ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Orta Doğu Koordinatörü Brett McGurk ve Dışişleri Bakanlığı Enerji Elçisi Amos Hochstein, bazı önemli konuları ele almak üzere Salı günü Riyad’a bir ziyaret gerçekleştirdi.
ABD merkezli Axios sitesinin 3 ABD’li yetkiliye dayanarak aktardığı habere göre Mcgurk ve Hochstein, Tiran Adası’nın Mısır’dan Suudi Arabistan’a transferini sonuçlandırmak ve Riyad'ın İsrail ile normalleşme yolunda adımlar atmasını sağlamak üzere yola çıktı.
Görüşmenin gizli yapıldığını aktaran ABD basını, 2017 yılında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es Sisi’nin onayıyla Suudi Arabistan’a devredilen Tiran Adaları konusuna dikkat çekti. Axios Pazartesi günü de, Biden yönetiminin Kızıl Deniz adaları Tiran ve Sanafir'in Mısır'dan Suudi Arabistan'a transferini tamamlama amaçlı müzakerelere aracılık ettiğini bildirmişti. Kızıldeniz’deki adaların devri konusu iki ülke arasında yıllardır müzakere ediliyor. Mısır Parlamentosu 2017 yılında Kızıldeniz sınırlarının yeniden belirlenmesi ile ilgili anlaşmayı onaylamıştı.
ABD ve İsrailli güvenlik kaynaklarına dayandırılan habere göre Siyonist rejim, söz konusu adalarda uluslararası bir gözlemci gücünün olması şartı ile ada transferi anlaşmasını onaylıyor.
Axios’un raporunda, Riyad’ın adaları askerden arındırmayı kabul ettiği ancak şimdiye kadar topraklarında uluslararası bir gücü reddettiği için, çok uluslu ekibin görüşmelerde ana sorun haline geldiği belirtildi. Bunun yerine Riyad, Tiran Boğazı'ndan geçen gemiler için tam bir seyir serbestisi sağlama taahhüdünde bulundu.
Rapora göre İsrailli müzakereciler, çok uluslu gücün bölgeye yerleştirilmesine yönelik şartından vazgeçtiğini gösterdi ve bunun yerine alternatif güvenlik önlemleri talep etti.
Siyonist rejim ayrıca, Suudi Arabistan'dan normalleşme ilişkilerine bağlı olarak, bir dizi yeni adım atmasını istiyor. Bu adımlar, Riyad’ın hava sahasını Tel Aviv’e doğrudan ve ek uçuşlara açması gibi bazı kritik talepleri kapsıyor. Trump dönemindeki normalleşme anlaşmaları kapsamında Suudi Arabistan, İsrail havayollarının hava sahasını BAE ve Bahreyn'e gidiş-dönüş uçuşları için kullanmasına izin vermeye başladı. Ancak İsrail, önemli ölçüde daha uzun olan Hindistan, Tayland ve Çin uçuşları için henüz böyle bir erişime ulaşamadı.
Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan bunu reddetmedi, Axios’un raporu hakkında sorulan bir soruya yanıt verdi. Söz konusu iddiaları reddetmeyen Faysal, ancak Riyad'ın bu aşamada İsrail ile ilişkileri normalleştirmeye hazır olmadığını söyledi.
“Normalleşmeyi her zaman bir yolun nihai sonucu olarak gördük. Bölge ile İsrail arasındaki normalleşme fayda sağlayacaktır ancak Filistin meselesini çözemezsek bu faydaları elde edemeyiz. Bu sorunun çözümsüz kalması bölgeye önemli istikrarsızlıklar getirmeye devam ediyor. Öncelik, İsrail-Filistin barış sürecini nasıl ilerleteceğimiz olmalı ve gerçekleşirse tüm bölgenin yararına olacaktır.”
Öte yandan The Times of Israel’in haberine göre Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden'ın önümüzdeki ay sonunda bölgeye yapacağı ziyaretten önce bir anlaşmaya aracılık etmeyi umuyor. Biden’ın şu süreçte sadece İsrail’e yapacağı ziyaret hakkında kesin bir bilginin olduğunu aktaran İsrail basını, “ancak CNN geçen hafta ABD yetkililerinin, Biden ve Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Salman arasında bir görüşme düzenlemeye çalıştığını söyledi” bilgisini aktardı.
Kudüs Haber Ajansı - KHA