Salı günü Guardian'da yayınlanan bir haberde, ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı özel bir istihbarat organı olan ABD Savunma İstihbarat Ajansı'ndaki analistlere atıfta bulunularak, İran'ın ucuz ve ölümcül insansız hava araçlarının üretiminde "küresel bir lider" olarak ortaya çıktığı belirtildi.

Batı ve Arap dünyasındaki birçok medya kuruluşu tarafından alışılagelmiş bir dönüşle yayınlanan rapor, Tahran'ın, önümüzdeki hafta bir yılı tamamlanacak olan Ukrayna savaşında Moskova'nın "en önemli askeri destekçisi" haline geldiği anlatısını yaymaya çalıştı.

Raporda belirtildiği gibi, ABD'li yetkililer, brifingin amacının, "ABD'nin İran'ın insansız hava aracı sevkiyatları hakkında topladığı istihbaratın derinliği" olarak adlandırdığı şeye "şüphecileri ikna etmek" olduğunu vurguladı.

"İran, Rusya'ya insansız hava araçları sattığını söylese de, bu çatışmada kullanılmadıklarını ve eğer kullanılsalardı, buna 'kayıtsız kalmayacaklarını' açıkça söyledi" diyen bir yetkili, farkında olmadan Tahran'a şüphe avantajını verdi.

ABD askeri-sanayi kompleksinin, Kiev'de bulunan zor durumdaki hükümete devasa silah paketleri sağlayarak eski Sovyet cumhuriyetindeki savaş alevlerini körüklemeye devam etmesi farklı bir konudur.

Aksine, İran, Ukrayna'daki uzun süreli savaşa karşı tarafsız tutumunu defalarca teyit etti ve savaşan her iki tarafı da siyasi diyalog yoluyla tehlikeli tıkanıklıktan bir çıkış yolu bulmaya çağırdı.

İranlı yetkililer ayrıca, savaşta kullanılmak üzere Rusya'ya insansız hava aracı tedariki hakkındaki raporları kategorik ve ikna edici bir şekilde reddetti ve Kiev'den iddiaları doğrulamak için sağlam kanıtlar sunmasını istedi. 

Şimdiye kadar, içi boş 'İran’ın insansız hava araçları tedarik ettiği' söylemi devam etse de hiçbir belgesel kanıt üretilmedi.

Geçen yılın Kasım ayında, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın Şubat 2022'de savaşın patlak vermesinden aylar önce Rusya'ya "sınırlı sayıda" insansız hava aracı gönderdiğini vurgulamıştı.

Tahran ve Kiev'in konuyu bir Avrupa ülkesinde görüşmek üzere anlaşmaya vardığını, ancak Ukrayna tarafının Washington ve Brüksel'in baskısı altında son dakikada toplantıyı atladığını söyledi.

İranlı yetkililerin haklı olarak iddia ettiği gibi, eğer kanıt varsa, Ukrayna, Washington'da ve Avrupa başkentlerinde medya sergileri düzenlemek yerine kanıtları İran'a sunmalı ve İran yapımı intihar ve çok amaçlı insansız hava araçlarının enkazının Ukrayna'da keşfedildiğini iddia etmelidir. Bu, yanlış hedefe ateş etmektir.

Bununla birlikte, ABD'li yetkililerin İran'ın hızla gelişen insansız hava aracı ve füze endüstrisi hakkında endişelendiği ve öfkelendiği hakkındaki raporlar eğlencelidir, çünkü bu askeri teçhizat daha birkaç yıl önce "photoshop" denilerek reddedilmişti.

Kasım 2012'de Washington merkezli The Atlantic dergisi, bir makalede, yerel İran medyasında dikey olarak kalkıp inebilecek bir insansız hava aracı hakkında yayınlanan bir haberi alıntıladı.

"Bize söylemedikleri şey, uçağı inşa eden Japonya'nın Chiba Üniversitesi'nin çatısından kalkışı durdurmak için Photoshop'u kullandıklarıydı ve İran'ın iddia edilen versiyonuyla hiçbir ilgisi yoktu" diyen rapor, İran'ın insansız hava aracı üretme konusundaki hünerini sorguladı.

28 Kasım 2012'de yayınlanan The Register'daki bir başka rapor, The Atlantic versiyonunu yineledi ve drone fotoğraflarının "Japonya'nın Chiba Üniversitesi'nden gelenlerle çarpıcı bir benzerlik taşıdığını" söyledi.

