Çin-Rus Anlaşması Batı Asya'yı Dönüştürüyor

ABD egemen sınıfındaki birçokları için, bu ayın başlarında Moskova'da tamamlanan Çin-Rusya İtilafı asla gerçekleşmemeliydi –Washington, Çin'i ve Rusya'yı düşman yapan tüm nedenlere saplanıp kaldığından, bunun gerçekten de asla gerçekleşemeyeceğini umuyordu. Bu yüzden şok derin oldu ve şüphecilik hala Washington’daki bahar havası üzerinde etkili.

Yine de işte durum ortada. Olan oldu. Ve Moskova'da imzalanan dönüm noktası niteliğindeki anlaşmaların yanı sıra, Çin-Rusya anlaşmasının dönüştürücü doğası hakkında devam eden şüpheler, son zamanlarda art arda gelen olaylara hızlı bir şekilde "yaklaşılması" yoluyla tamamen ortadan kaldırılmalıydı: Bu ay Çin, Suudi Arabistan ve İran'ı bir araya getirerek yeni bir bölgesel güvenlik mimarisi için bir anlaşmaya vardı. Yine Mart ayında, Batı için uzun zamandır bir parya olan Başkan Esad, Moskova'ya tam bir onurla bir devlet ziyareti yaparken görülebilir.

Kısa bir süre sonra Başkan Esad'ın eşi Esma ile BAE'ye yüksek profilli bir ziyaret yaptığı gözlemlendi ve aynı zamanda Irak ve İran, ABD'den ilham alan Kürt isyanlarının İran'a yönelik saldırılarını sona erdirmek için tasarlanmış bir güvenlik işbirliği anlaşması imzaladı.

Basitçe söylemek gerekirse, Suudi Arabistan Vahhabi Selefi silahını bıraktı ve İran, Suudi enerji altyapısının güvenliği için Suudilerin nükleer programıyla ilgili endişelerini ortadan kaldıran güvenceler verdi. Her ikisi de birbirlerine karşı kendi propaganda savaşlarını sona erdirmeyi ve Yemen'deki savaşı birlikte sona erdirmeyi kabul ettiler.

Bu, bir çırpıda, Ortak Kapsamlı Eylem Planı’nı (JCPOA) alakasız kılıyor -- çünkü Körfez İşbirliği Konseyi, Çin "anlaşması" ile güvence altına alınıyorsa, bir nükleer anlaşmaya (İran, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'nın imzacısı olmaya devam ediyor) ne gerek var? Tabii ki KİK (Körfez İşbirliği Konseyi) Devletleri hiçbir zaman nükleer silahların bölgenin kalabalık ve birbirine karışmış ortamında gerçekten kullanılabilir olduğunu düşünmediler ve İran'ın tankları "ön bahçelerine park etmek üzere" olduğuna inanmadılar.

Körfez ülkelerinin korktuğu şey, tıpkı İran'ın kendisini Sünni cihatçı aşırılıkçıların zararlı bir kuşatmasının eşiğinde gördüğü gibi, monarşileri tehdit eden devrimci Şii militanlığıydı. Bu silahlar şimdi bir kenara bırakıldı.

Cumhurbaşkanı Reisi, bayramdan sonra Kral Selman tarafından Riyad'a davet edildi. İki yıl önce böyle bir şeyi hayal edebilir miydik? 

Ve unutmayın, arabuluculuk - Çin tarafından yönlendirilmesine rağmen - hem Çin hem de Rusya tarafından örtülü olarak garanti edilmektedir. Bu, çok şey ifade ediyor. Ancak Amerikalılar bu anlaşmanın en önemli kısmını kaçırabilirler: hem Suudi Arabistan'ın hem de İran'ın değişen bölgesel rolleri. Birkaç ay süren sorunsuz entegre diplomasi, her iki tarafın da sadece "yetenekli aktörler" olduğunu değil, aynı zamanda gerçek diplomasinin "sert yükselişini" nasıl yapacağını bilen yaratıcı aktörler olduğunu gösterdi. Önde gelen bir neo-muhafazakar ABD yorumcusunun kabul ettiği gibi, "ne kadar sinir bozucu olursa olsun, ABD'li ortakların çılgınlığının bir yöntemi var".

Çin-Rusya yakınlaşmasının tetiklediği büyük değişiklikler: Rus savaş uçakları, Amerika tarafından eğitilmiş "isyancı" güçlerden oluşan küçük bir kasabaya ev sahipliği yapan Ürdün ve Suriye sınırındaki Amerikan Tenf askeri üssünü düzenli olarak aşıyor. 

