İran eski bir Ortadoğu gücüdür, ancak imparatorluğun bereketli günleri yüzyıllar önce yaşandı. Bugün, yozlaşmış ve kendini yücelten bir teokrasi tarafından yönetilen, hegemonik hırsları olan revizyonist bir aktördür. 1979 İslam Devrimi'nden bu yana İran, Şii İslam'ın kendi versiyonunu çoğu zaman isteksiz komşularına ihraç etmeye çalıştı. Politika düzeyinde, İran devlet yönetiminin temel hedefleri, ABD'yi Ortadoğu'dan çıkarmak, İsrail devletini yok etmek ve rejimi korumak olmuştur. Çeşitli nedenlerden dolayı, İran'ın eli nispeten zayıftı, bu yüzden oyun alanını dengelemek için yenilikçi, asimetrik yaklaşımlar aradı. Felç edici yaptırımlara ve zaman zaman yaşanan iç kargaşaya rağmen sanayi tabanının mütevazı yeteneklerini en üst düzeye çıkarmayı başardı. Peter Zimmerman, Orbis'teki 1994 tarihli parlak bir makalesinde, İran gibi ülkelerin etkili olmak için "altın madalya" teknolojisine ihtiyaç duymadıklarını savundu - çoğu zaman, "bronz madalya" teknolojisi fazlasıyla yeterli. Bu mesaj otuz yıl sonra hala geçerlidir.

Asimetrik yaklaşımlar tipik olarak zayıf bir gücün daha güçlü bir rakibe en iyi cevabıdır, özellikle de stratejik çıkarlarda algılanan bir eşitsizlik olduğunda. İran sorununun Çin, Rusya veya Kuzey Kore'den daha az önemli olduğu açıktır ve aslında ABD stratejisinin belirtilen bir ilkesidir. Önceliklerin bu açık ilanı, İran'ın davranışı ve ABD'nin müttefiklerinin ve ortaklarının bölgedeki ve dışındaki davranışları üzerinde derin bir etkiye sahip oldu. Daha zayıf güç olan İran için bu çatışma nihayetinde rejimin hayatta kalmasıyla ilgilidir, oysa daha güçlü olan ABD için varoluşsal bir değerlendirme değildir. Bu ilgi asimetrisi İran için fırsatlar yarattı.

Asimetrik yaklaşımların ve bronz madalya teknolojisinin kombinasyonu hiçbir yerde insansız hava araçları alanında olduğundan daha tutarlı veya daha başarılı olmamıştı. Burada tartışma, İran'ın insansız, uzun menzilli saldırı sistemleri üçlüsüne odaklanacak. Birincisi, İran'ın Orta Doğu'nun herhangi bir yerine gidebilen hem katı hem de sıvı yakıtlı uçaklardan oluşan büyük ve giderek büyüyen harekat balistik füze (TBM) gücüdür. İkincisi, İran'ın yeni ortaya çıkan kara saldırısı seyir füzesi (LACM) gücü, tipik olarak alçaktan uçan ve radar kaçan hava soluyan, kanatlı uçak gövdelerinden oluşuyor. Bazı LACM varyantları, İran'dan bölgedeki herhangi bir hedefi vurmak için yeterli menzile sahiptir. Son olarak ve bu analizin odak noktası, insansız hava araçlarıdır. İHA'lar gözetleme veya saldırı için kullanılabilir ve elle fırlatılan, kısa menzilli varyantlardan çok uzun menzilli olabilecek modern bir savaş uçağı kadar büyük platformlara kadar birçok şekil ve boyutta gelirler. Her ikisine karşı da savunma uygulamak zor olabilir.

Artan Tehdit

İran'ın askeri yetenekleri, sistemlerinin toplamından çok daha fazlasıdır. Birlikte ele alındığında, bu yeni üçlü, birleşik silah savaşının eşdeğerini, bir savunucunun bu tehditlerden birine karşı optimize etmek için attığı eylemlerin başka yollarla saldırı için bir yol açtığı sofistike bir savaş yaklaşımı sunar. Bu yeteneklerin birleştirilmesi, savunucuyu bir ikilemin ortasında bırakır: örneğin, İran'ın İHA'ları, kapsamlı bir saldırının ilk aşamalarında bölgedeki ABD veya ortak Patriot radarlarını saf dışı etmek için kullanılabilir. Eğer bu radarlar yok edilirse, o zaman hem LACM'lere hem de TBM'lere karşı savunma için temel araçlar olan Patriot füzeleri kullanışsız hale gelecektir. Dahası, İHA'lar nispeten ucuzdur ve bölgedeki potansiyel hedeflerin yakınında faaliyet gösteren vekillere yönlendirilebilir.

