İsrail, Neden Uzun Bir Savaş Yürütemiyor?

Bir zamanlar çenesine kadar silahlı İsrail ordusuna karşı tek silahları olarak taş ve sapan olan Filistinliler, şimdi Tel Aviv Rejimi karşısında güçlü caydırıcı etkiye sahip füzelere sahipler. Son yıllara kadar, İsrail ordusunun Gazze'deki Filistinli gruplarla savaşa girmekte hiçbir sorunu yoktu ve tehdit altında hissettiğinde kuşatılmış Filistin’de istediği her yeri bombaladı, ancak şimdi direniş gruplarına karşı hesapsız bir savaşa giremiyor. İsrail'in direniş gruplarına karşı yürüttüğü savaşların seyrine bakıldığında bunların artık daha kısa olduğu ve bugün herkesin bildiği gibi İsrail rejiminin uzun soluklu bir savaşla mücadele edemediği görülüyor.

Direniş caydırıcılığını geliştirdi

İsrail rejimi bölgedeki en güçlü orduya sahip olduğunu iddia ediyor, ancak eylem sırasında bu ordunun bir kutsal mermiden başka bir şey olmadığı açıkça ortaya çıkıyor. Tel Aviv yetkilileri, Gazze'ye yönelik kitlesel saldırılara birkaç gün daha devam edeceklerini söylediler, ancak işgal altındaki topraklara yüzlerce roket yağmaya başlar başlamaz, her zamanki gibi fikirlerini değiştirdiler ve kendilerini daha fazla tehlikeden kurtarmak için ateşkes isteyen bölgesel arabuluculara ulaştılar. İsraillilerin ateşkes mücadelesi, son yıllarda füze sahasında birçok başarıya imza atan Gazzeli direniş gruplarının askeri gücünden kaynaklanıyor ve şimdi düşmana karşı caydırıcılık yaratarak vur-kaç döneminin bittiğini gösterdiler.

Herhangi bir savaşta İsrailliler için her zaman bir sürpriz saklayan direniş grupları, bu sefer de gizli yeteneklerinin bir kısmını açığa çıkardılar. Direniş komutanlarının dediği gibi, son çatışmalarda, Demir Kubbe müdahalesinden kaçabilecek yüksek teknoloji ve yeteneklere sahip roketler ateşlediler. Bu roketler, Demir Kubbe önleme kabiliyetinin ötesinde, İsraillileri, İsrail hava savunmasının ikinci katmanı olarak hizmet veren ve güçlü ve gelişmiş füzeleri meşgul etmek için geliştirilen bir füze sistemi olan Davud’un Sapanı’nı konuşlandırmaya zorladı. İsrailli yetkililer birkaç kez Filistinlilerin caydırıcılık gücü geliştirdiğini ve Tel Aviv'in bir savaş başlatmadan ve hatta onlarla gerginliği tırmandırmadan önce derinlemesine ve tüm yönleriyle düşünmesi gerektiğini itiraf etti.

Direnişin yüzlerce kilometre menzilli bu tip roketler geliştirmesi, işgal altındaki topraklarda korku ve dehşet yarattı. Tüm savaşlar İsrail rejimi tarafından başlatılır, ancak sonlarını belirleyen Filistinli direniş gruplarıdır ve Tel Aviv'in mümkün olan en kısa sürede ateşkesi kabul etmesi, savaşın devam etmesinin işgal rejiminin çıkarına olmadığı gerçeğini yansıtmaktadır. Hizbullah lideri Seyyid Hasan Nasrallah'ın Cuma günkü konuşmasında işaret ettiği gibi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Gazze'yi vurarak caydırıcılık dengesini yeniden kurmayı amaçladı, ancak bu rejim her alanda caydırıcılığını kaybetti.

