İsrail eskiden bazı güçlü anlatıların arkasında hüküm sürüyordu: "vaad edilmiş topraklar", "halksız bir ülke", "Orta Doğu'daki tek demokrasi" ve "Yahudiler için dünyadaki tek güvenli yer" mitleri yaygın olarak çarpıtıldı. Bugün, bu yüce sesler paramparça olmuş durumda, işgal devleti temel fikirlerine eşi görülmemiş bir darbe yiyerek sarsılıyor.

Bu dönüşüm, 7 Ekim'deki Aksa Tufanı operasyonundan ve İsrail'in Gazze'ye yönelik yıkıcı, soykırım niteliğindeki savaşından bu yana beklenmedik bir yoğunlukta gerçekleşti.

Ancak İsrail'i alarma geçiren sadece anlatıların sıkıntısı değil. İsrail'in 76 yıllık tarihinde ilk kez tüm güvenlik hesapları alt üst oldu: İşgal devleti bugün İsrail içindeki tampon bölgelerle boğuşuyor. Geçmişteki savaşlarda, düşman topraklarında bu "güvenlik bölgelerini" kuran, İsrail'in stratejik coğrafyasını ilerleten, Arap nüfusunu devlet sınırlarına yakın tahliye eden ve kendi sınırlarını güçlendiren Tel Aviv'di. 

Bu değişim, sözde "Arap Halka Devletleri" (Mısır, Ürdün, Suriye ve Lübnan) içindeki kırılganlıklar da dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlanabilir. İsrail, tarihi boyunca, ABD ve İngiltere gibi müttefiklerinin koşulsuz desteğiyle, komşu devletlere güvenlik önlemleri uygulayarak sürekli olarak askeri ve siyasi hakimiyet uyguladı.

İsrail'in yeni sınır gerçekleri

Ancak bu mevcut savaşta, Tel Aviv yavaş yavaş askeri çatışma denklemlerinin ve hesaplarının temelden değiştiğini anlıyor - 2000 yılında Lübnan direnişi Hizbullah'ın İsrail'i güney Lübnan'daki işgal altındaki bölgelerin çoğundan çekilmeye zorlamasıyla başlayan bir süreç.

Bugün İsrail, Gazze ve Lübnan'daki baş düşmanlarıyla doğrudan çatışma hatlarından geri çekildiğini görmekten dehşete düşüyor. Direnişin müthiş yetenekleri arasında artık insansız hava araçları, roketler, hedefli mermiler, tüneller ve yeni şok taktikleri yer alıyor ve bu da İsrailli yerleşimcilerin İsrail'in sınır sınırlarından herhangi birinde güvende kalmasının fizibilitesi konusunda şüphe uyandırıyor.

İşgal altındaki Filistin'in kuzey ve güneyindeki yerleşimciler arasında artık ortak bir nakarat var: "Sınırda güvenlik sağlanmadan geri dönmeyeceğiz."

Ancak geri dönüşleri için umutlar şu anda zor görünüyor. Yüz günden uzun bir süre önce yerleşimcileri korumak için hızlı ve kararlı bir savaş sözü veren İsrail Savunma Bakanlığı, şimdi, kuzey sınırı boyunca, topraklarının derinliklerinde yaklaşık 100 bin kişiyi barındırmak için aktif olarak planlar tasarlıyor. Bu önlem, Lübnan'da Hizbullah ile gelecekteki herhangi bir askeri tırmanış sırasında ateş altında kalabilecek yerleşimlerin boşaltılmasını içerebilir.

Bu durum üç kritik sonuca işaret ediyor: yerleşimcilerin derhal geri dönmesi pek olası değil, ek tahliyeler bekleniyor ve çok sayıda İsrailli aile - bu arada - güney Lübnan sınırlarından ve Gazze Şeridi sınırından çok daha uzakta, daha güvenli yerlerde kalıcı yerleşimler kurabilir.

Başarısız hedefler ve kuzey cephesi

Kuzeydeki yerleşimci konseylerinden gelen ilk raporlar, çatışmanın ilk haftalarında "yerinden edilen" yerleşimci sayısını yaklaşık 70 bin olarak değerlendirdi. Bununla birlikte, sonraki raporlar, yaklaşık 230 bin gibi çok daha yüksek bir rakam önermektedir.

