Riyad, küresel silah ithalatının toplam payının yüzde 11'ini kaydetti ve Hindistan hükümetinin Suudi Arabistan'a kıyasla büyük hazinesine rağmen, Hindistan'dan hemen sonra dünyanın en büyük ikinci silah ithalatçısı oldu. Son dört yılda Suudi Arabistan silah ithalatını yüzde 27 artırdı. ABD'den Suudi Arabistan'a silah ihracatı 2017-2021 döneminde yüzde 82 olarak gerçekleşti.
Suudi Arabistan İngiltere’den de silah ithal ediyor. Fakat Londra ihracatını artırmaya ve bu konuda ABD'ye en büyük alternatif olmaya çalışıyor. Suudi Savunma Bakanlığı'nın geçtiğimiz Salı günü yaptığı açıklamaya göre, Suudi Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'ın İngiliz mevkidaşı Ben Wallace ile birlikte, iki ülke arasındaki askeri ilişkilerin geliştirilmesi çerçevesinde bir savunma işbirliği planı imzalaması bu yönde bir ilerlemeyi işaret ediyor.
Silah Endüstrisinin Yerelleştirilmesi Kandırmacası
Anlaşma, Riyad'ın son on yıllar boyunca silahlara harcadığı 80 milyar doların Suudilerin askeri kapasitesini geliştirmek konusunda yeterli olmadığının anlaşılmasından sonra, Suudi askeri yeteneklerini geliştirmek üzere gündeme alındı! İngilizlerle yapılan yeni anlaşma aynı zamanda ABD, Çin ve son zamanlarda İngiltere ile başlayan "askeri sanayileri yerelleştirmeyi ve iki ülke arasındaki askeri ve savunma alanlarındaki ortaklığı, silah endüstrisinin Suudi Arabistan içindeki yerelleştirilmesi çerçevesinde güçlendirmeyi" amaçlıyor. Bununla birlikte, Suudi Arabistan'a silah satma konusundaki önceki başarısızlığın tarihi, Suudi Arabistan içindeki silah endüstrisinin yerelleştirilmesi sorununu, gevşek krallıktan para çekmeye devam etmek için yeni bir gerekçe haline getirebilir.
Gözlemcilere göre, son anlaşma, Temyiz Mahkemesi'nin Haziran 2019'da silah satışıyla ilgili karar alma mekanizmasının yasadışı olduğuna dair kararının ardından Riyad ile Londra arasındaki iş birliğini eski haline geri getiriyor. Bu, Yemen'deki savaşın arka planına karşılığıdır.
Suudi Arabistan Tecrit Korkusuyla Para Veriyor
Suudi Arabistan'ın gelecek yıl askeri bütçesini 16 milyara çıkaracağını açıklaması, Batılı müttefiklerin Suudi rejiminden petrol parası çekme iştahını uyandırmış görünüyor. Bu, Suudi parasının en büyük payını elde etmek için silah üreten başkentler arasında bir yarış durumuna yol açtı. Bu, özellikle Batı'nın Suudi parasını basit Suudi ekonomisinin ihtiyaçlarına göre para fazlası olarak gördüğü ve paranın silah anlaşmalarındaki aldatmacalar veya petrol parasını Batı'nın bankalarına yönlendiren diğer bahaneler şeklinde geri dönüştürülmesi gerektiği için, rakiplerin Suudi parasını elde etme konusunda hangisinin başarılı olduğunun çok da önemli olmadığı bir yarıştır.
Bununla birlikte, birçok siyasi analist, Riyad'ın, Batı'nın Suudi rejimine şantaj yapmak konusunda yeni silahı haline gelen izolasyon korkusuyla artık kendi başına fon sağladığına inanıyor.
Riyad'a silah satışıyla ilgili İngiliz raporlarına göre, silah üzerine geniş bir pazar var. İngiltere, 2015 yılından bu yana Suudi Arabistan'a 5,3 milyar sterlin değerinde silah satma ruhsatı verdi.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne göre, Birleşik Krallık, ABD, Rusya, Fransa, Almanya ve Çin'den sonra dünyanın altıncı en büyük silah ihracatçısıdır.
Enstitüye göre, İngiltere, Suudi Arabistan'a "ana silahlar" tedarikçisi sıralamasında ABD’nin hemen arkasında ikinci sırada yer alıyor.
İngiliz Guardian gazetesinin haberine göre, 2013 yılında İngiltere'nin silah ihracatının yüzde 83'ü Suudi Arabistan'a gitti. Suudi alımları, son on yılda toplam İngiliz silah satışlarının yüzde 43'ünü oluşturdu.
Ayrıca, Suudi Arabistan'ın toplam ana silah ithalatının, 2012-2017 yılları arasında, 2013'ten önceki beş yıla kıyasla üç kattan fazla arttığı bildiriliyor.
BBC'ye göre, Suudi Arabistan'ın satın aldığı miktarın İngiliz silah ihracatının yüzde 40'ından fazla olduğu tahmin ediliyor. Sadece 2018'de İngiltere'nin en büyük savunma şirketi BAE Systems, Riyad'a 2,6 milyar sterlin değerinde silah sattı.
The Guardian'ın haberine göre, silah sektörünün önde gelen İngiliz şirketi, Suudi Arabistan'a yapılan silah satışlarından 2,5 milyar lirayı aşan gelirleri sadece 2019 yılında toplamayı başararak, 2015-2019 yılları arasında Suudi Arabistan'a yapılan ihracattan elde edilen gelirleri yıllık yaklaşık yüzde 17,3'lük bir artışla yaklaşık 15 milyar liraya çıkardı.
İngiliz Pususu ve Amerikan Kararlılığı
İngilizlerin ABD'yi Suudi Arabistan'a silah ihracatçıları listesinden çıkarmaya çalışmasına rağmen, Washington, değerli avından vazgeçmek ve Suudi silah pazarını bırakmak konusunda ciddi bir belirti göstermiyor.
Geçtiğimiz Salı günü, Beyaz Saray, ABD'nin Yemen savaşına katılımını sona erdirmeyi amaçlayan "Savaş Güçleri" karar tasarısına ilişkin oylamayı iptal etti. Beyaz Saray, Kongre'nin "Karar, Yemen'deki barış çabalarını engelleyecek" dediği kararı oylamasını engellemek için gülünç gerekçeler kullanmaktan utanmadı.
Beyaz Saray'ın sözünü ettiği "barış yolları" sahada mevcut değil ve ateşkesin uzatılamamasından sonra Yemen'de meydana gelen görece sükunetin koalisyon için sadece bir "savaşçının dinlenmesi" durumu olduğu göz ardı edilmiyor.
Kudüs Haber Ajansı - KHA