Batı medyasında, Ukrayna'daki mevcut çatışma genellikle Batı tarzı "özgürlük ve demokrasi" ile Rus tarzı "otoriterlik ve diktatörlük" arasındaki bir savaş olarak sunuluyor. Dahası, bize böyle bir "özgürlük ve demokrasi"nin Kiev'deki yönetim rejimi tarafından temsil edildiği söylenir.

Ancak bu, 18 ila 60 yaş arasındaki tüm erkeklerin yanı sıra belirli mesleklerdeki kadınların ülkeyi terk etmesini yasaklayan bir rejimdir. Vatandaşların serbest iç dolaşımı yoktur. Ülkeyi terk etme yasağının başlıca istisnaları, askerlik hizmetine uygun olmayanlar, (hepsi 16 yaşın altında) üç veya daha fazla küçük çocuğu olan babalar ve engelli insanlara bakan kişilerdir. (İkinci muafiyet yalnızca bakım sağlayacak başka bir aile üyesi yoksa geçerlidir.)

Şubat 2014'te şiddetli bir darbeyle iktidara gelen rejim, uzun zaman önce ülkedeki tüm sol partileri ve geçen yıldan bu yana sokak protestolarını ve grevleri yasakladı. Yine geçen yıl, sendikaların haklarını ciddi şekilde kısıtlayan bir yasa çıkardı. Ukrayna'nın bu sonbaharda bir yasama seçimi yapması gerekiyordu, ancak bu ertelendi. (Ukrayna'nın Rusya kontrolündeki bölgelerinde seçimler 8-10 Eylül'de yapılacak). Neoliberal kapitalizm için, özgürlüğe karşı asla çok fazla kısıtlama olamaz ve asla çok fazla sömürü olamaz.

Ağustos ayının başlarında, Ukrayna cumhurbaşkanının ulusal yasama meclisindeki ('Rada') 'Halkın Hizmetkarı' partisinin milletvekilleri, askere alınmamış herkesin silahlı kuvvetler için zorla çalıştırılmasını öngören bir yasa tasarısı sundu. Savaş zamanı kısıtlamaları nedeniyle ülkeyi yasal olarak terk edemeyen resmi olarak özgür vatandaşlar da artık zorla çalıştırmaya maruz kalacak.

Savaş koşulları arasında işgücü kıtlığı

Ukrayna'da zaten ciddi bir eğitimli personel sıkıntısı var. Yüz binlerce fabrika işçisi, vasıflı esnaf, demiryolu işçisi, makinist ve tarım endüstrisindeki diğer ekipman operatörleri orduya alındı. Birçoğu, Ukrayna liderlerinin ve Batılı patronlarının Rus silahlı kuvvetlerinin iyi tahkim edilmiş savunma hatlarına saldırmak için beyhude girişimlerinde öldü ya da ciddi şekilde yaralandı.

Buna ek olarak, yaklaşık sekiz milyon insan son bir buçuk yılda ülkeyi terk etti. Bunların çoğunun öngörülebilir bir gelecekte geri dönme isteği veya planı yok. Ukrayna sınır muhafızları her gün Ukrayna sınırlarında düzinelerce 'zorunlu askerlik mültecisini' yakalıyor. Bazen, sınır yetkilileri Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri hükümetleri tarafından cömertçe sağlanan izleme uçaklarını kullanırlar. Yakalanan talihsizler kendilerini Ukrayna ve Rus ordularını ayıran yüzlerce kilometrelik cephe hatları boyunca siperlerde bulurlar.

Ukrayna'da birçok teslimat kamyonunda, otobüs duraklarında ve süpermarketlerin önünde 'Yardım aranıyor' işaretleri görülebilir. Siparişler ve sürücüler, inşaat işçileri ve paketleyiciler “acil işgücü aranıyor” yazılarını okuyor.

Ukrayna, Avrupa kıtasındaki en fakir ülke olmasına rağmen, birçok insan bir işe girmeye istekli değil. Yılın başından bu yana, şirket yöneticileri, çalışanları ancak yerel askeri zorunlu askerlik bürosundan resmi onay aldıktan sonra işe almakla yükümlüdür. Bu nedenle, şoför olarak bir işe başvuran bir adam, bunun yerine kendisini siperlerde, mayın tarlalarında ve ölümcül Rus savunma pozisyonlarıyla karşı karşıya bulabilir. Bu arada, eski işvereni yedek bir sürücü aramak için koşuşturmacalara geri dönecek.