Bu çerçevede Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah 3 Ocak'ta yaptığı konuşmada çok önemli bir noktaya vurgu yaptı. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın, İsraillilerin sadece sınır bölgelerinde ikamet etme konusunda isteksiz olmakla kalmayıp, aynı zamanda Tel Aviv'deki savaşın belirtilen hedeflerine ulaşamaması durumunda İsrail'in herhangi bir yerinde kalma konusundaki endişelerinin de artacağı yönündeki düşüncesine atıfta bulundu.

Nitekim, 7 Ekim'den bu yana, Yedioth Ahronoth'un bildirdiğine göre, Gazze'deki ve Lübnan'ın kuzey sınırındaki çatışmalarda 13 bin 572 "asker ve sivil" yaralanarak İsrail güçlerine önemli bir bedel ödetildi.

Bu sayıların eksik bildirilebileceğinden şüpheleniliyor. Son zamanlarda İsrail Sağlık Bakanlığı'nın verilerinin doğruluğu konusunda şüpheler arttı ve çeşitli uzmanlar, bağımsız kaynaklar ve medya araştırmaları önemli ölçüde daha yüksek bir zayiat sayısına işaret ediyor. Örneğin İsrail Ordusu Engelliler Örgütü, devam eden savaşta yaklaşık 20 bin kişinin sakat kaldığını tahmin ediyor - sağlık bakanlığının bulgularından çok daha yüksek bir sayı.

İsrail'in kayıplarını çevreleyen gizlilik, verilerin neredeyse hiç bulunmadığı ve Tel Aviv'in askeri sansürünün tüm bilgi akışlarını sıkı bir şekilde kontrol ettiği Lübnan savaş cephesinde özellikle belirgindir. Bu, İsrail'in, Hamas'ın ortadan kaldırılması ve tüm esirlerin serbest bırakılması da dahil olmak üzere, ilan ettiği savaş hedeflerine ulaşmada askeri ve siyasi bir gerileme gibi görünen şeyi telafi edici bir önlem olarak stratejik "sınır" denklemleri kurma becerisine ilişkin kritik bir soruya yol açıyor.

Dahası, İsrail'in çok sayıda güvenlik açığı olan ağır kuşatılmış düşmanlarla karşı karşıya kaldığı güney askeri harekatındaki açık eksiklikleri göz önüne alındığında, kuzeyde büyük bir savaş yürütme kapasitesi hakkında şüpheler ortaya çıkıyor. Lübnan direnişi, Gazze'deki muadilleriyle karşılaştırıldığında, ne kuşatılmış ne de karayla çevrili egemen bir devletin içinden uygulayabileceği önemli ve pek çok bilinmeyen askeri yeteneğe sahiptir. Dahası, hem 2000 hem de 2006'da İsrail'i tek başına bozguna uğratan Hizbullah, şimdiye kadar yeni askeri yeteneklerinin sadece bir kısmını ortaya koyduğunu ve kullandığını açıkça ortaya koyuyor.

Dekolonizasyon devam ediyor

Kasım ayında, Hizbullah'ın 10 kilometreye kadar menzile ve 500 kilogram patlayıcının tahrip gücüne sahip yerli bir silah olan Burkan füzesini piyasaya sürmesi, çatışmaya güçlü bir boyut katıyor.

Hizbullah öncelikle İsrail'in Burkan'la birlikte askeri kışlalarını ve asker konuşlanmakarını hedef alırken, Kornet ve Katyuşa roketleri gibi yüzlerce güdümlü füze, Lübnan sınırından coğrafi derinliğe kadar uzanan boş yerleşim yerlerindeki belirli hedeflere karşı hassasiyetle kullanıldı.

2024'ün başına kadar Hizbullah, batıda Nakura'dan doğuda işgal altındaki Şeb’a Çiftlikleri'ne kadar uzanan 48 İsrail karakolunun tamamına ve 11 arka askeri mevziye karşı 670'in üzerinde askeri operasyon gerçekleştirdi.