İddiayı desteklemek için, iki rapor, İran insansız hava aracının tasarımının "tanıdık geldiğini" söyleyen pilot ve blog yazarı Gary Mortimer'e atıfta bulundu, ancak İranlıların "test için bir Quad Tilt Wing (Dört Rötorlu Döner Kanat) insansız hava aracı satın almış olabileceğini" eklemek için acele etti.

Bu haberler, Business Insider'ın İran medyasında yayınlanan ve bir ABD RQ-170 Sentinel insansız hava aracının ülkenin doğu kesiminde düşürüldüğüne dair haberleri sorguladığı bir rapordan bir yıl sonra geldi.

Raporda, "Eğer İran bir 'Kandahar Canavarı'na sahipse, bu, ABD istihbarat operasyonlarında ciddi bir kırışıklık yaratacaktır" denilerek İran'ın iddiaları küçümsendi.

"ABD'nin en ileri kameralarını, sensörlerini ve dinleme cihazlarını barındıran radardan kaçan kaplamalar ve kompozit malzemelerle, RQ-170'in tersine mühendisliği muhtemelen Tahran'ın yeteneğinin ötesinde olduğunu kanıtlayacak, ancak Rusya veya Çin'in değil" denildi.

Şubat 2013'te Observer France'da yayınlanan bir raporda, bir fotoğrafın İran'a ait bir savaş uçağı olan yepyeni F-313'ün karla kaplı Demavend dağlarının üzerinde yükseldiğini gösterdiği belirtildi.

"Sadece bir sorun var - zeki İranlı İnternet kullanıcıları, jetin fotoğrafının, jetin iki hafta önce Tahran'da tanıtımı sırasında çekildiğini ve Demavend dağının bir fotoğrafına bindirildiğini çabucak fark etti" dedi.

Dönemin İran Savunma Bakanı Ahmed Vahidi, şüpheleri "düşman propagandası" olarak reddetti.

Batılı yetkililer ve onların medyası, onlarca yıldır süren felç edici ve acımasız yaptırımlara rağmen İran'ın hızlı askeri ilerlemelerini yıllarca inkâr ederek yaşadılar. Sonunda, İran'ın şaşırtıcı askeri hünerine uyandılar.

İslam Devrimi'nin lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamaney, geçen yıl Ekim ayında yaptığı konuşmada, ülkenin askeri arenadaki olağanüstü ilerlemesini överken buna dikkat çekti.

Lider, Batı medyasındaki haberlere atıfta bulunarak, "Birkaç yıl önce, gelişmiş füzelerimizin ve insansız hava araçlarımızın fotoğrafları yayınlandığında, bazıları photoshop olduklarını söyledi" dedi.

Ama şimdi diyorlar ki: "İran'ın insansız hava araçları çok tehlikeli, neden bunu şu ya da bu şekilde satıyorsunuz? Neden onu şu ya da bu şekilde veriyorsunuz?" Bunlar İranlı bilim adamları tarafından gerçekleştirilen başarılardır. Ülkemize onur getiriyorlar" diye ekledi.

Bugün, ABD'li yetkililerin de kabul ettiği gibi, İran sadece insansız hava araçlarının üretimi ve ihracatında değil, aynı zamanda diğer askeri teçhizatta da küresel bir liderdir. Ancak, ABD'nin aksine, sorumlu bir askeri güçtür.

İslam Devrimi Lideri'nin üst düzey askeri danışmanı Tümgeneral Yahya Rahim Safevi, geçen yıl Ekim ayında yaptığı açıklamada, en az 22 yabancı devletin İran’ın insansız hava araçlarını satın almak için sıraya girdiğini söyledi.

Tahran'daki bir askeri akademide düzenlenen bir toplantıda Safevi, "Bugün 22 dünya ülkesinin İran'dan insansız uçak satın almayı talep ettiği bir noktaya ulaştık" dedi.

Çarşamba günü, İran Savunma Bakanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Aştiyani, Tahran'daki bir kabine oturumunda oturum aralarında gazetecilere verdiği demeçte, bu yıl savunma ekipmanlarının üretiminde ve ihracatında bir önceki yıla göre önemli bir artış kaydedildiğini söyledi.

"Savunma ekipmanı üretimi ve ihracatı ... geçen yıla göre [sırasıyla] üç ve beş kat artış gördü" dedi ve düşmanları "geri çekilmeye" zorladığını da sözlerine ekledi.

Kudüs Haber Ajansı - KHA