Başkan Donald Trump'ın ABD'nin Gazze Şeridi'ni ele geçirme ve bir "Orta Doğu Rivierası" inşa etme planı o kadar çarpıcıydı ki, analistler ve diplomatlar, plan ilerledikçe bunun çoğunu kendi kafasından uydurduğunu düşündüler.

Daha yakından incelendiğinde, Trump'ın en yakın aile üyelerinden birinin en az bir yıldır benzer bir şeyi tartıştığı ve bunu gerçeğe dönüştürmek için fonlara ve siyasi bağlantılara sahip olduğu açık.

Trump'ın damadı ve eski Orta Doğu danışmanı Jared Kushner, Şubat 2024'te "Gazze'nin deniz kıyısındaki kesimi çok değerli olabilir" dedi.

"Orada biraz talihsiz bir durum var, ancak İsrail'in bakış açısından, insanları dışarı çıkarmak ve sonra temizlemek için elimden gelenin en iyisini yapacağımı düşünüyorum" diye ekledi.

Kushner, İsrail'in Gazze'nin güney sınır kasabası Refah'ı işgal etmeyi planladığı sırada bu konuşmayı yapıyordu. Filistinlilerin zorla İsrail'deki Negev çölüne veya Mısır'a gönderilebileceğini söyledi. Filistinlilerin zorla İsrail'deki Negev çölüne veya Mısır'a gönderilebileceğini söyledi. Baskı altında, Gazze'ye geri dönmelerine izin verileceğini söyledi. Kendisine bu konu ısrarla sorulduğunda ise Gazze'ye dönmelerine izin verileceğini ekledi.

Bununla birlikte, uluslararası hukukun bu toprak haklarını dikte etmesi ve ABD'nin Gazze'nin deniz kıyısı veya deniz sınırları üzerindeki mülkiyet haklarını kontrol etmemesi küçük bir mesele değildir. 

Trump başlangıçta ABD kontrolündeki Gazze Şeridi'nde "dünya halklarının" yaşayacağını ve Filistinlilerin geri dönmesi için hiçbir neden olmayacağını söyledi. Danışmanları bu iddiayı geri çekti.

Ancak Kushner'in sözleri önemli. O sadece bir damat ya da eski bir Beyaz Saray danışmanı değil. Trump'ın görevdeki ilk dönemi sona erdikten sonra Kushner, Affinity Partners adlı bir özel sermaye fonu kurdu.

Fon, Trump'ın Gazze'de lüks bir şehir inşa etme vizyonu için neredeyse biçilmiş kaftan gibi görünüyor.

Affinity Partners: Arnavutluk'tan İsrail'e

Kushner, Harvard Üniversitesi'nde öğrenciyken Boston'a yatırım yapmak suretiyle Yahudi-Amerikalı ailesinin emlak işine girdi. Sonra New York City emlak dünyasına girdi. Babası Charles Kushner, Trump tarafından ABD'nin Fransa büyükelçisi olarak aday gösterildi.

Kushner'in gayrimenkule olan son ilgisi, egzotik mülkler, macera ve jeopolitik heveslerinin bir harmanıdır.

Kushner, Arnavutluk'un Akdeniz'deki tek adası ve eski bir askeri üs olan Sazan'da 1,4 milyar dolarlık lüks bir tatil köyü inşa etmeyi planlıyor. Kushner’in fonu, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'daki eski Yugoslav Savunma Bakanlığı binasını lüks bir otel ve lüks bir komplekse dönüştürmek için şimdiden temel attı.

1990'lardaki Balkan savaşları çoktan son bulmuşken, İsrail-Filistin çatışması hala devam ediyor. Ancak Kushner, Arap ülkeleri ile İsrail arasında daha derin ekonomik bağlar geliştirmek için kendi fonunu oluşturdu.

Trump'ın İbrahim Anlaşmalarının ana mimarlarından biriydi ve özellikle Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile yakın bir dostluk kurdu.

Kushner, İsrail'in Batı Şeria'nın yüzde 30'unu ilhak etmesini ve ordusu olmayan bir Filistin sahte devletinin kurulmasını öngören "Yüzyılın Anlaşması" adlı bir planı gündeme getirdi. Plan, 50 milyar dolarlık ekonomik yardım teklif ederek Filistin Yönetimi'ni ikna etmeye çalıştı, reddedildi. 