Maaş indirimleri yaygın

Ukrayna'daki işgücü piyasasına ağırlık veren bir diğer faktör de yüzde 50'ye varan ücret indirimleridir. Ukrayna'da kamu eğitimi için 2023 ulusal bütçesinin başlangıçtaki 154 milyar Grivnası'ndan 131 milyar Grivnası'na (3,5 milyar ABD Doları) düşürülmesi nedeniyle öğretmenler maaş kesintileriyle karşı karşıya. Bu, 2022 harcamalarından daha az. Buna ek olarak, çoğu okul bölgesi yerel yönetimlerden gelen ek fonlara güveniyor ve bu fonlar da sıkıştırılıyor. Ukraynalı haber kaynağı Apostrophe'nin 2022'nin sonlarında Kiev'de Oksana adlı bir öğretmene atıfta bulunan bir raporunda açıkladığı gibi: "Kiev'de, ödenekler kısmen kaldırılmış olsa da, durum aşağı yukarı aynı. Ancak Ukrayna'nın başka yerlerinde durum gerçekten daha kötü. Birçok şehir ve köyde, öğretmenler yalnızca 'hayatı idame ettirme' maaşları alıyor ve yerel bütçelerin durumuna bağlı olarak gelirlerinin yüzde 15'inden yüzde 50'sine kadarını kaybediyorlar."

Raporda, "Eğitimciler sadece Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı'ndan değil, yerel bütçelerden de para alıyor. Ancak savaş sırasında yerel bütçeler de önemli ölçüde küçüldü. Kiev Ekonomi Okulu tarafından yapılan bir araştırmaya göre, [Rus] işgali [kontrolü] altındaki her dört topluluktan biri, savaş öncesi planlara kıyasla yüzde 50 daha az gelir topladı. Savaş bölgesi dışındaki toplulukların üçte ikisi de gelirlerinde bir düşüş olduğunu bildirdi. İnsani meselelerin acilen ele alınması gereken böyle bir durumda, yerel makamların öğretmenlere savaş öncesi maaş ödeyemeyeceği açıktır."

Bu, enflasyon yıllık yüzde 30 civarında olduğunda gerçekleşir. Bugün Ukrayna'daki ücretler temel gıda masraflarını zar zor karşılıyor. Bu nedenlerden ve daha fazlasından dolayı, birçok işçi dinlenmeye çekilir ve mümkünse birçoğu birden fazla işte yasadışı olarak çalışmayı seçer.

Geçen yıl, Ukraynalı yetkililer işgücü kıtlığı sorunlarını çözmeye çalıştılar. Resmi olarak kayıtlı olan işsizler, molozları temizlemek, ağaçları kesmek, barınaklar inşa etmek vb. için askeri bölgelere gönderildi. Bu, genellikle ön hatların yakınında bulunan zor fiziksel bir iştir. Bu girişim "Yeniden İnşa Ordusu" olarak etiketlendi, ancak birçok kişi işsiz olarak kayıt yaptırmayı bırakarak yanıt verdi. Sonuçta, Ukrayna'da işsizlik maaşı da kesildi. Bugün, ortalama işsizlik maaşı ayda 27 ABD Doları civarındadır. Maksimum işsizlik maaşı oranı ayda 180 ABD dolarıdır, ancak bu yalnızca üç ay boyunca geçerlidir.

Ukrayna'daki gıda fiyatları, ülkedeki gıda arzının çoğunun geldiği Rusya ve AB ülkelerinden daha yüksektir.

Kök salan yeni bir köle emeği sistemi

Basitçe söylemek gerekirse, Ukrayna yavaş yavaş bir kölelik sistemi getiriyor - insanlar temel gıda ihtiyaçlarını karşılamak için çalışmak zorundalar, ancak maaşları ve sosyal yardımları giderek azaltmak için çalışıyorlar. Batı medyası tüm bunlar hakkında sessiz, ancak milyonlarca insanın karşılığında ücret veya mali yardım almadan çalıştığı eski Sovyetler Birliği'nin 'Gulag Takımadaları' hakkında vaaz vermeye devam etmekten mutluluk duyuyor.

İşçilerin seferberliğine ilişkin yeni yasa tasarısı, yasayı hazırlayanların sözleriyle, "sıkıyönetim altında ulusal ekonominin işleyişini sağlamayı" amaçlamaktadır. Ağustos ayının başlarında, Ukrayna'nın, askeri düşmanlıkların ve sıkıyönetimin sona ermesinin ardından üç yıl boyunca ülkeyi terk eden askerlere karşı olası bir yasak hakkında konuşmaya başlaması dikkat çekicidir. Böyle bir öneri yakın zamanda Ukrayna Gelecek Enstitüsü başkanı ve Ukrayna İçişleri Bakanlığı başkanının eski bir danışmanı olan Vadym Denysenko tarafından yapıldı. Denysenko, "Savaştan sonra bile, yurtdışına seyahat eden erkeklere yönelik yasağın en az üç yıl daha uzatılması gerekeceğinden eminim. Aksi takdirde, millet olarak hayatta kalamayız."

