ABD Başkanı Joe Biden, Oval Ofis'te Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile ikili görüşmesi öncesi gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Katar ve ABD arasında 50 yıllık bir ortaklık olduğunu belirten Biden, Katar'ın 10 binlerce Afgan'a ev sahipliği yaptığını, Gazze ve Filistinliler meselelerinde de önemli roller üstlendiğini ifade etti.
Biden, bugün Emir Al Sani ile Körfez ve Orta Doğu'nun güvenliği, küresel enerji kaynaklarının istikrarı, Afganistan ve ikili ilişkiler gibi birçok konuyu ele alacaklarını kaydetti.
Katar Havayolları ile uçak üreticisi Boeing arasında yapılan 20 milyar dolarlık anlaşmayı da memnuniyetle karşıladıklarını dile getiren Biden, bunun Boeing'in yaptığı en büyük anlaşmalardan biri olduğunun altını çizdi.
Biden, "Katar iyi bir dost ve güvenilir bir ortak. Katar'ı 'NATO üyesi olmayan önemli müttefik' olarak tanıma planı konusunda Kongreyi bilgilendiriyorum. Bu, ilişkimizin ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir ve bunu yapmanın zamanı geldi de geçiyor" ifadelerini kullandı.
Biden, Taliban'ın yönetime geçmesinin ardından ABD'li vatandaşların Afganistan'dan tahliye edilmesinde ve "Gazze'de istikrarın sağlanmasında" Doha'nın büyük yardımı olduğunu sözlerine ekledi.
Biden, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'ye yazdığı bildiride, Katar’ın CENTCOM’un çabalarına uzun yıllardır verdiği katkıya vurgu yaptı.
Öte yandan, Wall Street Journal, bir ABD yetkilisinin Katar'ı büyük bir müttefik olarak belirlemenin ek ortak eğitim ve operasyonlara fırsat verdiğini söylediğini aktardı.
Biden, Katar Emiri ile yaptığı görüşmede ise bu adımın geç kalınmış olduğunu söyledi.
Biden'ın bu kararıyla Katar'a Washington'la ilişkilerde özel ekonomik ve askeri ayrıcalıklar tanınacak.
ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan konuya ilişkin yapılan açıklamada, "NATO dışı önemli müttefik unvanı, ABD'nin bu ülkelerle olan yakın ilişkisinin güçlü bir sembolü olmakla birlikte, dostluğumuzun genişlediği ülkelere olan derin saygımızı gösteriyor" denildi.
Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray, Biden'ın "küresel enerji tedariğinde istikrarın sağlanması" hakkında Katar Emiri'yle görüşeceğini açıklamıştı.
Avrupa, enerji tedariğini büyük oranda Ukrayna konusunda askeri ve diplomatik gerilim yaşadığı Rusya'dan sağlıyor.
Katar, dünyanın en büyük LNG ihracatçılarından biri olmasının yanı sıra North Field genişleme projesi, Katar'ın LNG üretim kapasitesini 2026 yılına kadar 77'den 126 milyon tona çıkarması bekleniyor. Katar gazı dünyadaki en yüksek rekabet gücüne sahipken, Biden-Temim görüşmesinde Avrupa’ya Katar gazının ihraç edilmesinin konuşulan en önemli konulardan biri olduğu belirtiliyor.
Görüşmede, İran’la nükleer anlaşma, Libya krizi, Filistin meselesi ve Afganistan’ın da masaya yatırıldığı belirtiliyor.
Ayrıca Pentagon sözcüsü John Kirby, Biden'ın Katar'ı ABD'nin NATO dışı önemli bir müttefiki olarak belirleme niyetini açıklamasının "Washington, Doha ve diğer müttefikler arasında savunma ilişkileri için yepyeni bir dizi fırsat açtığını" söyledi.
Biden, Şeyh Tamim'i kabul etmeden önce Twitter'da bir tweet'te "Katar Emiri ile Orta Doğu'da güvenlik ve refah, küresel enerji kaynakları, Afganistan ve daha fazlası dahil olmak üzere çeşitli konuları tartışmayı" dört gözle beklediğini yazmıştı.
Görüşmenin ardından Biden, iki tarafın Ortadoğu'daki güvenlik, küresel enerji arzı ve Afganistan'a destek konularını görüştüğünü söyledi.
Katar Emiri de, Biden ile görüşmelerini "verimli" olarak nitelendirerek, bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgilendiklerini kaydetti.
ABD'nin bugüne kadar "NATO üyesi olmayan önemli müttefik" olarak tanıdığı 18 ülke bulunuyor.
Ülkede ilk kez 1987'de geçen bir yasa ile dönemin ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından Avustralya, Mısır, İsrail, Japonya ve Güney Kore bu kategoriye alındı.
Körfez bölgesinden ise Bahreyn ve Kuveyt, eski ABD Başkanı George W. Bush tarafından bu kategoriye dahil edilmişti.
KHA