İşgal altındaki topraklardaki boşluklar

İsraillileri birkaç günden fazla savaşmakta başarısız kılan bir diğer konu da iç koşullar. Geçmişte, İsrailliler savaş zamanında farklılıklarını bir kenara bırakıp Filistinlilere karşı birleşiyorlardı, ancak şimdi koşullar değişti ve Tel Aviv birliğini kaybetti. Yaklaşık dört ay önce sertlik yanlılarının iktidara gelmesinden bu yana, muhalefet liderleri Netanyahu kabinesinin tartışmalı planlarına tepki olarak protestolar düzenliyorlar; bu da siyasi gerilimleri körüklüyor ve İsrail toplumunda boşluklara neden oluyor. Bu yüzden Netanyahu savaşı sürdürmek için yurtiçi desteğine güvenemez. Dış cephelerle çatışma anında iç cepheden gelen baskıların kayıptan başka bir şey vermediğini bilir. Muhalefet Filistinlilere düşman olsa da, şu anda direniş gruplarına karşı hükümetle ortak görüşleri paylaşmıyor ve bu nedenle kabineyi desteklemiyorlar. Kısa süre önce, savaşın İsrail'in çıkarlarına hizmet etmediğini söyleyerek Gazze ile ateşkes çağrısında bulundular. Bu tutum Netanyahu'yu zor durumda bıraktı.

Savaşın fahiş maliyetleri

Filistin direnişiyle savaşın yüksek maliyetleri, Tel Aviv yetkililerini çatışmayı sürdürmekten alıkoyan bir başka nedendir. Yerleşimcilerin güvenliği için önde gelen koruma sistemi olan Demir Kubbe, İsrail rejimine ağır bir bedel ödetiyor. Füzelerinin her biri 50 bin dolara mal oluyor ve Gazze'den her gün yüzlerce roket yiyen İsrailliler, şehirlerini korumak için her gün on milyonlarca dolar ödemek zorunda kalıyor. Uzun bir savaş durumunda İsrail hükümeti ağır bedeller ödemek zorunda. Ayrıca, her Davud’un Sapanı füzesinin maliyeti 1 milyon dolar. Sadece 2014'teki 51 günlük Gazze savaşı İsrail rejimine 2 milyar dolardan fazlaya mal oldu.

Füzelere ek olarak, savaş uçaklarının işletme maliyetleri de göz önüne alındığında, büyük bir maliyet ortaya çıkıyor. İşgal altındaki bölgelerdeki kritik ekonomik koşullar göz önüne alındığında, bu maliyetler engelleyici olabilir.

Çok övülen Demir Kubbe, son çatışmalarda verimsiz olduğunu kanıtladı ve İsraillilerin itiraf ettiği gibi, roketlerin sadece üçte birini düşürebildi. Bu yüzden Davud’un Sapanı’na başvurdular, ki bu da başarılı olmamış gibi görünüyor.

Ayrıca, uzun bir savaşın İsrailliler için insan kayıpları vardır. İşgal altındaki topraklara binlerce roket atılması, yerleşimciler arasında ölümlere ve yaralanmalara neden oluyor ve bu, daha fazla zayiattan kaçınmak için savaşı mümkün olan en kısa sürede sona erdirmeye çalışan İsrailliler için endişe verici. Gazze Şeridi'nden bir roketin ateşlendiği andan yerleşim bölgesine en yakın şehir olan Sderot'a ulaşana kadar, İsraillilerin kendilerini kurtarmaları için sadece 20 saniye var; bu da kısa bir süre ve aynı anda yüzlerce roket atıldığında, sığınak arayışında ciddi sorunlarla karşılaşacaklar ve insan kayıpları artacaktır.

Savaş alanının genişlemesi korkusu

İsrailli yetkililer bir savaş yürütürken, çatışmalarını tek bir direniş aktörüyle, yani Hamas veya İslami Cihad'la sınırlamaya çalışıyorlar. Son savaşta, İslami Cihad komutanlarına suikast düzenlediklerinde, Hamas'ın karışmayacağını düşündüler ve bu yüzden İslami Cihad'a kolayca darbe indirdiler. Ancak düşüncelerinin aksine, Gazze'deki direniş grupları şimdi birleşmiş durumda. Hamas yetkilileri geçtiğimiz birkaç gün içinde ortak direniş komuta merkezinde faaliyet gösterdiklerini ve savaş sırasında Hamas ile İslami Cihad arasındaki çizgilerin bulanıklaştığını açıkça belirttiler. Dolayısıyla, İslami Cihad ve Hamas'ın eşzamanlı çatışması İsraillileri duvara itiyor.

