İsrail'in Lübnanlı deniz kaptanı İmad Fadl Amhaz'ı Lübnan'ın kuzeyindeki bir kıyı kenti olan Batrun'dan kaçırmasıyla ilgili ayrıntılar belirsizliğini koruyor. Tel Aviv, Amhaz'ın bir Hizbullah ajanı olduğunu iddia ediyor, ancak Lübnan direniş hareketi herhangi bir bağlantı olduğunu kesin olarak reddetti. Soru şu: İmad Amhaz tam olarak kim ve neden alındı?
Bu ayın başlarında, İsrail'in seçkin 'Şayetet 13' biriminden 25 kişilik bir komando ekibi, Amhaz'ı Batrun'daki bir apartman dairesinden kaçırdığı bir deniz baskını düzenledi. Onu tutsak edenler, Amhaz'ın alanında çok yetenekli olduğuna, muhtemelen İsrail güçlerine karşı enformasyon savaşında yer aldığına, düşmanın karada, denizde ve havada Amhaz’ın yeteneklerini incelediğine inanıyor. Ancak Lübnanlı yetkililer bu iddialara ikna olmadı ve onu bu tür faaliyetlerle ilişkilendiren somut bir kanıt yok.
Hizbullah Siyasi Konseyi Başkan Yardımcısı Mahmud Kamati, Amhaz'ın Lübnan direniş hareketiyle bağlantısı olduğu iddialarını reddetti. Benzer şekilde, Amhaz'ın babası Fadl Amhaz, oğlunun Batrun'da Mersati Deniz Bilimleri Enstitüsü'nde rutin kurslara katılan sivil bir deniz kaptanı olduğu konusunda ısrar ediyor.
Tehdit altında bir hayat
Amhaz, 2013'ten bu yana burada çeşitli eğitim oturumlarına katıldı ve genellikle canlı hayvan veya araba taşıyan sivil gemilerde çalıştı; herhangi bir siyasi katılımı olmadı. Babası, Amhaz için, "Zamanının çoğunu denizde geçiriyor, herhangi bir siyasi partiyle bağlantısı yok ve siyasetten tamamen kaçınıyor. Evli, üç çocuk babası ve ailesine destek oluyor" dedi.
Lübnan güvenlik güçlerinin yürüttüğü soruşturma, İsrail ordusunun Lübnan Dağı'ndaki Kımatiye'de Amhaz'ın yaşadığı binayı bombaladığını ortaya çıkardı. Ancak Amhaz kendisini bir hedef olarak görmedi ve ailesini (eşi ve üç çocuğu) hızla Jnah bölgesindeki bir daireye taşıdı, hedef alınan dairenin bir Hizbullah yetkilisine ev sahipliği yaptığına inanıyordu – bu yüzden bombardıman gerçekleşti.
Ayrıca, İsrail numaraları da dahil olmak üzere yabancı numaralardan Amhaz'ın telefonuna aramalar yapıldığı, ancak Amhaz'ın bunlara cevap vermediği ve bunları spam arama olarak reddettiği ortaya çıktı. Bu olayların hiçbiri Amhaz'ın kendisini potansiyel bir hedef olarak görmesine veya herhangi bir güvenlik önlemi almasına neden olmadı, bu yüzden denizden sadece birkaç düzine metre uzakta kiralık bir dairede yaşamaya devam etti.
Komplo teorileri çok fazla
İsrail'in kaçırma operasyonunun ardındaki nedenler ve Amhaz'ın karanlık casusluk oyunundaki rolü – eğer varsa – hala bir sır. Bununla birlikte, kaçırma olayı Lübnan'da öfkeye yol açtı ve birçok kişi BM Barış Gücü'nün (UNIFIL) Alman birliğini, yabancı komando sızmasına karşı ülkenin deniz sınırlarını denetlememekle suçladı - daha da kötüsü, İsrail güçleriyle doğrudan koordinasyon içinde olmak gibi daha ciddi bir suçlama yöneltti.
Suudi kanalı eş-Şark News’e göre bir BM Sözcüsü, bu olasılığı küçümseyerek şunları söyledi: "UNIFIL'in herhangi bir adam kaçırma veya Lübnan egemenliğinin başka herhangi bir ihlalini kolaylaştırmada hiçbir dahli yoktur."
Ancak Amhaz'ın babası, oğlunun kaçırılmasından Lübnan hükümetini ve Alman güçlerini sorumlu tutarak, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) ve UNIFIL'i müdahale etmeye ve oğlunun güvenli bir şekilde geri dönmesini sağlamaya çağırıyor.
Hizbullah ya da Lübnanlı yetkililerden kesin bir bilgi gelmediği için çeşitli teoriler ortalıkta dolaşıyor. İsrail yanlısı bir İngiliz gazetesi olan ve Lübnan hakkında geçmişte yaptığı yanlış haberlerle tanınan The Telegraph'ın öne sürdüğü bir teori, Amhaz'ın ikili oynayan bir ajan olabileceği ve İsrail’in, onu yalnızca korumak için kaçırdığını iddia ediyor.