Bu ve milislerin Suriye'nin kuzeydoğusundaki Amerikan üslerine sık sık düzenlediği roket saldırıları, Amerika'nın Suriye'deki konuşlanmaları konusunda "Sürenin Dolmuş Olması" ile karşı karşıya olduğuna işaret ediyor.

Trita Parsi, "Tüm yolların Washington'dan geçtiği bir zaman vardı" diye belirtiyordu: "Ancak yıllar geçtikçe, Amerika'nın dış politikası daha militarize hale geldikçe ve sözde kurallara dayalı düzeni sürdürmek, ABD'nin kendisini tüm kuralların üstünde tuttuğu anlamına geldiğinden, Amerika dürüst barış yapmanın erdemlerinden vazgeçmiş gibi görünüyor: Kasıtlı olarak farklı bir yol seçtik. Amerika, tarafsız bir arabulucu olmamasıyla gurur duyuyor" dedi.

“Tarafsızlıktan nefret ediyoruz. ‘Tarihin doğru tarafında’ olmak için taraf tutmaya çalışıyoruz, çünkü devlet yönetimini, barışın kaçınılmaz olarak bir miktar adalet pahasına geldiği çatışmanın pragmatik yönetiminden ziyade, iyi ve kötü arasındaki kozmik bir savaş olarak görüyoruz.”

"Ama Amerika nasıl değiştiyse, dünya da değişti. Başka yerlerde, 'Marvel film mantığı' olduğu gibi görülür: İyiye karşı kötünün sadeliğinin uzlaşma veya birlikte yaşama için yer bırakmadığı masallar. Çok az kişi böyle fantezi dünyalarında yaşıyormuş gibi davranma lüksüne sahiptir."

Şimdi, bölge kolektif olarak "devam etmeye" karar verdi. Dünyanın yeni bir çağın zirvesinde olduğunu görebilir. Washington, bu değişiklikleri Henry Kissinger'ın bir tür "üçgenlemesi" (David Ignatius'un önerdiği gibi) gibi sunarak memnuniyet duyabilir: "Suudiler şimdi ABD'yi Çin'e karşı kullanarak güvenliklerini dengeliyorlar".

Ancak acımasız gerçek şu ki, bu dönüşüm ABD ve onun zehirli "bizimle; ya da bize karşı" doktrini tamamen dışlandığı ve "İsrail" iç gözlemle çok meşgul olduğu için yaşandı.

Yeni bir bölgesel güvenlik mimarisinden daha fazla değişikliğin İtilaf Devletleri'nden gelmesi muhtemel görünüyor: CNN'den Ferid Zekeriya, şu uyarıda bulundu: "İşte benim görüşüm... Şi-Putin Zirvesi'nin en ilginç sonucu Putin'in ‘Çin yuanını Rusya ile Asya, Afrika ve Latin Amerika ülkeleri arasındaki yerler için kullanmaktan yanayız’ demesiydi.”

"Yani, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve en büyük enerji ihracatçısı, birlikte, dünya finansal sisteminin çıpası olarak doların egemenliğini kırmaya çalışıyor. Başarılı olacaklar mı?... Dolar, Amerika'nın hayatta kalan son süper gücüdür. Washington'a rakipsiz ekonomik ve siyasi güç veriyor... Ukrayna'daki savaş, Washington'un Çin'e karşı giderek artan çatışmacı yaklaşımıyla birleştiğinde, hem Rusya'nın hem de Çin'in dolardan uzaklaşma çabalarını hızlandırdığı mükemmel bir fırtına yarattı..."

"Washington'un doları silah haline getirmesi, birçok önemli ülkeyi [ABD yaptırımlarından kaçınmanın] yollarını aramaya yöneltti. ABD para birimi 'bin kesinti' yoluyla zayıflayabilir mi?  Olası bir senaryo. Hafızalarda ilk kez, doların güçlenmek yerine zayıfladığı uluslararası bir finansal kriz yaşıyoruz. Bu, gelecek bir hesaplaşmanın işareti olabilir mi?"

Ve Zekeriya, yayınını, “Amerikalılar endişelenmeli” diyerek sonlandırıyor.

Kudüs Haber Ajansı - KHA

ÇEVİRİ ANALİZ, 04 Nisan 2023 06:04