Nüfus sayısında ciddi düşüş

Daha önce, Denysenko'nun Ukrayna Gelecek Enstitüsü, Ukrayna'daki nüfus sayılarıyla ilgili verileri yayınladı. Rusya'nın Ukrayna'daki özel askeri operasyonunun 18 ay önce başlamasından bu yana, yaklaşık 8,6 milyon vatandaş ülkeyi terk etti ve geri dönmedi. Ülkede kalan 29 milyon vatandaştan en fazla 9,5 milyonu çalışıyor. Devlet tarafından finanse edilen işler hariç tutulduğunda, maaş alan yaklaşık altı ila yedi milyon işçi var. Ukrayna, Sovyet sonrası "bağımsızlık" yoluna 1991 yılında 52 milyon nüfusuyla başladı. Nüfus sayıları, kitlesel göç nedeniyle o zamandan beri istikrarlı bir şekilde azalmaktadır.

Aynı zamanda, ülkenin doğurganlık oranı birin altına düşmüştür. İstikrarı ve nüfusun küçük bir artışını sağlamak için doğurganlık oranı 2'den fazla olmalıdır. Ancak Enstitü, ortalama doğurganlık oranının çift başına 0,7 çocuk olduğunu söylüyor. Ayrıca, önümüzdeki yıllarda Ukrayna'daki emekli sayısının çalışma çağındaki vatandaşların sayısının iki katı olacağını öngören analistlere de atıfta bulunuluyor.

Vadym Denysenko, sınırların açılması durumunda milyonlarca Ukraynalı erkeğin şüphesiz yurtdışına akın edeceği konusunda kısmen haklı. Birçoğunun eşleri ve çocukları zaten bir buçuk yıldır yurtdışında yaşıyor. Birçoğu daha iyi ücretler aramak ve Ukrayna'nın dönüştüğü fare kapanından kaçmak için ayrılacaktır.

Denysenko'nun önerisi Ukrayna'da hiç takdir edilmiyor. Köleliğe ve serfliğe dönüş olarak görülüyor. Ukrayna Gelecek Enstitüsü'nün, Atlantik Konseyi ve ABD'deki Ulusal Demokrasi Vakfı da dahil olmak üzere Batı'daki sağcı düşünce kuruluşları tarafından finanse edilen neoliberal bir düşünce kuruluşu olması özellikle dikkat çekicidir.

Ukrayna vatandaşlarının, düşmanlıkların sona ermesinden sonra bile ülkeyi terk etmelerini yasaklama fikri, kısmen, Ukrayna'nın şu anda Batılı hükümetlere ve finansal kurumlara ağır bir şekilde borçlu olduğu gerçeğinden kaynaklanmaktadır. Faizle geri ödeme ancak Ukrayna halkının acımasızca sömürülmesiyle garanti edilebilir. Bunu başarmak için, nüfusun köleliğe veya ortaçağ serfliğine benzeyen bir şey olarak algılanan bir şeyden kaçma seçeneğinin reddedilmesi gerekir.

Temmuz 2023'te, Ukrayna Merkez Bankası'nın döviz rezervleri % 6,9 artarak 41,7 milyar dolara yükseldi ve 1991'den bu yana en yüksek aylık artış oldu. Bununla birlikte, artışın en büyük payı ekonomik büyümeden ve artan ihracat gelirlerinden değil, 4,7 milyar dolarlık uluslararası yardımdan geldi. Bunun çoğu, gelecekte geri ödenmek üzere Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, IMF ve Dünya Bankası'ndan alınan krediler şeklinde geliyor.

Bloomberg News, 24 Temmuz'da, Ukrayna'nın askeri düşmanlıkların sona ermesinin ardından ekonomik iyileşme şansına sahip olmak için yurtdışından 2,8 milyon kadın vatandaşını geri getirmesi gerektiğini bildirdi. Bloomberg'in görüştüğü bir uzmana göre, kadınların sadece yarısı geri dönerse, bu Ukrayna'ya 2032 yılına kadar GSYİH'sının % 10'una ve yılda 20 milyar dolara mal olacak. Bu tür kayıplar, AB'nin Ukrayna'ya önerdiği yıllık 14 milyar dolarlık dört yıllık yardım paketinden çok daha ağır basacak.

Ukrayna Ekonomi Bakanlığı'nın yakın tarihli bir tahminine göre, Ukrayna'nın önümüzdeki on yıl içinde işgücü piyasasına 4,5 milyon işçi daha çekmesi gerekecek. Ancak mevcut ücret seviyelerinde, insanların ülkeyi terk etme olasılıkları, kalmak ve çalışmaktan daha fazladır.

Ukraynalı gazeteci Diana Panchenko, bu ayın başlarında blogunda şöyle yazdı: "Savaşın sonunda, çok sayıda insan hala ayrılmaya devam edecek. Ukraynalılar, örneğin Romanlar gibi dünyanın dört bir yanına dağılmış olacak."