Ek olarak, yakın zamana kadar, Tel Aviv sadece Gazze'den tehdit altında hissediyordu ve savaş sırasında yoğunlaşması sadece Gazze'deydi, ancak şimdi Batı Şeria yeni bir cephe olarak yükseliyor. Batı Şeria merkezli direniş grupları partizan ve şehitlik operasyonlarıyla İsraillilere ölümcül darbeler indirdi. Şimdi Batı Şeria, mantar gibi büyüyen Batı Şeria gruplarına karşı koyamadıkları için İsrailli aşırı sağ partiler için en büyük tehdidi oluşturuyor.

Ayrıca, savaş alanı genişlerse, güney Lübnan merkezli Filistinli grupların da olaya dahil olması muhtemeldir. Geçen ay işgal altındaki topraklara onlarca roket fırlattılar. Çeşitli cepheler açmak İsraillilerin inisiyatifi kaybetmesine neden oluyor ve bu Netanyahu hükümeti için bir kabusa dönüşüyor.

Direniş gruplarıyla uzun süreli bir savaşın başka olumsuz sonuçları da vardır ve yabancı sermayeleri ve yatırımları işgal altındaki topraklardan çıkarabilir. Sonuçta, Yahudi zenginler güvenlik ve istikrarın olduğu her yere yatırım yaparlar. Ancak sık sık yaşanan savaşlar yatırım güvenliğini tehlikeye attı ve bu da milyarlarca dolarlık yabancı sermayenin İsrail ekonomisinden kaçmasına yol açıyor. Protestolar burada da önemli bir faktör. Raporlar, işgal altındaki topraklardaki protestoların başlamasından bu yana, İsrail ekonomisini 80 milyar dolardan fazla paranın terk ettiğini ve 255 Yahudi milyarderin, tutucuların yargı reformlarında ısrar etmeleri durumunda sermayelerini İsrail rejiminden çekecekleri konusunda uyardıklarını gösteriyor.

Ayrıca, Filistinlilerle tekrarlanan savaşlar, işgal altındaki topraklardan tersine göç sürecini yoğunlaştıracaktır. Son on yılda yaklaşık 500 bin kişi İsrail rejiminden ABD ve Avrupa'ya göç etti ve İsrail medyasında çıkan haberlere göre İsraillilerin yüzde 90'ı göç etmeyi düşünüyor ve güvensizliğin devam etmesi bu süreci hızlandıracak ve belki de işgal altındaki toprakların İsraillilerden boşalacağı bir gün gelecek.

Araplarla normalleşmenin bozulması

İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'da artan suçları, Müslüman ülkelerde öfke dalgalarına neden oldu. Netanyahu'nun Arap ülkeleriyle normalleşme sürecini canlandırmaya çalıştığı bir dönemde Filistinlilerin öldürülmesi, projesini sekteye uğratabilir. Son aylarda Suudi Arabistan ve diğer Arap ülkeleri, normalleşme sürecini takip etmelerine rağmen İsrail'in eylemlerine öfkelendiler. Tel Aviv ile normalleşen BAE ve Bahreyn liderleri bile İsrail'in suç eylemlerine sert tepki gösterdi. Bugünlerde Arap ülkeleri Filistinli grupların yanında yer aldıklarını gösterdiler ve Hamas ile Suudi Arabistan arasında son haftalarda yaşanan yakınlaşma da bu yöndeydi ve bu İsrail rejimi için ciddi bir tehdit. Bu eğilim, normalleşme davasının kapanmasıyla Tel Aviv'deki ilmeğin sıkılaşacağını gösteriyor.

Ayrıca, direniş gruplarının karşı karşıya gelmesi Tel Aviv yetkililerinin kafasını karıştırdı ve inisiyatifi kaybetmelerine neden oldu. Her zaman Filistinlileri kısa sürede yok edebilecekleri hayaliyle savaşlar yürüttüler, ancak sonuçlarla hayal kırıklığına uğradılar. Netanyahu, Hamas ve İslami Cihad'ın altyapısını tahrip ettiğini iddia etti, ancak bir günde yüzlerce roketin ateşlenmesi onların yanıldığını kanıtladı ve İsraillilerin şu ana kadar direnişi yok etme hedeflerini gerçekleştiremediklerini öne sürdü. Aksine, İsraillilerden ne kadar çok baskı olursa, Filistinliler kaslarını düşmanlarına karşı esnetmek için o kadar fazla güç kazanırlar. Roket ve İHA teknolojisindeki gelişmeler, Filistin düşmanlarının oyunu kaybettiğini gösteriyor.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 15 Mayıs 2023 12:45