Batı'nın İran'la olan en önemli gerilimlerinden biri, nükleer programının statüsüyle ilgilidir. ABD, İran'ın nükleer silah sahibi olmasına izin vermeyeceğine dair politikasını ilan etti. Değişen derecelerde, çoğu Batı ülkesi bu ilkeye katılıyor. İran'ın sözlerinin ve eylemlerinin bu kapasiteye ulaşma tehlikesinin altını çizdiği açık olmakla birlikte, ABD'nin bu tekil politika hedefine saplanıp kalmasının, diğer askeri yeteneklerin ciddi ölçüde büyümesine izin vermesi de mümkündür.

Bu konuyla başa çıkmak için politika yapıcıların zor bir soru hakkında düşünmeleri gerekiyor: İran'ın liderleri ne düşünüyor ve kritik ulusal güvenlik yetenekleri olarak neyi görüyorlar? İslam Cumhuriyeti'nin stratejik karar alma mekanizmasını karakterize eden opaklık, kesin sonuçlara ulaşmayı çok zorlaştırıyor; ancak İran nükleer silah geliştirme kapasitesine doğru koşmayı arzulasa da, bu yazının yayınlandığı tarihte bunu yapmaya karar vermedi. Bunun yerine, İslam Cumhuriyeti, 2015 Ortak Kapsamlı Eylem Planı'na gelecekte potansiyel bir dönüşten bahsederken, ABD'ye ve ortaklarına tavizler için baskı yapabileceği bir kopuşun eşiğinde olmayı tercih ediyor.

İran'ın gerçek mücevherleri, hızla gelişen hava savunma ağının temelini oluşturan, az önce tartışılan insansız uzun menzilli saldırı sistemleri üçlüsüdür. Bu silahlar bugün mevcuttur. İran'ın konvansiyonel cephaneliğinin potansiyel bir nükleer yetenek karşısındaki göreceli önemi, 2020 yılında ABD başkanı seçilen Joe Biden'ın köşe yazarı Thomas Friedman ile yaptığı bir tartışmada, "müttefiklerimiz ve ortaklarımızla istişare halinde, İran'ın nükleer kısıtlamalarını sıkılaştırmak ve uzatmak; ve füze programını ele almak için müzakerelere ve takip anlaşmalarına gireceğiz" açıklamasıyla açığa çıktı. İran'ın cevabı anında ve şaşırtıcı derecede tutarlıydı. Ardından Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, "Amerikalılar aylardır füze meselesini [nükleer müzakerelere] eklemeye çalışıyorlardı ve bu reddedildi" dedi. İran'ın mevcut cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve eski dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif'in de aralarında bulunduğu diğerleri de herhangi bir ilişkiyi yüksek sesle reddettiler. Trump yönetimi altındaki "azami baskı" dönemi de dahil olmak üzere İran'a karşı yaptırımların uygulandığı yıllar boyunca, İslam Cumhuriyeti liderliği, en az nükleer silah geliştirme kadar yüksek bir önceliğe sahip olan bu silahlar üzerinde çalışmaya devam etmek için ekonomisini feda etti.

Bütün bu yetenekler, istikrarsızlaştırıcı ve tehlikelidir. İHA'lar, düşük maliyetleri, yaygın kullanılabilirlikleri ve potansiyel olarak inkar edilebilirlikleri nedeniyle Orta Doğu güvenliği için en acil tehdidi oluşturmaktadır - çünkü çıkış noktaları dolambaçlı bir uçuş yolu kullanılarak gizlenebilir. 2022 sonbaharından bu yana, bu tehdit, İran'ın Ukrayna'daki saldırgan savaşını desteklemek için Rusya'ya İHA tedarik etmeye ve eğitim vermeye başlamasıyla Doğu Avrupa'ya doğru genişledi. İran'ın İHA tehdidi hızla gelişirken, bölgesel tepkiler genellikle uyuşuk kaldı. Sonuç olarak, boşluk genişliyor ve tehdit her geçen gün büyüyor. Bu, herkesin tam olarak anlamadığı yeni bir gerçekliktir. Bölgede, bu güçlü asimetrik yeteneklerin kullanıldığı bir savaş nasıl olurdu?