'Hasan Nasrallah' ve diğer gafları yakalamak
Tel Aviv'in bu tür örtülü baskınları kullanması yeni bir şey değil. Bu yılın Nisan ayında, İsrailli bir ölüm mangası, İran'ın İslam Devrim Muhafızları Kolordusu'ndan Gazze'ye para aktarmakla suçladıkları bir döviz bozdurma görevlisi olan Hüseyin Srur'u hedef almak için Lübnan'a sızdı. Ekip, Srur'u Lübnan Dağı'ndaki Beyt Mery'deki bir villaya çekti ve burada kaçırdılar, işkence yaptılar, sorguladılar ve sonunda infaz ettiler ve tüm bunları üstlerine izletmek için kaydettiler.
2006 yılında, İsrail'in Temmuz ayında Lübnan'a karşı bir ay süren savaşı sırasında, işgal güçleri Baalbek'e baskın düzenledi ve Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı yakaladıklarını düşündüler, ancak bunun bir yanlış kimlik vakası olduğunu keşfettiler. Bunun yerine İsrailliler, kısa sürede alay konusu olan başarısız bir operasyonda aynı adı paylaşan bir sıvacıyı yakaladıklarını keşfettiler. Kısa süre sonra onu serbest bıraktılar.
Eylül 1997'de, yukarıda bahsedilen Şayetet 13 biriminden 17 İsrail askeri, 'Hacı Murtaza' olarak da bilinen üst düzey Hizbullah istihbarat subayı Hüseyin Ali Hezime'yi kaçırmak için güney Lübnan'daki Ensariye kasabasına sızdı.
Ancak ele geçirilen insansız hava aracı görüntüleriyle ihbar edilen Hizbullah, ayrıntılı bir pusu kurdu. İsrail komandoları tuzağa düşerken, Lübnanlı direniş savaşçıları ateş açarak 11 kişiyi öldürdü, kalan altı kişi ise zar zor kaçmayı başardı.
Mossad, Lübnan sınırlarının ötesinde de adam kaçırma eylemleri gerçekleştirdi. Ekim 2021'de Şam'da emekli bir Devrim Muhafızları subayını Suriye'nin başkentindeki İran büyükelçiliği yakınlarında dolaşırken yakaladılar. Sorgulama için Tel Aviv'e nakledildi ve daha sonra Güney Afrika'da serbest bırakıldı.
O sırada Mossad, 1986'da Lübnan üzerinde uçağı düşürülen kayıp İsrailli pilot Ron Arad hakkında aktif olarak bilgi arıyordu. Dönemin İsrail Başbakanı Naftali Bennett daha sonra Suriye'deki kaçırma operasyonunun yeni bir bilgi vermediğini itiraf etti, ancak İranlı generalin çok önemli bilgilere sahip olduğundan şüpheleniliyordu.
Bir başka karanlık olayda, İsrail istihbarat ajanları Kamboçya'da Lübnanlı bir ziraat mühendisini Hizbullah'la bağlantılı olduğundan şüphelenerek kaçırdı. Yine, yoğun ve açıkça sonuçsuz sorgulamalardan sonra, sonunda Tayland'da serbest bırakıldı.
Hizbullah'ın deniz stratejisi mercek altında
İmad Ahmaz'a gelince, İsrail gazetesi Maariv, kaçırılan kaptanın "yüksek istihbarat değerine" sahip olduğunu ve yakalanmasının Hizbullah'ın, İsrail'in açık deniz gaz sahalarını potansiyel olarak tehdit eden stratejik bir askeri kolu olan deniz birimini zayıflatabileceğini iddia ediyor.
Maariv'e göre Hizbullah, platformları meşru hedefler olarak belirledi ve İsrail'in kilit enerji varlıklarına saldırmak için kıyı füzeleri ve insansız hava araçları da dahil olmak üzere gelişmiş saldırı yeteneklerini ilerletti. Ancak bu iddialar doğru olsa bile, Amhaz'ın rolü benzersiz veya kritik değildir. Sadece Lübnan'ın savunmasında devam eden daha büyük bir mücadelenin parçasıdır.
Kaçırma konusunda attığı yanlış adımlarla dolu uzun bir geçmişe sahip olan İsrail, Amhaz'ın aslında Hizbullah'la bağlantısı olmadığı ortaya çıkarsa onu kaçırmayı nasıl haklı çıkaracak? Mossad, Amhaz'ın bir deniz kaptanından başka bir şey olmadığını anladıklarında onu Seyşeller'e mi yoksa Kosta Rika'ya mı bırakacak?
Lübnan için daha da önemlisi, suç ortağı UNIFIL ve pasif bir Lübnan ordusu, bu kaçırma olayının gerçeği ortaya çıkarıldıktan ve hesap verebilirlik tesis edildikten sonra gelecekte yasadışı yabancı komando operasyonlarına karşı koymak için ne yapacak?
Kudüs Haber Ajansı - KHA