Tel Aviv'deki siyasi ve diplomatik çevreler, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un Türkiye ziyareti için hazırlıklarını sürdürürken, ilişkilerin çözüme kavuşmasından İsrail’in Türkiye’den taleplerinin yerine getirilmesini beklediği kaydediliyor.

Arabi21’de yer alan habere göre, Tel Aviv’de Ankara’nın Ortadoğu ülkelerinden sonra İsrail’le de ilişkilerini onarmaya çalıştığı kanaati hakimken, özellikle Erdoğan’ın evini gözetledikleri için tutuklanan İsrailli çiftin serbest bırakılmasıyla bu kanaat iyice yerleştiği ifade ediliyor.

Herzog, bu tutumundan dolayı Erdoğan’ı arayıp tebrik etmişti.

Söz konusu haberde, Kudüs Strateji ve Güvenlik Enstitüsü (JCSS) Başkanı Profesör Efraim Inbar’ın News One web sitesinde yazdığı ve Herzog’un gerçekleştireceği ziyaret öncesi İsrail’in Türkiye'den taleplerini konu alan makaleye yer verildi.

Makalede, söz konusu İsrail’in Türkiye’den talepleri şöyle sıralandı:

“1 - Herzog’un yapacağı ziyarette cumhurbaşkanına yaraşır şekilde kendisini ağırlanması. Çünkü sızan bilgilere göre Erdoğan, Herzog’u Cumhurbaşkanlığı Külliyyesi’nde değil resmiyet bakımından daha düşük bir yerde karşılamayı planlıyor. Böyle bir şey saygısızlık olur.

2 - Normalleşme adımlarına muhalefet etmekten kaçınmak, Hamas’a desteği kesmek ve Hamas liderlerini Türkiye topraklarından çıkarmak suretiyle İsrail-Filistin sahasında daha dengeli bir Türk politikası geliştirmek…

3 - Libya ile Türkiye arasında imzalanan Trablus anlaşmasının iptal edilmesi... Çünkü bu anlaşma sadece iki ülkenin Akdeniz'deki münhasır ekonomik bölgelerinin sınırlarını belirliyor ve denizin doğu ve batısını birbirinden ayıran bir çizgi çiziyor. Bu, deniz güvenliğini, doğal gaz araştırmalarını ve İsrail veya Mısır'dan Avrupa'ya giden gaz boru hattı ve elektrik kablosu gibi yeni altyapıları tehdit ediyor.

4 - Türkiye'nin Kudüs’teki faaliyetlerinde İsrail egemenliğini ihlal etmemesi, bunun için İsrail’in çizdiği çizgileri aşmaması

5 - Türkiye ile İsrail arasındaki ikili ilişkilerin yeniden başlaması ve bu vesileyle İsrail ile NATO arasında bozulan ilişkilerin tekrardan canlanması”

Ankara ile Tel Aviv arasında müzakere edilen bu şartların tamamının Türkiye tarafından cevap bulmayacağının açık olduğunun kaydedildiği makalede, Çünkü bu taleplerin bazısının Türk ulusal güvenliğini zedeleyeceği ve İsrail’le ilişkilerin ne pahasına olursa olsun düşüncesiyle gerçekleşmeyeceği ifade edildi.

İki tarafın bakanlarının arasında yoğun telefon trafiğinin yaşandığı ve ikili kapsamlı ticaretin sürdüğünün doğru olduğunun aktarıldığı makalede, “Ancak bununla beraber Erdoğan, Filistin meselesinde İsrail’e yönelttiği sert eleştirilerine devam etmekte ve HAMAS liderlerini ülkesinde ağırlamayı sürdürmekte” denildi.

Yakınlaşma çabalarında İsrail doğal gazının Türkiye ajandasının ilk sırasında yer almakta olduğunun vurgulandığı makalede, “Çünkü Türkiye enerjide İran ve Rusya’ya bağımlı durumda ve dolayısıyla kaynak çeşitliliğini arttırma peşinde. Bu nedenle yurt içi kullanım ve gazı Avrupa’ya taşımak suretiyle kıtaya giden enerji köprüsü olma konumunu güçlendirmek için Türkiye İsrail gazına ulaşmak istiyor” ifadelerine yer verildi.

Makalede, “Kıbrıs'ın onayı gerekmesine rağmen, İsrail'den Kıbrıs üzerinden Türkiye'ye uzanacak boru hattı en iyi ekonomik çözüm gibi görünüyor ve bocalayan Türkiye ekonomisi için gelir sağlayabilir” denildi.

Makale şöyle devam etti:

“Böylelikle Türkiye sarsılan ekonomisini canlandırmayı planlıyor. ABD bağlamında ise Tel Aviv, Ankara’nın izlediği politika Biden yönetimi tarafından benimsenmediğini çok iyi bilmekte bu ikili görüşmelerin ABD düzleminde Ankara’ya yarar sağlayabileceğini düşünmekte.

Öte yandan Tel Aviv, Türkiye'nin batıdan uzaklaşma çabalarını NATO’daki üyeliğiyle dengelemeye çalıştığını, İsrail ile ilişkilerin iyileştirilmesindeki temel etkenin İsrail, Kıbrıs ve Yunanistan’dan oluşan üçlü stratejik ortaklığını zayıflatma hedefi taşıdığını düşünüyor.

Bu durumda İsrail, Türkiye’nin özellikle Mısır ve BAE’nin katılımından sonra bu üçgeni zayıflatma çabalarını hoş karşılamayacak gibi görünüyor.

Mısır ve BAE, Doğu Akdeniz’de enerji sorunu Libya meselesi ve münhasır ekonomik bölgeler hususunda Türkiye’yi kızdıran benzer siyasetler izlemekte. BAE ile Türkiye arasında ilişkilerin güçlendirilmesi, Türkiye’nin İsrail’e yönelmesine her ne kadar katkı sağladıysa da BAE, Türkiye’den Körfez ülkeleri ile İsrail arasında imzalanan normalleşme adımlarına yönelik sert eleştirilerini durdurmasını istiyor. Ancak Türkiye İslâm alemindeki lider pozisyonunu güçlendirmek için Kudüs’teki varlığını arttırmak istiyor.

KHA