Bir Seçili Hedefleri Vurma Savaşı

İran ile düşmanları arasında böyle bir çatışma, bir manevra ya da işgal savaşı değil, bir "uzaktan seçili hedefleri vurma savaşı" olacaktır. Bunun bir kısmı zorunluluktan kaynaklanmaktadır. İran'ın seferi yetenekleri olan bir ordusu yok, ancak bölgedeki vekil güçleri bir tür güç projeksiyonu sağlıyor. İran hava kuvvetleri küçüktür ve kayıtsız bir şekilde sürdürülmekte ve eğitilmektedir. İran'ın denizlerde kullanabileceği bazı yetenekleri var, ancak deniz püskürtme operasyonlarının ötesinde, bunlar çok sınırlı olacaktır. Batı askeri düşüncesinde bir aforizma vardır: "Manevrasız ateş kararsızdır. Ateşsiz manevra felakettir."

Burada bazı tarihi olayları sıralayalım: 1980'lerdeki Irak-İran Savaşı, her iki ülkenin nüfus merkezlerine karşı önemli uzun menzilli uçaklar ve roket/füze saldırıları gördü. Bu şehir yıkma taktiklerine rağmen, her iki nüfus da savaşa karşı dönmedi. Bu arka plana rağmen İran, muhtemelen böyle bir yaklaşımın saldırıya açık geniş ve savunmasız altyapılara sahip olan Körfez komşularına karşı etkili olacağı değerlendirmesine dayanarak, uzun menzilli ateşlemeleri birincil açık savaş yöntemi olarak kullanma politikasını benimsemiştir. Bu yaklaşım, İran'ın İsrail'in füze savunmasını doyurabilmesi durumunda İsrail'e karşı da uygulanabilir.

Böyle bir savaş nasıl yürütülür? İran'ın insansız sistem üçlüsü hava üslerine, kara ve deniz üslerine ve nüfus merkezlerine saldırmak için kullanılacak. Mevcut çok sayıda İran sistemi, birçok saldırının hava ve füze savunmasını ezeceği ve hedeflerine ulaşacağı anlamına gelecektir. Daha önce de belirtildiği gibi, İran'ın herhangi bir saldırısının ilk aşaması, ABD ve ortaklarının gösterge ve uyarı sensörlerini, savaş yönetimi ve ateş kontrol radarlarını hedef alacaktır. Tabii ki, bölgesel güçler karşı koyacak ve bu sistemler için fırlatıcıları ve toplanma alanlarını vurmaya çalışacaklardır; ancak İran'ın büyük ölçüde geliştirilmiş hava savunma ağı, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri veya başka bir bölgesel devletten insanlı uçakların iyi bir etkiye sahip olmasını çok zorlaştıracaktır. İran'daki vurucu hedefler, ABD Hava Kuvvetleri ve ABD Donanması'nın işbirliğini ve korumasını gerektirecektir: yalnızca İran'ın hava savunma ağına ısrarla uçmak ve bu hedefleri herhangi bir başarı şansıyla vurmak ve ortak hava kuvvetlerinin onlara eşlik etmesini sağlamak için gereken organik yeteneklere sahiptirler.

Amerika Birleşik Devletleri'nin İran'a karşı bölgesel bir savaşa katılması durumunda, başarı, İran ordusunun (İslam Devrim Muhafızları Ordusu dahil) hedeflere karşı uzun menzilli vurucu güç üretme kabiliyeti ile ABD ve ortaklarının hayati alanları savunurken bu saldırı kabiliyetini azaltma kabiliyeti arasındaki göreceli dengeye dayanacaktır. İran'ın zafer teorisi, komşu devletlere o kadar çok acı çektirmeye dayanacak ki, savaş sonunda rejimin lehine koşullarda sona erecektir. İslam Cumhuriyeti, siyasi bir çözümü zorlamak amacıyla düşmanlarının nüfus merkezlerini vurmak konusunda her türlü teşvike sahip olacaktır. İran, erken saldırıları en üst düzeye çıkarmaya çalışacak, ardından ABD ezici gücünü toplamadan, konuşlandırmadan ve uygulamadan önce gerilimi azaltmayı teklif edecektir. Sonuç olarak, bu tür bir savaş hem askeri hem de sivil binlerce zayiata neden olabilir - özellikle de çatışmayı azaltma yönündeki ilk çabalar başarısız olursa.

