İsrail'e, Geri Adım Attıran Füze Saldırıları

İsrail şu anda benzersiz ve zorlu bir durumla karşı karşıya: devlet için geçmişin geleneksel Arap ordularından daha büyük bir tehdit oluşturan çok cepheli düzensiz bir güç. Bu düzensiz gücü diğerlerinden ayıran şey, füze savaşı ile angajman kurallarını değiştiren ve işgal devletini uyum sağlamak için acele etmeye zorlayan gerçekten birleşik bir cephenin başlatılmasıdır.

Önceki İsrail düşmanlarının aksine, bu düzensiz güç, birden fazla cephede faaliyet gösteren çeşitli devlet ve devlet dışı aktörlerden oluşuyor. Gerilla ve asimetrik savaş da dahil olmak üzere alışılmadık taktikleri ve stratejileri, İsrail için karmaşık ve öngörülemeyen bir savaş alanı ortamı yaratıyor.

Nisan füze yağmurları

Bu yağmurlar, direnişin üç ayrı bölgesel cepheden İsrail'e füze ateşlediği Nisan 2023'ün ilk haftasında yaşandı. Olayların beklenmedik dönüşü, İsrailli politikacıları hazırlıksız yakaladı ve onları Kudüs'teki El Aksa Camii'ndeki provokasyonlarını tersine çevirmeye ve Yahudi aşırılıkçıların Müslüman yerleşkesine trafiğini geçici olarak dondurmaya zorladı.

Direniş füzelerinin ilk sonucu, İsrail'in, Yahudilerin 12 Nisan'dan Ramazan ayının sonuna kadar El Aksa'ya girmesini engelleme kararıydı. Bu karar, işgal altındaki Filistin topraklarındaki gerilimlere veya İsrail'in Başbakan Binyamin Netenyahu'nun aşırı sağcı hükümeti altındaki iç krizlerine dayanmıyordu. Daha ziyade, direniş füzelerinin gücü altında çöken İsrail caydırıcılığının aşınmasına bir cevaptı.

Direniş yeni cepheler açıyor

Mescid-i Aksa'daki gerilimi yatıştırma kararı, İsrail'in direnişin saldırılarını birden fazla cepheden koordine ederek üstünlük kazandığının bir kabulüydü: Gazze'den roket atışı, Lübnan'dan füze saldırıları, Suriye'den işgal altındaki Golan'daki İsrail bölgelerinin hedef alınması. Gazze Şeridi'nde direniş grupları, Gazze çevresindeki Yahudi yerleşim birimlerine çok sayıda roket fırlattı ve İsrail topraklarının derinliklerine saldırma yeteneklerini ve iradelerini gösterdi.

Lübnan'da, işgal altındaki Celile yerleşimlerine yaklaşık 30 roket fırlatıldı ve üç yerleşimcinin yaralanmasına neden oldu. Bu, Temmuz 2006 savaşından bu yana Lübnan'dan fırlatılan en büyük füze sayısına işaret ediyordu.

Suriye'den, işgal altındaki Golan'daki İsrail sahalarına iki grup roket atıldı. İlk salvo herhangi bir hedefi vurmazken, ikincisi sahaları ve yerleşimleri hedef alarak İsrail ordusu tarafından Demir Kubbe savunma sisteminin etkinleştirilmesine yol açtı.

Sina cephesi çatışmaya girdiğinde işler beklenmedik bir hal aldı ve Mısır ordusunun İsrail'in güneyindeki Eylat limanına doğru füze ateşlemesini "engellediğine" dair haberler geldi. Direniş Ekseni'ndeki bir kaynak, The Cradle'a, "direnişin, şüphesiz, düşmana Mısır sınırında kendilerini güvende hissetmemeleri gerektiği mesajını göndermek için Sina Cephesi'ni hareket ettirmekten sorumlu olduğunu" söylüyor.

Kaynak, “Sina olayıyla ilgili kayda değer bir medya karartması vardı, çünkü birçok iç kaygı nedeniyle Sina'da olanları ifşa etmek İsrail'in çıkarına değildi" diyerek, Mısır'ın kendi güvenlik boşluklarını kabul etmesinin de çıkarına olmadığını ekliyor.

Hizbullah'ın gazabından kaçınmak

İsrail'in Hamas'ı Lübnan'dan gelen roket atışlarından sorumlu tutma girişimi – potansiyel bir Hizbullah rolünden bahsetmekten kaçınırken – Lübnanlı direniş grubuyla çatışmaktan kaçınma ve Hamas'a verdiği yanıtı kısıtlama çabası olarak görülüyordu. Resmi askeri anlatılarla çelişen Netanyahu, İsrail'in Lübnan'daki Hizbullah hedeflerine karşı misilleme yaptığını iddia ederken, İbrani medyası, askeri yetkililerin, çatışmayı genişletme riski taşıdığı için Hizbullah pozisyonlarını vurmaya karşı özel tavsiyelerde bulunduğunu bildirdi.

