Declassified UK web sitesi, İngiltere'nin dünyadaki askeri müdahalelerini belgeleyen ve İngiltere'nin silahlı kuvvetlerinin "geleneksel olarak hatırlanandan veya inanıldığından" çok daha fazla kullanıldığını gösteren bir rapor yayınladı.
İngiliz web sitesi Declassified UK, Mark Curtis'in İngiltere silahlı kuvvetlerinin askeri müdahalelerini veya tehditlerini belgeleyen bir rapor yayınladı. Rapora göre, İngiliz silahlı kuvvetlerinin bu türden operasyonları "savaş sonrası dünyada genel olarak hatırlanandan veya inanıldığından çok daha fazla."
Declassified UK’in, "1945'ten bu yana Birleşik Krallık silahlı kuvvetlerinin 47 farklı ülkede 83 müdahalesini" belgelediği belirtilen raporda, güç kullanımlarının en çarpıcı olanlarının "1953'te Britanya Guyanası'nda, 1950'lerde Mısır'da, 2003'te Irak'ta ve 2011'de Libya'da olduğu gibi hükümetleri devirmeye yönelik açık işgaller veya silahlı girişimler" olduğu belirtildi.
Belge, "1950'lerin ve 1960'ların Kenya, Malaya, Aden ve Kıbrıs'taki acımasız sömürgeci isyan karşıtı savaşlarına" ışık tutuyor ve bu savaşlar, "yerel halkı kontrol etmek maksadıyla çok sayıda insanı yerinden etmek için işkencenin yaygın kullanımını ve genellikle sinsi operasyonları" içeriyordu.
"1948-1960 yılları arasında Malaya'da, İngiliz kuvvetleri yüz binlerce insanı müstahkem kamplara sürdü, kırsal alanları ağır bombardımana tabi tuttu ve çatışmayı kazanmak için kapsamlı propagandaya başvurdu" denilen raporda, "Kenya'da İngiltere'den bağımsızlık talep eden 'Mau Mau' güçlerine karşı savaşan İngiliz vahşeti on binlerce ve belki de yüz binlerce ölümle sonuçlandı -genellikle toplama kamplarındaki açlıktan dolayı."
Sömürge Kontrolü
"On dokuzuncu yüzyıl imparatorluğu döneminde zaten bir rutin" olan bu silahlı müdahale modeli, Müttefik kuvvetlerin 1945'te Japonya ve Almanya'yı yenmesinden hemen sonra belirlenen savaş sonrası dönemde de devam etti.
Savaş sonrası dünyada, Britanya'nın ilk müdahaleleri "Avrupa emperyalizmine karşı tomurcuklanan halk hareketlerini bastırmak üzerineydi. 1945-46'da İngiliz kuvvetleri, sırasıyla Fransız ve Hollandalıların sömürge kontrolünü yeniden sağlamak için Vietnam ve Endonezya'ya müdahale etti. Vietnam'da İngilizler, bağımsızlık yanlısı güçlerle savaşmak için Japon emperyal birliklerini yeniden silahlandırdı."
Güç konuşlandırma, on yıllar boyunca devam etti, özellikle de tercih edilen rejimleri desteklemek için. Silahlı kuvvetler, bağımsızlık veya halk hareketleri tarafından tehdit edilen İngiliz yanlısı hükümetleri desteklemek için Umman (1957), Nyasaland (şimdi Malavi, 1959), Brunei (1962), Anguilla (1969) ve Ürdün'e (1970) gönderildi.
Raporda, "1964'te İngiliz kuvvetleri, bağımsız olduktan hemen sonra İngiliz yanlısı hükümetleri desteklemek için Doğu Afrika'daki üç ülkede (Kenya, Uganda ve Tanzanya) art arda ordu isyanlarını bastırdı" denildi.
Ukrayna, Arnavutluk ve Yemen'deki Örtülü Savaşlar
Rapor, örtülü savaşlar "Whitehall yetkilileri tarafından, stratejilerinin yurtiçinde popüler olmayacağı veya yurtdışında tartışmalı olacağı birçok durumda planlandı. İngiliz hükümetleri, zaman içinde bu gizli operasyonlar hakkında giderek daha az şeffaf hale geldi "dedi.
Savaştan sonraki başlangıçlar, Birleşik Krallık kuvvetlerinin "1940'ların sonlarında Arnavutluk, Ukrayna ve Baltık Devletleri'nde ortaya çıkan komünist yönetime karşı muhalefeti kışkırtmayı" amaçladığı zamanlardı - hepsi de bu ülkelerin komünist kontrol altına girmesini engellemede başarısız olan operasyonlar.