Buna karşılık, ABD ve Körfez tarafı için zafer teorisi iki başarıya dayanacaktır: İran'ın saldırabileceği mobil fırlatıcıların sayısını azaltırken, İran rejimine, onu müzakereye zorlayacak bir miktar acı yaşatmak. Teokratik rejimin korunması, İran'ın temel stratejik hedeflerinden biridir. Ekonomik zorluklar ya da yönetme kabiliyetini engelleyerek onu istikrarsızlaştırmakla tehdit eden saldırılar, İran liderliği tarafından çok ciddi bir şekilde ele alınacaktır. Düşmanlık sonrası önemli miktarda mobil füze rezervini elinde tutmak, İran'ın başarı teorisinin anahtarıdır; bu nedenle bu gücü yıpratma yoluyla zayıflatmak, rejimin güvensizliğine doğrudan katkıda bulunacaktır.

İran, ülke geneline yayılmış balistik füze fırlatma alanlarındaki sabit, gömülü fırlatma alanlarının sayısını artırıyor olsa da, bu uzun vadede akıllıca olmayabilir; sabit bölgeler, sertleştirildiğinde bile, iyi bir etkiyle vurulabilir. Zorluk, hedefi bulmaktır, ona karşı "silahlanmak" değil. Bu nedenle, mobil füze rampaları, mobil fırlatıcılara karşı koalisyon çabalarının tarihi cesaret verici olmadığı için daha da ciddi bir zorluk oluşturacaktır. 1991 Körfez Savaşı'nda koalisyon, Irak çöllerinde onları bulmakta ve onlara saldırmakta zorlandı. Ancak Amerika Birleşik Devletleri bu konuda geçmişe göre daha iyi ve Tahran'ın bu kapasitenin önemli ölçüde azaltılmasına tahammül edemeyeceğine inanmak için iyi bir neden var. Savaşı büyük ölçüde azaltılmış bir füze rezerviyle sona erdirme olasılığı, İran'ı müzakere masasına getirmek için itici güç sağlayabilir.

Hücum ve Savunma

İHA'lar söz konusu olduğunda, saldırı ve savunma arasındaki ilişki şu anda saldırganın lehine olacaktır. Bunun nedeni, İHA'ların çok düşük maliyeti, üretim kolaylığı ve çok engebeli ve lojistik açıdan sade ortamlardan fırlatılma yetenekleridir.

İHA'lar gözetleme ve keşif uçakları, iki yönlü saldırı uçakları veya tek yönlü intihar uçakları olarak kullanılabilir, İran bunları her üç modda da kullanır. İran İHA'ları rutin olarak Hürmüz Boğazı ve çevresi gibi bölgelerde varlığını sürdürüyor. Zaman zaman, bu sularda koalisyon savaş gemilerinin etrafında kışkırtıcı manevralar yapıyorlar; İran da gemileri İHA'larla vurdu. Irak ve Suriye'de, İranlı vekil gruplar (ve zaman zaman Devrim Muhafızları) tarafından işletilen İHA'lar, koalisyon üslerini rutin olarak aşıyor ve bu mevzileri vurmak için defalarca kullanıldı ve çeşitli derecelerde başarı elde edildi. Yemen'deki, yüksek teknolojili bir düşmana maliyet yaratmak için ucuz, tek kullanımlık İHA sistemlerini kullanma sanatı, bronz madalya teknolojisinin değerinde bir gelişmedir. Husilerin Yemen'den Suudi Arabistan'a düzenlediği insansız hava aracı saldırıları, krallığa ağır maliyetler getirdi.

Yenilmez ABD Hava Üstünlüğü Mitini Sonlandırmak

Yukarıdaki faaliyetler, hava savaşı tarihinde bir dönüm noktası anlamına gelir. Bugün, Amerika Birleşik Devletleri artık Amerikan kuvvetleri ve üsleri üzerinde hava üstünlüğünün tadını çıkarmaya güvenemez ve pratik bir mesele olarak, bilinmeyen ve hatta düşmanca İHA'ların aşırı uçuşunu tamamen önleyemez. Bu bükülme noktası, yirminci yüzyılın başlarında insanlı uçuşun tanıtılması kadar birçok yönden önemlidir. Bu yeteneklerin bugün önceki nesil İHA'ların ve insanlı uçakların maliyetinin bir kısmıyla mevcut olması, çekiciliklerine katkıda bulunuyor ve onları daha önce elit bir savaş biçimini demokratikleştiren tüm devletlerin ve birçok devlet dışı grubun erişimine sunuyor. Sonuç olarak, hava savaşının karakteri de değişiyor.

