Son günlerde tüm dikkatler Suriye'deki gelişmelere çevrilmişken, Hamas ve İsrail rejimi sessiz sedasız ateşkes görüşmelerine yeniden başladı ve esir takası ön plana çıktı. Raporlar, bu teknik müzakere turunda somut bir ilerlemeden bahsediyor.

Bu bağlamda, El-Arabi El-Cedid Pazartesi günü yaptığı açıklamada, bilgi sahibi bir kaynağa atıfta bulunarak, ilerleme kaydedildiğini ve görüşmelerin esir takası aşamasına geldiğini de sözlerine ekledi. 

Pazar günü Kahire'ye yaptığı ziyaret sırasında Hamas müzakere heyeti, direniş ile İsrail rejimi arasındaki esir takası anlaşması çerçevesinde serbest bırakılacak olan bir dizi hasta ve yaşlı İsrailli mahkumun isimlerini Mısır İstihbarat Bakanlığı'na sundu.

Hareket, anlaşma çerçevesinde serbest bırakılmasını istediği İsrail hapishanelerindeki Filistinli esirlerin isimlerinin yer aldığı bir listeyi de Mısırlılara teslim etti ve anlaşma kapsamında Amerikan vatandaşlığına sahip dört mahkumun da serbest bırakılacağı söyleniyor.

Hamas yaptığı açıklamada, toplantıda ateşkes için gösterilen çabaların ve savaş sonrası Gazze'yi yönetmesi amaçlanan yeni bir yönetim organı olan Gazze'deki Halk Destek Komitesi'nin ele alındığını vurguladı. Hareket, bu çabaların başarısını görmeye ve Filistin halkına karşı savaşı sona erdirmeye kararlı olduğunu belirtti.

El-Arabi El-Cedid ayrıca, İsrail heyetinin önerilen ateşkes anlaşmasının bazı şartlarını görüşmek üzere Kahire'ye gideceğini bildirdi. İsrailli bir haber ağı, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun kısa süre önce esir takası müzakerelerini canlandırma fırsatlarını tartışan bir "güvenlik toplantısı" düzenlediğini ve bir ilerleme kaydedildiğini, ancak bunun bir anlaşma anlamına gelmediğini de açıklamalarına ekledi. 

İsrail Başbakanı Isaac Herzog, "Gazze Şeridi'nden esirleri iade etmek için perde arkasında müzakereler yapılıyor ve mahkumların Gazze'den geri gönderilmesi konusunda bir anlaşmaya varacak özel bir değişiklik yapmak için iyi bir fırsat var" dedi.

Geçici ateşkes 

Görüşmelerin ilerleyişine ilişkin spekülasyonlar, Hamas'ın esir takasının gerçekleşmesi için ateşkes gerektiği konusunda ısrar etmesi ve bu konunun Kahire görüşmelerinde de gündeme gelmesiyle ortaya çıktı.

Haberlere göre Hamas, ateşkes anlaşmasının 60 günlük bir geçiş aşamasını kabul etti ve bu süre zarfında Gazze'ye temel gıda, ilaç ve yakıt girecek.

İsrail gazetesi Ma'ariv, Kahire görüşmelerinin üç konuya odaklandığını bildirdi: Savaşı sona erdirmeyi amaçlayan bir askeri kanal, esir takası anlaşmasına varmayı amaçlayan bir siyasi kanal ve Gazze Şeridi'ni yeniden canlandırmayı ve oradaki hayatı normale döndürmeyi amaçlayan bir insani kanal. Bu üç kanal birleştirildi ve Mısır'ın kontrolü altına girdi. 

İsrail gazetesi ayrıca, "anlaşmanın ana noktaları şöyle: İsrail ordusu savaşı birkaç aşamada durduracak ve kademeli olarak Gazze'den çekilecek. Refah Sınır Kapısı yardım taşıyan yüzlerce kamyona yeniden açılacak, İsrail yüzlerce esiri serbest bırakacak ve Lübnan gibi ABD ve diğer bazı ülkeler de anlaşmanın aşamalı olarak uygulanmasını izleyecek."