Tel Aviv'in gelen roketlere tepkisi, İsrail'in durumu daha da tırmandırmadan yüzünü kurtarmaya çalıştığının güçlü bir göstergesi olan ender saldırılarla sınırlıydı. Bunun acil sonuçları oldu: İsrail, direniş tarafından dayatılan denklemleri kabul etmek zorunda kaldı ve artık birden fazla cephede topyekün bir savaşa yol açabilecek potansiyel bir tırmanma riskini göze alamıyor.

İsrail'in caydırıcılığı azaldı

İsrail askeri istihbarat bölümü AMAN’ın eski başkanı Amos Yadlin, 9 Nisan'da attığı bir dizi tweet'te önemli soruları gündeme getirdi. Mevcut güvenlik durumunda İsrailli karar vericiler için üç temel hususun altını çizdi:

Birincisi, Yadlin güvenlik olayının tek bir örgütle sınırlı olup olmadığını veya İran, Hizbullah ve Hamas da dahil olmak üzere "tüm radikal ekseni" içerip içermediğini sorguladı.

İkincisi, İsrail'in caydırıcılığının onu restore etmek için harekete geçilmesini gerektiren bir seviyeye kadar aşınıp aşınmadığını veya mevcut çevreleme politikasının yeterli olup olmadığını sordu.

Son olarak, Yadlin, özellikle kuzeyde, tam teşekküllü bir çatışmaya tırmanmadan caydırıcılığı yeniden sağlayabilecek bir strateji geliştirme ihtiyacını vurguladı. Geçtiğimiz ay İsrail'in diğer birçok siyasi ve askeri figürü gibi, Yadlin de İsrail'in caydırıcılığının aşınmasının iç bölünmeler, ABD ile gergin ilişkiler ve savaş korkusu gibi faktörlerden etkilenmiş olabileceğine dikkat çekti.

Kuralların yeniden yazılması

Direniş tarafından son zamanlarda roketlerin birden fazla cepheden ateşlenmesi bir tesadüf değil, düşmana net mesajlar içeren dikkatlice planlanmış bir eylemdi. Lübnan ve Suriye'deki cepheleri harekete geçirmek, "angajman kurallarını" değiştirmek ve İsrail'in caydırıcılık yeteneklerini baltalamak için ortak bir direniş girişimidir.

Bunu yaparken, direniş İsrail'in mevcut birçok kırılganlığından yararlandı: yaygın bir iç kriz, gergin ABD-İsrail ilişkileri ve ordusunun Batı Şeria'daki meşguliyeti.

Direniş Ekseni kaynağına göre, "Direniş ekseninin düşmana iletmek istediği mesaj, yaklaşan herhangi bir savaşta, yeni 'cephelerin birliği' paradigması altında düşmanla birden fazla cephenin açılacağıdır." Kaynak, bu konudaki kararın Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın elinde olduğunu vurguladı.

Filistinli siyasi analist Hasan Lafi, The Cradle’a, ortak direniş saldırılarının amacını ve neden yapılması gerektiğini şöyle açıklıyor: "Bu [yeni] kurallardan biri, Kudüs'ün sadece Filistinliler için değil, İslam ve Arap ulusu için de kırmızı çizgi olmasıdır. Kırmızı çizgileri, yani Kudüs ve Mescid-i Aksa'yı ihlal etmek, bölgesel bir savaşın patlak vermesi anlamına gelir."

'Cephelerin Birliği'

Lafi, birden fazla cepheden roket atılmasının, Direniş Ekseni'nin bu denklemi dayatmadaki "samimiyetini ve ciddiyetini" gösterdiğini vurguladı. O, "cephelerin birliği"nin, "işgalin kafasını karıştıran ve İsrail'in caydırıcı gücünün altını oyan" pratik bir yaklaşım haline geldiğine dikkat çekti.

Filistin el-Fetih hareketinin bir yetkilisi olan Yasir el-Masri'nin The Cradle'a açıkladığı gibi:

"Cephelerin birliği İsrail için korkutucu bir fikirdir. Herhangi bir taraf sorumluluk üstlenmeden Lübnan'dan ve Golan Tepeleri'nden roket atılması İsrail'i dehşete düşürdü ve kafasını karıştırdı. Bunu Netanyahu'nun Ramazan ayında yerleşimcilerin el-Aksa'ya yönelik saldırılarını engelleme kararında gördük."