Aslında, askeri uçuş öngörülebilir gelecek için önemli bir insansız bileşene sahip olacak ve hatta hava savaşının baskın bir unsuru haline gelebilir. Ortadoğu'da bu çok yönlü dinamik, İran gibi daha zayıf bir güce, teoride çok daha fazla savaş gücü üretebilecek uluslara ve koalisyonlara karşı asimetrik ve iyi bir etkiyle angaje olma fırsatı verdi. İran'ın durumunda, bir çatışmanın ilk aşamalarında İHA'larla (füzelerin yanı sıra) sert bir şekilde vurarak, ABD'nin bölgeye savaş gücü konuşlandırmasını engelleyebilirken, aynı zamanda uzun süreli bir çatışma için bölgesel desteğin altını oyabilir. Bu şekilde, İran'ın balistik ve seyir füzeleriyle birlikte çok sayıda İHA kullanması, gelecekteki bir çatışmada oyun değiştirici bir gelişme olabilir.

Büyüyen Tehdide Yanıtlar

On beş yıldan fazla bir süredir, bölgedeki ülkeler ve birbirini izleyen ABD Merkez Komutanlığı komutanları, İran'ın İHA tehdidinin büyümesini izledi. Mantıksal yanıt iki alana ayrılmıştır: Teknik alan ve organizasyonel alan. Teknik alan, hem ABD Patriot hem de THAAD (Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunması) bataryalarının rotasyonel konuşlandırılmasının yanı sıra Körfez ülkeleri ve İsrail tarafından, Batı ve Rusya'dan çeşitli kısa menzilli silah ve füze sistemleri de dahil olmak üzere hava ve füze savunma sistemlerinin satın alınması ile hava savunma sistemlerinin harekata sokulmasını gördü. Bu, bazen hava savunmasının temel bir ilkesini baltalayan bir dizi yeteneğe yol açtı: bilginin hızlı ve açık bir şekilde paylaşılması.

Bu nedenle, bölge önemli hava savunma varlıklarına ev sahipliği yapmaktadır. Uzun yıllardır Amerika Birleşik Devletleri, bölgede hem Patriot hem de THAAD bataryalarına sahipti. Her batarya tipik olarak, her biri dört füze ile yüklü sekiz fırlatıcıya sahiptir. Bataryalar hızla yeniden yüklenebilir. Bazıları uçaklar, diğerleri balistik füzeler için optimize edilmiş birkaç füze tipi çeşidi vardır. Bölgedeki ABD Patriot füzelerinin toplam sayısı yakından korunan bir sırdır. Körfez ülkeleri ayrıca, birçoğu İHA'lara ve LACM'lere karşı kullanılabilecek sağlam ve yüksek yetenekli savaş uçağı filolarına sahiptir.

Öyleyse burada önemli bir gerçeklik belirtilmelidir: Sorun ekipman olmamıştır. Sorun, tehdide karşı bir grup ulus olarak etkili bir şekilde örgütlenilmemesiydi. Bölgedeki her ulus, İran'ın yeteneklerinin yarattığı tehdidin farkında. Bu ülkelerin hepsi, yakın zamana kadar, birbirlerinden şüphelenmeyi bir kenara bırakıp hava savunmalarını İran'a yöneltmeye ve hava savunma bilgilerini paylaşmaya istekli değildi. Şimdi bu hedefe doğru yeni adımlar atılmaktadır. Bu, Katar'daki el-Udeyd Hava Üssü'nde bulunan Birleşik Hava Operasyonları Merkezi'nin merkezi düğüm olarak kullanılmasını içeriyor.

