesini yeniden düşünmeye iteceğini tahmin ediyorlar."

Direniş içindeki kaynaklar, The Cradle'a, geçen hafta Mısırlı arabulucuların Gazze Şeridi'nde büyük bir tırmanışı önlemek için yoğun çaba sarf ettiğini ortaya koyuyor. Hamas'a, Hamas'ın Batı Şeria'daki direniş hücrelerine verdiği desteği ve finansmanı durdurması halinde İsrail'in suikastlara başvurmaktan kaçınabileceği mesajını ilettiler.

Bununla birlikte, tüm direniş gruplarının, yerleşim projesi sökülmedikçe ve Batı Şeria'daki ilhak prosedürleri durdurulmadıkça faaliyetlerini durdurmayacaklarını söyledikleri bildirildi.

Refeti, bir iç krizle boğuşan İsrail başbakanının, Batı Şeria'nın ilhakını ilerletme öncülünde kendisini aşırı sağ ile aynı hizaya getirdiğine inanıyor. Sonuç olarak, askeri tırmanmayı seçmek, Hamas'ın talep ettiği tavizleri vermekten daha kolay bir seçim olabilir; bu da aşırı sağ ile ittifakının dağılmasına, hükümetinin çöküşüne ve siyasi kariyerinin sona ermesine yol açabilir.

İşgal ordusunun son iki yılda Batı Şeria'daki direniş hücrelerine karşı koymak için aldığı güvenlik önlemleri ve siyasi önlemler birkaç önemli sonuç doğurdu:

Batı Şeria'daki saldırıları tamamen durdurabilecek etkili bir çözüm yok gibi görünüyor, çünkü şimdiye kadar tüm girişimler ve araçlar başarısız oldu. Batı Şeria'daki güvenlik tırmanışı, işgalci devletteki karar vericiler için en önemli endişe kaynağı olmaya devam ediyor.

Filistin Yönetimi'nin güvenlik servislerine direniş hücrelerini dağıtma yetkisi vermek, Nablus'un Eski Kenti gibi bölgelerde bazı göreceli sonuçlar elde ederken, Cenin ve Tulkerm gibi bölgelerde etkisiz olduğu kanıtlanmıştır.

 Filistin Yönetimi, Filistin kamuoyu arasında işgalle işbirliği yaptığı algısı nedeniyle direniş savaşçılarını tutuklama veya suikast konusunda sınırlamalarla karşı karşıya.

Zaman işgal lehine işlemiyor, çünkü her geçen gün direniş hücrelerinin yeteneklerini ve uzmanlıklarını geliştirmelerine, yatay olarak genişlemelerine ve üretim veya kaçakçılık yoluyla askeri güç biriktirmelerine izin veriyor. İki yıllık direniş hücresi faaliyetinden sonra, dış önderliğin sahada daha fazla kontrol sahibi olduğu ve ana amaçlarına hizmet eden zaman ve yerlerde grevleri yönetmede inisiyatif aldığı açıktır.

İran ve Hizbullah'ın etkisi

İsrail medyası ve uzmanlarının son zamanlarda Hamas'ın üst düzey yetkilisi Aruri'ye odaklanması dikkat çekicidir. Hizbullah ve İran ile ortaklaşa "Sahaların Birliği" planının uygulanmasını ona atfediyorlar.

Bu plan, Kassam Tugayları'nın askeri bir kola aktarılmasını, taktik eylemlerin etkili stratejik yapıyla uyumlu hale getirilmesini ve intihar uçaklarının, siber sistemlerin ve Demir Kubbe sistemini devre dışı bırakma tekniklerinin geliştirilmesi de dahil olmak üzere İran askeri teknolojilerini Hamas'a tanıtmayı içeriyor.

Siyaset araştırmacısı Macid Dergam, bu kışkırtmanın "İsrail kamuoyunu el-Aruri'nin öldürülmesinden kaynaklanabilecek ağır bedeller ödemeye hazırladığına" inanıyor. Fakat, Hamas Siyasi Büro Başkan Yardımcısı ile İsrail arasındaki kriz "bundan çok daha derin" diyor Dergam, The Cradle'a.

"İsrail raporunda, el-Aruri'nin bir buçuk yıl içinde yapılması planlanan iç seçimlerden sonra bir sonraki Siyasi Büro'nun başkanı olacağı tekrarlandı. Bu, İsraillilerin seçimler sırasında kabaca müdahale etmeye çalıştıkları anlamına geliyor, çünkü el-Aruri'nin başarısı Hamas'ı tamamen İran eksenine devretmek anlamına geliyor ve bu İsrail'in en kötü kabusu."

Dergam ekliyor:

"İsrail, Doha ve Türkiye'de yaşayan Hamas liderliğini, Gazze'de ve Beyrut'un güney banliyölerinde yaşayanlardan daha az radikal ve aşırılıkçı olarak görüyor. Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı’nın güney banliyösünde, yani Hizbullah'ın kalesinde ikamet etmesi, çatışmayı yönetme yolunda bakış açılarını birleştirmek, yani arenaları ve cepheleri birleştirme yolunda ileriye doğru adımlar atmak anlamına geliyor. Başka bir deyişle İsrail, İran ve Hizbullah'ın Batı Şeria'da doğrudan, ancak Hamas ve Cihad'ın elleriyle faaliyet gösterdiğini görüyor ve bu uyum, tüm yumurtalarını İran sepetine koyan bir Hamas liderliği altında sabote edilemez."

Bölgesel bir yanıt

Direniş Ekseni, özellikle Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Lübnan'daki Filistinli liderleri, özellikle de Salih el-Aruri ve Ziyad en-Nehhale’yi korumak adına ileriye dönük planlarını açıkladı.

Nasrallah, birden fazla konuşmasında, Hizbullah'ın Lübnan topraklarında herhangi bir Lübnanlı, Filistinli veya İranlı şahsiyetin öldürülmesine güçlü bir şekilde karşılık vereceğini açıkladı. 2 Eylül'de Nasrallah, Filistin'deki gelişmeleri ve Batı Şeria'daki olayların tırmanışını görüşmek üzere en-Nehhale ve el-Aruri ile bir araya geldi.

Direniş çevreleri, İsrail'in Gazze'deki ikincil liderleri hedef alarak Hizbullah ile doğrudan bir çatışmadan kaçınmaya çalışabileceğini öngörüyor. Bununla birlikte, böyle bir operasyonun güçlü bir askeri yanıtı tetiklemesi ve potansiyel olarak kapsamlı bir çatışmaya dönüşmesi muhtemeldir.

Dahası, işgal altındaki Batı Şeria'da, bireysel liderlerin ve hatta lider gruplarının suikastından etkilenmeyen dirençli bir kurumsal varlığa dönüşen direniş hücrelerinin altını oymak pek mümkün değildir.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 11 Eylul 2023 19:52