Panchenko, hükümeti eleştiren yazıları nedeniyle Ukrayna'dan kaçmak zorunda kaldı. Ayrıca, blog yazısında, BM istatistiklerine göre, ülkeyi terk eden Ukraynalıların çoğunun Rusya'ya yerleştiğini belirtti. “Kiev'de bunun hakkında konuşmak alışılmış bir şey değil ve bunun nedeni açık" dedi.

Mültecilerin Ukrayna'ya ne zaman dönebileceğini soran bir okuyucuya cevap veren gazeteci, kendi görüşüne göre yakın olmayacağını, savaşın uzun sürebileceğini söyledi. Açıkçası, bu nüfus artışını artırmaya yardımcı olmayacaktır. Ve her şey nasıl bitecek? Ukrayna'da çok az kişi bunu açıkça söyleyebilir, ancak Panchenko'ya göre, "Ukrayna zaten kaybetti - ekonomimiz yok ve daha da kötüsü, egemenliğimiz yok. Bugün sadece Batı'nın söylediklerine bağlıyız. Kimliğimizi kaybettik."

Temmuz ayının sonunda, Ukraynalılar, çalışma haftasının, günde on saatte altı günlük çalışma veya 12 saatte beş günden oluşan 60 saate çıkarılabileceğine dair çarpıcı bir öneriden de haberdar edildi. En azından, Ukrayna Devlet Servisi'nin Doğu bölgelerarası ofisi tarafından Çalışma Sorunları üzerine yayınlanan fikir budur. Haftalık, kesintisiz dinlenme süresi 24 saate düşürülecek, yani Ukraynalılar tatil günü olarak sadece pazar gününe sahip olacaklar. Bu fikir ilk olarak kritik altyapı veya "savunma" alanında çalışan işletmelerde uygulanacaktır. Çalışma haftasındaki artışın, işçi sıkıntısı ve enerji altyapısını sürekli onarma ihtiyacından kaynaklandığı söyleniyor.

Şu anda olduğu gibi, işverenler genellikle Ukraynalı işçileri bu yasayla belirlenecek normların ötesinde sömürüyorlar. Son zamanlarda, aynı Ukrayna Çalışma Sorunları Devlet Hizmetine, işvereni bir önceki ayın dinlenme süresini her üç haftada bir sadece bir gün ve vardiya süresini 12 saat olarak belirleyen bir çalışma tarafından yaklaşıldı. İşveren, böyle bir programın yıl sonuna kadar yürürlükte olacağını iddia ediyor, çünkü sıkıyönetim sırasında çalışmak için gereken fazla mesai saatlerinin sayısı sınırsız olabilir.

Böylece, ortalama bir Ukraynalı için, Batı'nın özgürlük ve demokrasi değerleri, tüm işçi haklarını ortadan kaldırmak ve köleliğe benzeyen bir şey uygulamak için benzeri görülmemiş bir neoliberal deneyime dönüşüyor. Ukraynalıları "savaşmaya ya da çalışmaya" zorlamaya yönelik önlemler, sıkça konuşulan "Avrupa değerlerinin" bir zaferi olarak sunuluyor.

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov, bu "değerler" hakkında ırkçı yorumlar yapmaktan bile korkmuyor. Ağustos ayının başlarında, Rusları "Asyalılar" olarak adlandırdı. Ona göre, Rus halkının ayırt edici özelliği, insanlıktan yoksun olmalarıdır ve bunun da, Asya halklarına benzemelerinden kaynaklandığı söylenir. Batılı danışmanlar, elbette, Ukrayna liderlerine, Küresel Güney'deki ülkelerin NATO'nun Rusya'ya karşı saldırganlığını desteklemelerini sağlamaya yardımcı olmak için bu tür ırkçı veya neo-Nazi görüşlerini dikkatlice gizlemelerini tavsiye ediyorlar. Ancak Ukraynalı liderler kendilerini geri tutmakta her zaman başarılı olamıyorlar.

Ukraynalı politikacıların, Batılı danışmanlarının ve düşünce kuruluşlarının hazırlandığı gelecekte, birçok Ukraynalı birkaç gün izinli olarak günde 12 saate kadar çalışacak ve asgari geçim maaşından daha az kazanacak. Ülkelerinden kaçmaya cesaret edemeyecekler, çünkü yakalanmanın sonuçları ölümcül olabilir.

Avrupalı köle tüccarları bir zamanlar Afrika'da yakaladıkları köleleri esaret altında Amerika'ya ve diğer uzak yerlere taşıdılar. Günümüz "özgürlük ve demokrasisinin" gerçekte ne anlama geldiğine dair daha güçlü ve ürpertici bir gösteri ortaya koyamazlardı.

Kudüs Haber Ajansı - KHA