Bölgesel Hava ve Füze Savunma Mimarisine Doğru

İran'dan gelen tehdidin artan karmaşıklığına ve ölçeğine dayanan olayların bir araya gelmesi, bugünün zorluğuna yol açmıştır. İran'ın füze ve insansız sistem yetenekleri artık Körfez ülkeleri için varoluşsal bir tehdit ve İsrail için doğrudan bir tehdittir. Bu her zaman böyle olmamıştır. İran'ın 2019 baharından itibaren Körfez tankerlerine yönelik saldırıları, Yemen'deki İran bağlantılı Husi güçlerine ait İHA'ların Suudi boru hatlarına yönelik saldırılarını artırdığı ve son olarak Eylül 2019'da İran'daki üslerden Saudi Aramco tesislerine yapılan saldırıyı gören provokatif davranışı, bu yeni silahların kullanılmasına yönelik saldırgan bir yaklaşımı açığa çıkardı. Aramco saldırısı Suudi karar vericileri sarstı ve ABD'nin tepkisi beklentilerini karşılamadığında, Riyad liderliği alternatifler aramaya başladı. Bu, ABD'nin bölgeye uzun vadeli bağlılığı hakkında soru işaretleri yaratan kafa karıştırıcı mesajlarıyla daha da kötüleşti. Başkanlık yönetimleri arasında, ABD'nin bölgedeki müttefikleri ve ortakları arasında satın alınan terk edilme anlatısından kaçınmak için kullanılabilecek fırsatlar kaybedildi.

Eylül 2020'de İbrahim Anlaşması'nın imzalanması, İsrail, BAE ve Bahreyn (ve ardından Sudan - ve ayrı ama paralel bir anlaşmada Fas) arasında büyük ölçüde geliştirilmiş diplomatik ve ekonomik bağlar vaat ediyordu. Bununla birlikte, askeri alanda, işbirliği için geniş yeni fırsatlar ortaya çıktı. Bunlara, Trump yönetiminin İsrail'i ABD Avrupa Komutanlığı'nın sorumluluk alanından CENTCOM'un sorumluluk alanına taşıma kararı ile daha da büyük bir ivme kazandırıldı. Bu, İbrahim Anlaşması'nın güvenlik boyutlarını operasyonel hale getirdi. Artık CENTCOM himayesinde, bölgesel devletler arasında daha önce ulaşılamayan bir temas ve planlama seviyesine izin vermek için eldeki resmi süreçler vardı. Bu, İsrail'le resmi bağları olmayan Arap ülkelerine bile, İsrailli meslektaşlarıyla askeri düzeydeki temasları araştırmak için siyasi kılıf sağladı.

Odak mekanizması İran İHA ve füze tehdidiydi. Yanıt yenilendi ve ABD'nin ortak olduğu entegre hava ve füze savunmasına olan ilgiyi artırdı - ancak tek ortak değil. Dahası, bir hava ve füze tehdidine karşı savunma işbirliği içinde yaklaşıldığında, egemenlikten vazgeçmeyi gerektirmez. Bu belki de bölgesel tepkileri düşünürken akılda tutulması gereken en önemli ayrıntıdır. Hava ve füze savunması, bilgi paylaşımıyla ilgilidir - "ortak bir operasyonel resim" oluşturmak ve başarılı katılım olasılığını optimize eden taktikleri, teknikleri ve prosedürleri uygulamakla ilgilidir. Hiç kimse bir başkasının toprağına asker veya kuvvet yerleştirmemelidir. Vurgu bilgi üzerinedir ve pratik bir politik perspektiften bakıldığında, doğuştan savunmacıdır. Tüm bu özellikler bu kavramı çekici kılıyor.

2021'den bu yana, bölgedeki ülkeler İran tehdidini ve yanıtları değerlendirmek için askeri düzeyde bir araya geliyor. Ve her ülke bu toplantılara katılmamış olsa da, çoğu toplantıya katıldı ve toplantıları ayırt eden şey sadece onların oluşumu değil, aynı zamanda onlardan önce gerçekleştirilen ve onları takip eden bir dizi alt düzey personel konferansıydı; çalışma grupları bilginin nasıl daha verimli bir şekilde paylaşılabileceğini ve İran tehdidine karşı en iyi uygulamaların nasıl kullanılabileceğini tartıştı.