Lafi, İsrail'in –ABD'nin desteğiyle– Direniş Ekseni'ne karşı büyük bir saldırıya hazırlanma ya da cephelerinden birini hedef alma olasılığına ilişkin artan gevezeliklere rağmen, özellikle Washington'ın başka yerlerdeki askeri odağı ışığında, kontrolden çıkabilecek İsrail ya da ABD tarafından başlatılan bir savaş olasılığını dışarıda bıraktı:

"Amerikalıların istediği son şey, Ukrayna savaşının yanında yeni bir savaştır." Aynı şekilde, Tel Aviv ile Washington arasında artan farklılıklar, "İsrail'in, Amerikan yeşil ışığı olmadan tüm direniş ekseniyle açık bir savaşa giremeyeceği anlamına geliyor" uyarısında bulunuyor.

Batı Şeria cephesi

Lafi, İsrail'in savunmasız Gazze'ye karşı bir savaş başlatma seçeneğini dikkatle düşünmesini sağlayan iki temel faktör olduğuna dikkat çekiyor. Birincisi, Tel Aviv, bölgedeki direniş güçlerinin İsrail'in sadece bir cepheyi izole etmesine ve hedef almasına izin verip vermeyeceğinden emin değil.

İkincisi, geçmişte olduğu gibi artık tarafsız olmayan Batı Şeria cephesindeki direnişin yeniden canlanması. Eğer İsrail Gazze'ye karşı açık bir savaş yürütürse, Filistinli gençlerin günlük komando operasyonlarının başlatıldığı Batı Şeria'da yankıların ortaya çıkmayacağının garantisi yok.

Batı Şeria, İsrail'in ayırması gereken bariz bir ikinci cephe olsa da, ordusu zaten savaş gücünün yüzde 50'sinden fazlasını yalnızca Batı Şeria'da konuşlandıran Tel Aviv için de önemli bir zayıflığı temsil ediyor. Bu rakamlar çatışmaların yaşandığı son beş ayda daha da arttı ve bazı kaynaklar İsrail ordusunun üçte ikisinden fazlasının şu anda orada konuşlandırıldığını söylüyor.

Özünde bu, İsrail ordusunun şu anda başka bir cephe açamadığı anlamına geliyor.

İsrail'in korkuları gerçeğe dönüştü

Nisan 2023, İsrail ordusunun Batı Şeria'daki ayaklanmayı bastırmaya, yeni denklemleri pekiştirmeye ve Filistin davasını İsrail'in iç meselesine dönüştürmeye odaklandığı İkinci İntifada dönemindeki Nisan 2002'ye çok benziyor.

Bu süre zarfında Lübnan'daki direniş, düşmanın dikkatini Batı Şeria'dan uzaklaştırmak ve kuvvetlerini tüketmek için ikinci bir cephe açmak adına kuzey sınırında bir dizi saldırı düzenledi. Ancak dönemin İsrail Başbakanı Ariel Şaron, Lübnan direnişinin kendisine attığı yemi yemedi.

Benzer şekilde, İsrail Savunma Bakanlığı Siyasi Güvenlik Komitesi'nin eski başkanı, Mossad'daki İstihbarat Direktörlüğü'nün eski başkanı ve İsrail Askeri İstihbaratı araştırma departmanının eski yardımcısı Zohar Balti, İsrail liderlerini "Nasrallah'ın onlar için kurduğu stratejik pusuya düşmemeye" çağırdı.

Balti, "Lübnan'daki operasyon şimdi bizim çıkarlarımıza ve Amerikan yönetiminin çıkarlarına aykırı olacak. Lübnan'da önleyici bir adım atmadan önce İsrail'in ABD ile operasyonel koordinasyon sağlaması gerekiyor" dedi.

Ancak Batı Şeria'da devam eden gerilimler, Direniş Ekseni'nin İsrail'in caydırıcılığının aşınmasından faydalanmasının ve aynı anda birden fazla cepheden yeni çatışma denklemleri kurmasının kapısını bir kez daha açtı.

Bu sefer füzeler üç cepheden geldi. Tel Aviv'i en çok korkutan şey, bu saldırılara "orantısız" bir şekilde yanıt verememesi ve bu saldırıları kimlerin teşvik ettiği konusudur. İsrail'in korkusu sadece Direniş Ekseni'nin angajman kurallarını belirlemesi değil, aynı zamanda gelecekte bu yanıtın daha uzaklardan –Irak ve Yemen’den- gönderilecek füzeleri ve insansız hava araçlarını içerecek olmasıdır.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 21 Nisan 2023 20:09