Filistinli gruplar Şubat ayının başında Mısır’ın başkenti Kahire’de gerçekleşecek kapsamlı ulusal diyaloğu beklerken, müzakerelerde 15 yıl sonra Filistin’de gerçekleştirilecek seçimlerle ilgili çetrefilli dosyaların ele alınması planlanıyor.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas geçtiğimiz Cuma günü Filistin seçimlerinin 3 aşamalı olarak yapılmasına dair kararname çıkarmıştı. Buna göre, 21 Mayıs'ta milletvekili seçimleri, 31 Temmuz'da cumhurbaşkanlığı seçimleri, 31 Ağustos'ta Ulusal Konsey seçimleri yapılacak.
El-Cezire’de yer alan habere göre, Kahire’deki diyaloğun başarısı, 2007 ortasından bu yana devam eden iç bölünmenin sona ermesine yönelik en önemli ilerlemeyi oluşturacak. Ancak masadaki dosyaların hassasiyeti göz önünde bulundurulduğunda herşeyin sıfır noktasına dönmesi de söz konusu olabilir.
El-Cezire’nin ilgili kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Kahire’deki diyalog toplantıları en fazla bir hafta sürecek ve seçiml ilgili konular ele alınacak.
Müzakerelerde ayrıca şu başlıkların konuşulması planlanıyor
“Seçimleri denetleme ve koruma yetkisine sahip yargı ve güvenlik oluşumları, kamusal özgürlükler, seçim kampanyası özgürlüğü, seçim listeleri, işgal altındaki Kudüs seçimleri, İsrail’in Kudüslülerin şehir içerisinde seçimlere katılımını engellemesi durumunda atılacak adımlar, Parlamento seçimi mekanizmaları, Ürdün gibi kendi topraklarında seçim yapılmasını engelleyen ülkeler için alternatifler”
Filistinli grupların Kahire'ye gitmeden önce önümüzdeki hafta Merkez Seçim Komitesi'nin huzurunda Gazze’de bir hazırlık toplantısında buluşması bekleniyor.
El Cezire’nin Hamas kaynaklarından edindiği bilgiye göre, Hamas, Kahire’deki görüşmelerde, Filistin’i seçimlere götürecek küçük bir Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin kurulmasını önerecek. Hamas’ın seçim ortamının güçlendirilmesi çalışmalarının İştiyye hükümet tarafından sağlanamayacağını düşündüğü belirtiliyor.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Hamas liderlerinden Vasfi Kabha, diyaloğun başarısının tarafların vereceği tavizlere bağlı olduğunu kaydederek, Batı Şeria’da Hamas’ın kampanya özgürlüğü, seçmen ve adayların güvenliği için garantiye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
Hamas’ın El-Fetih ile ortak liste halinde seçimlere girmeye itiraz etmediğini kaydeden Kabha, bu seçeneğin masada olduğunu ancak İsrail’in bir milletvekilini tutuklaması durumunda, o milletvekilinin hakkını ve oyunu korutyan bir mevzuatın olması gerektiğini dile getirdi.
Hamas ve Fetih kaynakları, Kudüs’te seçimlerin yapılmasını olmazsa olmaz olarak değerlendiriyor.
Öte yandan El-Fetih, Hamas’tan Gazze’de tutuklu olduğunu belirttiği 80 aktivistinin serbest bırakılmasını istemişti.
Ayrıca, Hamas yöneticilerinin, Fetih Hareketi Merkez Komitesi Genel Sekreteri Cibril er-Rucub ile Katar'ın başkenti Doha'da yakın zamanda görüşeceği bildirildi.
Filistin'de 14 yıl aradan sonra ilk kez seçim kararı alınmış, Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 22 Mayıs 2021'de milletvekili ve 31 Temmuz 2021'de devlet başkanlığı seçimlerinin yapılmasını öngören kararnameyi imzalamıştı.
Hamas ve İslam Cihad hareketlerinin boykot ettiği 2005’teki başkanlık seçimlerini yüzde 62,52 oyla Filistin lideri Yasir Arafat’ın kurduğu Fetih Hareketi’nin tek adayı Mahmud Abbas kazandı.
Filistin genelinde 10 yıl aradan sonra 25 Ocak 2006'da yapılan milletvekili seçimlerini ise Hamas kazandı. Hamas, 132 sandalyeli Meclise 74 milletvekili göndermeye hak kazanırken, Filistin yönetimini elinde bulunduran Fetih Hareketi 45 sandalyede kaldı.
Fetih Hareketi’nin o dönem önde gelen isimlerinden Muhammed Dahlan, Hamas’ın yönettiği bir hükümete katılmaya karşı çıkarken, Devlet Başkanı Abbas, Hamas’tan İsmail Heniyye’ye hükümeti kurma görevini verdi.
Heniyye’nin 19 Mart 2006’da sunduğu Bakan Kurulu listesi, İsrail başta olmak üzere ABD ve AB dahil uluslararası taraflarca reddedildi.
Hamas hükümetinin hem iç hem dış konularda çalışmasının engellendiği bir süreçte Fetih Hareketi dahil Filistinli gruplar, yeni hükümetin üst düzey isimlerine karşı karalama kampanyası başlattı ve bu durum Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde şiddet olaylarına yol açtı.
Hamas ile Fetih arasında yaşanan şiddet olaylarında onlarca Filistinli hayatını kaybetti. Yaşananlar, Hamas hükümetinin tamamen atıl duruma düşmesine ve Filistin sokağında tam bir parçalanmışlığa neden oldu.
Bu süreçte Hamas, İsrail ablukası altındaki Gazze Şeridi’nde tam egemenlik sağlamayı başarırken, Batı Şeria’da yönetim bir kez daha Fetih'e geçmiş oldu.
Filistin Anayasası, her 4 yılda bir genel seçimlerin yapılmasını öngörürken İsrail işgali ve ablukası altındaki ülkede 2006'dan bu yana devam eden parçalanmışlık nedeniyle yıllardır genel seçime gidilemedi.