Aynı şekilde, şimdiye kadar kaydedilen ilerleme de abartılmamalıdır. İkili şüpheler devam ediyor ve ABD hala çok taraflı işbirliğini mümkün kılan vazgeçilmez bir ortak. Dahası, bu tartışmaların çoğu askeri düzeyde gerçekleşiyor. Bundan sonra olması gereken şey, kavramsal anlaşmanın kolektif eyleme yol açabilmesi için politik katılımdır. Ayrıca, Ekim 2022'de Suudi Arabistan'ın ABD'nin isteklerine karşı petrol üretimini kısma kararı, siyasi düzeydeki eylemleri etkileyebilir. Örneğin, CENTCOM tarafından Suudi Arabistan'da tanıtılan ve sahadaki harekat İHA savunmaları üzerinde çalışmayı amaçlayan umut verici Red Sands girişimi, bu tür gerginlikler nedeniyle tehlikeye girebilir.

Tehditler ve Fırsatlar: Geleceğe Bakış

Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) benzeri yeni bir anlaşma olasılığının giderek artması durumunda bile, İran askeri yeteneklerini artırmaya çalışacaktır. Ve yeni bir Ortak Kapsamlı Eylem Planı ortaya çıktığı takdirde, Tahran bu programlar ve yetenekler için önemli ölçüde daha fazla paraya sahip olabilir. Özellikle İran'ın Ukrayna'ya karşı savaşına yardımcı olması için Rusya'ya İHA sağlama kararı endişe verici. Bu şüphesiz İran için sadece daha fazla parayla değil, muhtemelen daha da ileri teknolojilerle sonuçlanacaktır. İran, Rus ortaklarıyla birlikte, karmaşık bir savaş alanında İHA'ların nasıl çalıştırılacağını da öğreniyor.

Avantaj hala saldırganda olsa da fark daralıyor. Ukrayna'da, savunucular Orta Doğu'da kullanılan aynı savunma ilkelerini uyguluyorlar: tehdidin erken tanımlanması, mümkün olduğunda insanlı uçakların agresif kullanımı, orta ve kısa menzilli hava savunma füzelerinin maksimum kullanımı ve hava savunma topçularının ve küçük silahların hedeflere yakın yerlerde yaygın kullanımı. Açık raporlama, Ukrayna kuvvetlerinin de kendi insansız hava araçlarıyla derin saldırılar düzenlediğini gösteriyor, ancak Rus insansız hava aracı lojistiğini ve fırlatma operasyonlarını ne derece bozdukları bilinmiyor. Raporlar belirsiz olsa da, Ukrayna'nın gelen insansız hava araçlarının yüzde 50'sinden fazlasını düşürdüğü görülüyor ve bu da Yemen'den gelen İHA'lara karşı Suudi Arabistan'ın sonuçlarıyla tutarlı.

Bu nedenle, her şey kasvetli değildir ve gelecekteki fırsatlar boldur. İlk kez, bölge devletleri arasında İran İHA ve füze tehdidine karşı çok taraflı bir yanıt yaratmak için gerçek bir ivme mevcut. Bu yanıt, bölgede son yıllarda yaşanan en önemli askeri gelişmedir. Lazerlerin kullanımı ve yüksek enerjili radyasyon da dahil olmak üzere kinetikten elektroniğe kadar değişen teknik savunma çözümleri giderek daha fazla kullanılabilir hale geliyor. İran gelecekte GPS ve hatta uydu bağlantısı tabanlı kontrolün kullanımını genişletmeye çalışırsa, bu yeni yollardan yararlanma fırsatları mevcut olacaktır. İran, Rusya'nın Ukrayna'daki operasyonlarından ders çıkarsa bile, Batılı devletler orada farklı teknolojiler ve taktikler denemek için muazzam bir fırsata sahipler.

Sonuçlar ve Politika Önerileri

Bu, bölgede karşı İHA savunmasının geliştirilmesinde belirleyici bir andır. ABD ve ortakları, İran'ın saldırganlığına karşı çok taraflı ve çok alanlı bir yanıt yaratma fırsatına sahipler ve bu da yeni ortaya çıkan ancak umut verici teknolojik gelişmelerle birleştiğinde dengeyi kendi lehlerine çevirebilir. Bu sadece İran'ın saldırılarına karşı savunma yeteneklerini geliştirmekle kalmayacak, aynı zamanda Çin ve Rusya ile karşı karşıya gelen ABD için daha fazla esneklik sağlayacaktır. Bununla birlikte, geçit dardır ve başarı, ABD için son birkaç yılda olduğundan daha fazla ABD sıkıntısı ve esnekliği gerektirecektir.