Suudi Arabistan, Affinity Partners'ın ana destekçisi ve egemen servet fonu Kushner'e 2 milyar dolar veriyor. Geçen yıl Aralık ayı itibariyle, BAE ve Katar da fona toplam 1,5 milyar dolar katkıda bulundu.

Körfez parasıyla, Affinity Partners iki İsrail şirketine yatırım yaptı: Bir sigorta şirketi olan Phoenix Holdings ve ana şirketi Shmeltzer Holdings'in İsrail donanması için tek yerli gemi yapımcısı olan Israel Shipyards'ın kısmi sahibi olduğu Shlomo Holdings'in araç kiralama bölümü.

'Proje için salyaları akıyor'

George Washington Üniversitesi'nde az tanınan bir ekonomi profesörü olan Joseph Pelzman, Ağustos 2024'te yayınlanan bir podcast'te, Gazze'ye atıfta bulunarak Kushner'in "projeye para koymak istediğini" ve yatırımcılarının "projeye girmek için salya akıttığını" söyledi.

Pelzman, savaş sonrası Gazze'nin yeniden inşası konusunda, Trump'ın çağrısına neredeyse kelimesi kelimesine uyan bir makale kaleme aldı.

İsrailli-Amerikalı profesör, Filistinlilerin yerinden edilmesi ve uluslararası yatırımcıların lüks tatil köyleri inşa etmesi çağrısında bulunan Trump için, "Trump’ın preojeyi halkıyla paylaştığını, çünkü başlangıçta buna ilgi duyanların onlar olduğunu" söyledi.

"Başlangıçta yapmanız gereken, tüm bölgeyi yerle bir etmektir. Sonra yerel halka ne yapacağınıza karar vermelisiniz, onları hareket ettirmelisiniz. Herkes bölgeden gitmeli.  Taş taş üstünde kalmamalı” diyor Pelzman, İsrailli profesör Kobby Barda'nın ev sahipliği yaptığı "America, Baby" adlı bir podcast'te.

"ABD Mısır'a yaslanabilir" diyor. "Mısır iflas etmiş bir devlettir. Meteliksiz olduklarını biliyoruz, gerçekten meteliksiz" dedi.

İbrahim Anlaşmaları 2.0

Trump'ın planı, Körfez müttefikleri tarafından derhal boşa çıkarıldı. Yine Trump’ın, ABD'nin Gazze Şeridi'ne doğrudan müdahil olması yönündeki çağrısı, dış müdahaleye karşı çıkan iç tabanının bir kısmını da rahatsız etmişti.

Ancak Perşembe günü, Trump, savaşın harap ettiği yerleşim bölgesinde "uzun vadeli bir mülkiyet pozisyonu" çağrısının, karada ABD askerine ihtiyaç duymayacağını açıklayarak, bunu ikiye katladı. Transferin İsrail'in savaşı bittikten ve Filistinliler gittikten sonra gerçekleşeceğini söyledi.

Middle East Eye Çarşamba günü, Trump'ın ABD'nin Gazze'yi ele geçirmesini finanse etmeleri için Körfez ülkelerine baskı uygulama niyetinde olduğunu bildirdi.

Trump, Filistinlilerin zorla yerinden edilmesini ve Gazze'nin yeniden inşasını finanse etme karşılığında, Suudi Arabistan, Katar ve BAE'ye deniz kıyısında mülkiyet hakları teklif etmeyi planlıyor.

Bir anlamda Trump, projeyi finanse etmelerini istediği Körfez ülkelerinin suyuna gidiyor.

Bir tür yatırım karşılığında Akdeniz gayrimenkulünden imar hakları elde etme fikri, BAE'nin Mısır'ın kuzeybatı kıyısındaki Ra’s el-Hikme'yi geliştirmek için 35 milyar dolar ödemek suretiyle Mısır kıyılarında yaptığı şeydir.

"Trump ekonomik kalkınma modeline geri dönerken, Filistinlilerin siyasi etkinliklerini de ortadan kaldırıyor. İbrahim Anlaşmaları’ndaki yetersiz olan şey de buydu; Filistinliler dahil edilmemişlerdi” diyor Maryland Üniversitesi Gildenhorn İsrail Araştırmaları Enstitüsü'nde profesör olan Merve Maziad.

"Sorun şu ki, Netanyahu hala Filistinlileri dışlayabileceğini düşünüyor. Mısır, Ürdün, Türkiye ve Körfez ülkeleri gibi bölgesel oyuncular için kabul edilemez olan budur."

Kudüs Haber Ajansı - KHA