Raporda, bu tür askeri operasyonların 1950'lerde Endonezya'da, "milliyetçi cumhurbaşkanı Sukarno'ya karşı - ve 1960'larda Yemen'de - Mısır lideri Cemal Abdunnasır'ın güçlerini batırmak için on binlerce insanın öldüğü bir savaşta bir isyanı teşvik etme girişimiyle" devam ettiği belirtildi.
Rapor, "1980'lerde, Margaret Thatcher hükümeti, Afganistan'daki Sovyet işgaline karşı koymak için mücahit savaşçıları desteklemek üzere İngiltere'nin bugüne kadarki en büyük savaş sonrası gizli operasyonunu gerçekleştirdi" diye ekledi.
Strateji sadece Afganistan içinde savaşmak için silah ve eğitim sağlamayı değil, aynı zamanda "Moskova'nın o zamanki Sovyet cumhuriyetleri Tacikistan ve Özbekistan içindeki tedarik hatlarının sabote edilmesini" de içeriyordu.
İngiltere'nin örtülü savaşları, Irak ve Afganistan'daki halka yayılmayan savaşlar göz önüne alındığında, son zamanlarda yeniden çoğaldı. Rapora göre, "2011-13'te Whitehall planlamacıları, Libya, Suriye, Somali ve Mali'de sahadaki özel kuvvetleri içeren en az dört gizli savaşı gizlice başlattılar."
Açık Müdahale
Irak'ın 1990'da Kuveyt'i işgalinden sonra, "İngiltere, ertesi yıl Irak'ın ülkenin sivil altyapısının çoğunu tahrip eden vahşi bir bombardımanda ABD'nin küçük ortağı olarak hareket etti."
İki ortağın Irak'ı bombalaması, Körfez Savaşı'ndan sonra 2003 işgaline kadar on yıl sürdü.
İngiliz ordusu, komşu ülkelerden gelen müttefiklerin lehine olan tehditlere karşı koymak için birçok kez kullanıldı, -Irak'taki Saddam Hüseyin'den gelen bir tehdidi caydırmak için 1994'te Kuveyt'e konuşlandırılması ve 1949'da Ürdün'deki Akabe'ye asker gönderilmesi gibi.
Curtis, "İngiltere, Guatemala'yı bölge üzerindeki iddialarından caydırmak için 1948, 1957, 1962 ve 1977'de İngiliz Honduras'ına (1981'de Belize olarak bağımsız olan) en az dört kez müdahale etti. 1982'deki Falkland savaşı - Arjantin'in adaları işgal etmesinden sonra - bir Latin Amerika devletinin sömürge döneminin kalıntısı olarak gördüğü toprakları talep etmesi konusunda bir ilk değildi."
Dahil Değil
Rapor, müdahalelerin listesinin "geniş kapsamlı olmaktan uzak" olduğunu vurgulayarak sona eriyor, çünkü "1945'ten bu yana savaşmak üzere tüm İngiliz askeri konuşlandırmalarını içeriyor olma ihtimali düşük. Dahası, genellikle Whitehall tarafından desteklenen İngiliz personelinin paralı asker operasyonlarını veya hükümetleri devirmek için düzenlenen istihbarat operasyonlarının tamamını da içermiyor. "
Rapor, tahtın varisi Prens William'ın Harry'yi 2019'da üst üste nasıl düşürmek için uğraştığına, bekaretini nasıl kaybettiğine, uyuşturucu kullandığına ve Afganistan'da 25 kişiyi nasıl öldürdüğüne kadar uzanan ifşaatlarla aynı zamana denk geliyor.
Prens Harry'nin anı kitabı "Yedek", Cuma günü medyadan, yorumculardan, ordu gazilerinden ve hatta Taliban'dan kınama aldı, ancak Buckingham Sarayı geniş çapta sızdırılan içerikler konusunda sessiz kaldı.
Harry'nin kitabında Afganistan'da 25 kişiyi öldürdüğünü itiraf ettiği bildirildi. Yaraya tuz basarak, eylemlerini "satranç taşlarını" kutudan çıkarmaya benzetti.
Bu tür eylemler, kanıtlandığı takdirde, "savaş suçları" anlamına gelir. Harry'nin ifşaatları övünç verici ve uygunsuz bulundu, bu da büyük bir şoka ve dünya çapında haklı bir öfke dalgasına neden oldu.
Harry, İngiliz ordusunda on yıl boyunca, yüzbaşı rütbesine kadar görev yaptı.
Harry, ilk önce 2007 ve 2008'de hava saldırılarında emir veren bir ileri hava kontrolörü olarak ve daha sonra 2012 ve 2013'te bir saldırı helikopteri pilotu olarak orduda 2 kez hizmet verdi.
Kudüs Haber Ajansı - KHA