10 Ocak 2023'te Lübnan Hizbullah'ına yakın Lübnan gazetesi El-Ahbar, "Amerika ile ilişkideki sorun: Bir direniş veya yatıştırma hükümeti" başlıklı bir makale yayınladı. Makale, Sudani hükümeti ile ABD yönetimi arasındaki ilişkiden bahsediyor. Yazıda, kıdemli bir üst düzey Asaib Ehl-i Hak (AAH) milisi olan Ali Türki'nin politikacıya dönüştüğü aktarılıyor. Kendisi şu anda AAH'nin siyasi kanadı olan Sadikun Bloku'ndan Irak parlamentosunun bir üyesi. Ali Türki, el-Ahbar'a, mevcut Irak hükümetinin bir "direniş hükümeti" olduğunu söyledi. Ayrıca, "Direniş, Irak'ın resmi görüşünü temsil etmeye başladı ve bugün işleri yürüten kişidir" diye ekledi. Bu açıklama, Asaib Ehl-i Hak lideri Kays el-Hazali'nin 20 Kasım 2022'de Başbakan Muhammed Şiya’ es-Sudani'yi direniş liderliğindeki bir hükümetin "genel yöneticisi" olarak nitelendirmesinin ardından geldi.

Bu duygu, direnişe bağlı figürler tarafından giderek daha fazla tekrarlanıyor. Irak televizyonunda direnişi temsil eden bir başkan olarak görünmesiyle tanınan bir yazar ve gazeteci olan Ahmed Abdussaade, Sudani hükümetine yönelik eleştirilere yanıt vermek için kısa süre önce Twitter'a girdi. Sudani, ABD'nin Kasım Süleymani ve Ebu Mehdi el-Mühendis'i hedef alarak öldürmesinin yıldönümünde ABD'yi yeterince kınamadığı için eleştiriliyordu. (İki gün sonra öldürülmelerini kınadı ve bu, direniş çevreleri içinde geniş çapta övgüyle karşılandı).

Ancak Abdussaade, hükümeti eleştiren direniş eleştirmenlerini büyük resme bakmaya çağırıyor: "Bazıları Sudani'nin, Süleymani ve Mühendis’in şehit edilmesinin yıldönümünde devrimci bir konuşma yapmasını talep ediyor. Ama bu onun rolü değil; bunun yerine, Haşdi Şabi ve direnişin liderlerinin rolü budur ve bu rollerini gerçekleştirdiler. Sudani, Süleymani ve Mühendis'i övdü ve onları öldüren Amerikalıları kınadı. Pozisyonu göz önüne alındığında bu yeterlidir, çünkü onun rolü direnişe siyasi kılıf sağlamaktır; ve direnişin işini yapmak değil.”

Bu iki yorum, direnişin Sudani hükümetini nasıl gördüğünü gösteriyor ve direnişin devleti ele geçirme hedefine doğru yürümesine izin vermek konusunda siyasi örtü ve meşruiyet sağlıyor. Bu, neredeyse tam bir kesinlik içerisinde hareket arasında paylaşılan bir görüştür.

2022 yılı Irak'ın direnişi için bir dönüm noktasıydı. 2020 ve 2021, 2018 ve 2019'un zirvelerine geri dönmenin bir yolunu bulmak için rekabet eden zayıflamış, lidersiz ve çoğu zaman işlevsiz hiziplere şahitlik etti. Sudani hükümetinin yükselişi, direnişin, devleti ele geçirmeye yönelik uzun vadeli hedefinin eskisinden daha gerçekçi göründüğü anlamına geliyor.

Dostça bir hükümet ile direniş şimdi yasadışı faaliyetleri güvenilir kurumlara bulaştırmak için daha da fazla fırsata sahip. Ancak birçok direniş hizbinin, hem Irak hukukunun hem de uluslararası insan hakları hukukunun ihlal ettiği biliniyor. Milis gücü hükümetlere yayıldıkça, uluslararası aktörler devlet kurumları, milisler ve bilinen hak ihlalleri arasındaki bağlantıları anlamak için daha dikkatli olmalıdır.

Kudüs Haber Ajansı - KHA