Irak Yüksek Federal Mahkemesi dün Başbakan Mustafa el-Kazımi’nin Ağustos 2020’de Bakanlar Kurulu kararı ile kurduğu ve yolsuzluk ve büyük suçlarla ilgili davaları inceleyen Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu’nu feshetme kararı aldı.

Komisyon, kurulmasından bu yana kamuoyunda Komisyon Başkanı General Ahmed Ebu Ragif’e atıfla ‘Ebu Ragif Komisyonu’ ismiyle biliniyor. Ragif aynı zamanda İçişleri Bakanı İstihbarat İşleri Yardımcısı görevini yürütüyor.

Mahkeme, verdiği kararda, “Yolsuzluk ve önemli suçların incelenmesi için daimî komisyon kurulmasını içeren 2020 yılı ve 29 sayılı Bakanlar Kurulu kararının geçersiz olduğuna” hükmederek ilgili kararı iptal etti.

Mahkeme kararının ilan edildiği tarihten itibaren geçerli olduğu belirtilen açıklamada, Bakanlar Kurulu kararının, insan özgürlüğü ve insan onurunun korunmasını öngören Anayasa’nın 37’nci maddesi 1’inci fıkrasına ve kuvvetler ayrılığı ilkesinin yer aldığı Anayasa’nın 47’nci maddesine aykırı olduğu belirtildi.

Federal Mahkeme, Bakanlar Kurulu kararının ayrıca yargı bağımsızlığı ilkesine ve Anayasa’nın 87 ila 88’inci maddelerinde yer alan yargının inceleme ve yargılama yetkisine aykırı olduğunu belirterek, ilgili kararın mali ve idari yolsuzluk davalarını incelemekle görevli anayasal bir kurum olan Şeffaflık Kurumu Kanunu’nda değişiklik yapılması hükmünde olduğunu kaydetti.

Kuruluşundan itibaren komisyona yöneltilen hukuki ve siyasi eleştiriler, komisyonun anayasal dayanağının olmamasına odaklanıyor.

Zira ülkede terör davalarına bakan anayasal güvenlik kurumlarının yanı sıra Şeffaflık Kurumu ve Mali Denetim Divanı gibi yolsuzlukla mücadele eden anayasal kurumlar bulunuyor.

Kazımi’ye yakın çevreler ise yolsuzluk meselesinin yıllardır devlet ve kurumlarını tehdit etmesinin ışığında söz konusu kurumların görevlerini istenildiği şekilde yerine getirmediği görüşünde.

Komisyon, terörle mücadele kurumunu verilen kararları uygulamakla görevlendirdikten sonra 52'den fazla siyasi ve idari şahsiyet hakkında tutuklama emri çıkardı.

Bağdat’taki bazı kaynaklar komisyonu feshetme kararının, Kazımi’nin yeniden başbakanlık koltuğuna oturmasını engellemek için çalışan hasımlarına yardımcı olabileceğini bildiriyor.

Öte yandan Kanun Devleti Koalisyonu, Ebu Ragif Komisyonu’nun kuruluşundan bu yana üstlendiği davaların ortaya çıkarılmasını talep etti.

El-Malume’ye konuşan Kanun Devleti Koalisyonu Üyesi Abbas el-Maliki, Federal Mahkeme’nin Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu’nu feshetmesi kararının sağlıklı olduğunu ve komisyon üyelerinin ihlallerden sorumlu tutulmaları gerektiğini bildirdi.

El-Malume’ye konuşan Anayasa uzmanı Ali Et-Temimi ise, Federal Mahkeme’nin kararının yayımlanmasının ardından Ebu Ragif Komisyonu’nun feshedilmiş sayılmakta olduğunu ve sahip olduğu tüm dosyaların yetkili makamlara intikal ettiğini belirtti.

Temimi, Komisyondan etkilenenlerin doğrudan hükümete dava açabileceğini ifade etti.

KHA