İsrailli bir yetkili, müzakerelerin yeniden başlaması için İsrail'in savaştan sonra Mısır sınırında işgal ettiği Philadelphi Koridoru gibi bazı tutumlarını yumuşatması gerektiğini bildirdi. Bu koridor, Mısır ile 1979'da imzalanan barış anlaşması uyarınca İsrail güçlerine kapalı. 

Hamas liderleri mültecilerin kuzey bölgelerine geri dönüşünü kolaylaştırmaya çalışıyor, ancak Hamas'ın bu talebinin yerine getirilmesi, sertlik yanlısı İsrailli bakanların konuyla ilgili görüşleri göz önüne alındığında bir soru işareti.

Bazı kaynaklar, esir takası anlaşmasının Gazze'deki çatışmaların tamamen durdurulmasının önünü açacağını umuyor.

Hamas-İsrail görüşmeleri, el-Fetih ve Hamas'ın yakın zamanda Kahire'de savaş sonrası dönemde Gazze'yi yönetmek için görüşmeler yaptığı sırada geldi. İki Filistinli taraf arasındaki anlaşmaya göre, Gazze'deki Sosyal Koruma Komitesi, Gazze Şeridi'ndeki çeşitli işlerin yönetiminden sorumlu ve Filistin Yönetimi'nin gözetimi altında faaliyet gösterecek.

Ma'ariv ayrıca, Mısırlıların Hamas ve Filistin Yönetimi'nden aldığı anlaşma belgesinin başlı başına bir başarı olduğunu ve Netanyahu kabinesinin Gazze'nin bu komiteye devrini kabul edip etmemeye yakında karar vermesi gerektiğini bildirdi.

Netanyahu iç ve dış baskılar altında

Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi sertlik yanlısı bakanlar, Başbakan'ı baskı altına almak için Netanyahu'nun kabinesinden ayrılacakları tehdidinde bulunduklarından, Netanyahu üzerindeki baskılar artıyor. 

Başbakan'a yönelik bu baskı araçlarından biri, hükümetin her gün Gazze'deki savaşı sona erdirmesini ve çocuklarını geri vermesini talep eden İsrailli tutukluların ailelerinin protestolarıdır.

Netanyahu kısa süre önce esirlerin aileleriyle bir araya geldi ve önceki pozisyonlarından net bir şekilde geri çekildi, kuzey cephesinde Hizbullah'a karşı başarılı olduğunu iddia etti ve şimdi ateşkesi desteklediğini söyledi.

Netanyahu, kalan tutukluların ölmesinden ve bu durumda hükümetine yönelik eleştiri dalgasının yoğunlaşmasından korkuyor.

İsrail ordusu da kısa süre önce siyasi liderliği Gazze'deki gıda krizinin İsrailli esirleri ölüm ve açlık riskiyle karşı karşıya bıraktığı konusunda uyardı.

Öte yandan Netanyahu'nun yolsuzluk davaları da yeniden açıldı ve mahkemeye çıkması gerekiyor. Bu nedenle, esirlerin serbest bırakılması durumunda bir yenilgi onu zor durumda bırakacaktır. 

Öte yandan, ABD Başkanı seçilen Donald Trump da önümüzdeki haftalarda Beyaz Saray'a girecek ve İsrail medyası, Trump'ın Netanyahu'ya mahkum takası anlaşmasını ve Gazze savaşını mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırması için baskı yaptığını söyledi.

Netanyahu'nun Hamas'la müzakere masasına oturmasında uluslararası baskılar da etkili oldu. UCM'nin Netanyahu hakkında tutuklama emri çıkarılmasının ardından, bazı Batılı ülkeler de bunu memnuniyetle karşıladı ve uygulanması konusundaki arzularını dile getirdi. 

Netanyahu kesinlikle zor bir dönemden geçiyor ve zorlu seçimler yapmak zorunda. Hamas'la yapılacak herhangi bir anlaşma, Hamas'ı yok etme hedefinde yenilgiyi resmen kabul etmek anlamına geliyor ve gerçekten de hükümetinin hayatta kalmasını zorlaştıracaktır. Öte yandan, İsrailliler ve dünyanın geri kalanı sabrını yitirdiği için, Netanyahu yönetimi daha fazla zaman kazanamaz.

Kudüs Haber Ajansı - KHA