ABD'nin aradığı hedef caydırıcılıktır. Bu, ya İran liderlerinin saldırılarını başarıdan mahrum bırakarak ya da cezalandırma tehdidiyle başarılabilir: yani, hedeflerini - ne olursa olsun - karşılığında verilecek potansiyel acı ve kayba değmeyecek hale getirme yeteneği. Açıkçası, mahrum bırakma yoluyla caydırıcılık tercih edilir. Umut verici gelişmelere rağmen, Amerika Birleşik Devletleri mahrum bırakma yoluyla caydırıcılık elde etmek için bölgesel duruştan veya teknik yetenekten yoksundur. ABD'nin teknik kapasitesi gelecekte gelişebilir, ancak şu anda bu mevcut değil. Öte yandan, İran'ın liderleri, ABD'nin son tahlilde kendilerine ezici maliyetler dayatma – cezalandırma yoluyla caydırma – yeteneğinden asla şüphe duymadılar. Fakat ABD'nin bu gücü kullanacağından şüphe duyuyorlar. Ocak 2020'de Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'ye karşı yapılan saldırı bu hesabı bir dereceye kadar değiştirdi, ancak Amerika'nın İslam Cumhuriyeti'nin yanlış davranışını cezalandırma istekliliğine hala temel bir güven eksikliği var. Gerçek bir caydırıcılık elde etmek için, Amerika Birleşik Devletleri her iki alanda da güvenilirliğe sahip olmalıdır: mahrum bırakma ve cezalandırma.

Amerika Birleşik Devletleri, İran'a karşı, özellikle insansız hava mücadelesiyle ilgili fırsatları, aşağıdaki şekillerde kullanabilir:

• ABD'nin bölgedeki politikasının netleştirilmesi; böylece Amerika'nın oradaki dostları amaçları ve uzun vadeli niyetleri konusunda kafaların karışmasını önlemesi; potansiyel bir saldırganın ABD'nin niyetleri hakkında hesaplaması gereken belirsizlik derecesini arttırması. B-52 / B-1 uzun menzilli misyonlarının harekata devam etmesi de, ABD yeteneklerinin uygun maliyetli bir şekilde sergilenmesinin bir örneğidir.

• İran'a ABD'nin kırmızı çizgileri hakkında açıkça mesaj verilmesi ve rejimin vekil destekli saldırıların İran tarafından yapılan saldırılar olarak görüleceğinin bilinmesinin sağlanması. Nihayetinde, ABD'nin bölgedeki dostlarına karşı çok net olması ve potansiyel muhaliflerin kafasındaki belirsizliği koruması gerekiyor.

• Pratik olarak, bu yaklaşım, bölgenin Hint-Pasifik ve Avrupa'ya kıyasla ikincil önemini vurgulama konusunda daha az sert olmak ve ABD'nin ayrılıp ayrılmadığına dair beceriksiz ve çelişkili mesajların verdiği gerçek hasarı geri almak için çaba sarf etmek anlamına gelecektir.

• Aynı zamanda, İran'ın saldırganlığına, özellikle de insansız hava araçlarına ve füzelere karşı hava savunması alanında, ilk kez gerçek çok taraflı tepkiler geliştiren ordudan orduya çabaların arkasında durulması. Bu ordudan orduya kanallar olabildiğince derin bir şekilde takip edildi. Şimdi ihtiyaç duyulan şey, bu anlaşmaları daha yüksek, daha kapsamlı bir seviyeye taşıyan siyasi eylemdir. Bu, İsrail'in CENTCOM'un sorumluluk alanına devam eden entegrasyonunu desteklemeyi de içeriyor.

• ABD koalisyonunun tüm balistik füze, LACM ve İHA girişimine karşı operasyon kabiliyetini genişletmek ve geliştirmek. Bu, bileşenleri sahaya getiren tedarik zincirine yönelik çabaları içermeli ve ayrıca ABD'nin silahlar fırlatma alanlarına dağılmadan önce dron ve füze depolama ve montaj alanlarını bulma, düzeltme ve bitirme yeteneğini geliştirmelidir. Yapay zekâ ve makine öğreniminin burada oynayacağı büyük bir rol var ve bu, yeni hedefleme fırsatları yaratabilir.

• İHA karşıtı mücadelede meyvelerini veren teknik gelişmeleri desteklemeye devam edilmesi. Bu büyük ölçüde iyi bir haberdir. Savunma Bakanlığı haklı olarak bu görevin kritik doğasını vurguladı.

Kudüs Haber Ajansı - KHA