Bu, Lübnan direnişinin sınır stratejisinde büyük bir ilerlemedir. 1985'ten 2000'e kadar 15 yıl boyunca İsrail, güney Lübnan'daki "sınır şeridini" savunmak için mücadele etti. Bugün, kuzey Filistin'deki mevzilerine yönelik yüzlerce saldırıyla karşı karşıya, ancak zaten askeri olarak tükenmekte olan Gazze harekatını karmaşıklaştırabilecek ikinci bir savaş cephesi açmaktan korkuyor.

Lübnan sınırındaki sözde "savunma" hattı şimdi büyük ölçüde tehlikeye atılmış durumda. Kuzeydeki yüz binlerce İsrailli yerleşimciyi korumak için yetersiz görülen ve yakın zamanda yerinden edilen sakinler, bu bölgenin gelecekteki güvenliği ve geri dönebilmeleri konusunda güvence talep ediyor.

Aralık ayında, Yukarı Celile Bölge Konseyi başkanı, İsrail hükümetinin kuzeydeki kasabaları boşaltarak yaklaşık 10 kilometre genişliğinde bir tampon bölge oluşturduğunu açıkladı. İşgal altındaki Suriye'deki Hermon Dağı'ndan Ra’s en-Nakura'ya kadar uzanan ve İsrail güçlerinin ağırlıklı olarak bulunduğu bu bölgenin, neredeyse hiç sakininin olmadığı bildiriliyor.

Kibbutz Menara sınırında bir yerleşimci, Kuzey İbrani Radyosu'na, yerleşimin 155 hanesinden 86'sının Hizbullah'ın roket ateşiyle tamamen yıkıldığını söyledi ve yerleşimcilerin geri dönecek evleri olup olmayacağı sorusunu gündeme getirdi.

İsrail, 17 yıldır abluka altındaki Gazze'de bocaladığı gibi, Lübnan'a karşı topyekûn bir saldırı başlatmaya cesaret etse bile, Lübnan cephesindeki hedeflerine ulaşmadaki başarısını garanti edemeyecektir.

Sahte vaadler ülkesi

İsrail'in Arap komşularına askeri güç ve siyasi entrikalarla güvenlik düzenlemeleri dayatabileceği günler geride kaldı.

Daha önce İsrail, 1978'deki "Litani Operasyonu" gibi operasyonlarla güney Lübnan'da bir güvenlik şeridi kurmaya çalıştı. Bu vizyon nihayetinde 2000 yılında işgal devletinin Lübnan'dan aşağılayıcı bir şekilde çekilmesiyle çöktü.

İsrail şimdi, tüm Lübnan'a karşı savaş tehdidini savurarak güney Litani'yi direniş gruplarından temizlemeyi amaçlayan bu yaklaşımı – Amerikalı aracılar aracılığıyla – yeniden gözden geçiriyor gibi görünüyor. Bu, özellikle ordusunun Gazze'deki istikrarsız konumu göz önüne alındığında tehlikeli bir stratejidir.

İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzey ve doğu kesimlerindeki tüm yerleşim bölgelerini buldozerle yıkma ve bombalama taktikleri, görünüşte derinliği 2 kilometreye kadar olan bir güvenlik şeridi oluşturmak konusunda sert bir duvara çarptı. ABD'nin müttefiki bile Gazze'de toprak işgali ve bu tür önlemlerin askeri etkinliği konusunda itirazlarda bulundu. Ancak daha da önemlisi, Lübnan ve Filistin direnişi, İsrail'in Gazze ve kuzey Filistin'deki yerleşimini ortadan kaldırarak Tel Aviv'in hilelerini tersine çevirmeye hazır görünüyor.

'Siz bizim mahallelerimizi yıkın, biz de sizinkileri yıkalım.' Bu, askeri ve siyasi liderliği, saldırganlıklarının yansımalarına alışkın olmayan İsrail'in beklediği bir yanıt değil. İşgal devletinin karşı koymak için donanımsız göründüğü bu yeni kısasa kısas, İsrail'in kırılganlığını ve geri dönüşü olmayan düşüşünü daha da vurguluyor.

Kudüs Haber Ajansı -  KHA