ABD, Suriye’de özellikle Fırat’ın doğusundaki bölgesinde kendisine bağlı askeri gruplar aracılığıyla federal sistemi sağlam bir model olarak sunarken, bununla önce Suriye’yi bölmeyi, sonra da aynı sistemi başka ülkelerde pazarlamayı hedeflediği bildiriliyor.

El-Khanediq’te yer alan haberde, Pentagon’un 2023 yılı bütçesine ilişkin son bilgilere göre, Suriye Demokratik Güçleri’nin de aralarında bulunduğu Suriye ve Irak’taki silahlı grupları eğitmek için hazırlanan programa 542 milyon dolar ayrıldığı belirtildi.

Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, SDG ile ENKS diye bilinen Suriye Kürt Ulusal Konseyi arasındaki derin anlaşmazlık uçurumunu kapatmak için harekete geçtiği öğrenildi.

Haberde, ABD’nin talebiyle Irak Kürdistan Bölgesi yönetiminin iki taraf arasındaki görüş ayrılıklarını yakınlaştırma ve arabuluculuk görevini üstlendiği kaydedilirken, ABD yönetiminin, kuzey ve kuzeydoğu Suriye’yi Sezar Yasası yaptırımlarından istisna tutmasıyla ENKS ve Kürt Özerk Yönetimi’nin mutabakata varması arasında ilişki olduğu ifade ediliyor.

SDG milislerinin bölge ve Kanton meclislerinin üyelerini seçmenin yanı sıra küçük parlamento olarak kabul edilen Genel Kurul üyelerini seçmek üzere yerel seçimler düzenleme çabasında olduğunun bildirildiği haberde, buna paralel olarak, mevcut Genel Kurul tarafından onaylanmayı ve bölge sakinleri ile mezhep ve din temsilcilerinden tanınmayı bekleyen “toplum sözleşmesi” taslağının yazımının tamamlandığı belirtildi.

Sözleşmenin, bölge sakinleri ile yerel yönetimin ilişkilerini ve ABD’nin yoğun desteğiyle yıllardır faaliyetlerini sürdüren SDG yetkilileri ile ilişkilerini tanımlayan yerel bir anayasa olarak kabul edildiği kaydediliyor.

Öte yandan, toplum sözleşmesi adlı taslağı hazırlayan heyetin, merkeziyetçi olduğu bahanesiyle Suriye anayasasını görmezden gelerek Irak ve İsviçre gibi federal sisteme sahip ülkelerin anayasa modellerini referans aldığı görüldü.

Haberde, atılan bu adımın sadece toplumla otorite arasındaki bir anlaşmadan ibaret olmadığı, bundan çok daha tehlikeli boyutları olan bir adım olduğu vurgulanırken, bununla Fırat’ın doğusunun Suriye’den kopartılmasının hedeflendiği belirtilirken, “Suriye devletinin kabul etmediği ve savaşmakta ısrar ettiği de budur” denildi.

Sözleşmenin önsözünde Suriye topraklarının birliğine ve ülkenin kuzeydoğusunun bu birliğin ayrılmaz bir parçası olduğuna vurgu yapıldığı görülürken, taslakta sözleşmeyi değiştirme hükmü kapsamlı bir anayasa üzerine ülke çapında bir konsensüsün oluşturulması şartına bağlanıyor.

2014’ün başından bu yana PYD, kendisine bağlı SDG milisleri aracılığı ve ABD’den aldığı destekle Fırat'ın doğusunda geniş alanlar yönetiyor.

Söz konusu bölge, 4 vilayete ayrılan 7 kent ve çok sayıda kasabadan oluşuyor. Yüzölçümünün Suriye topraklarının üçte birine veya yaklaşık 185 bin kilometrekareye tekabül ediyor.

KHA