17 Aralık 2020

Yemen'in güneyi uzun bir süredir Aden cephesindeki ayrılıkların etkisinde. Suudi Arabistan'ın Mansur Hadi sözde hükümeti içindeki çatlakları giderme çabası ise sonuç vermiş değil. Riyad'ın Hadi ile ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi'ni Sana ya da Ensarullah hükümetine karşı birleştirmek için güç paylaşım anlaşmasını uygulatmaya çalışması başarısız oldu. Güney Geçiş Cephesi, Aden, Abyan ve Lahac'dan çekildi. Ayrılıkçı güçler Zale'ye hareket ettirildi. Hadi ile müttefik güçlerin de Abyan'dan çekildiği bildirildi.

Öte yandan, Riyad anlaşmasının da uygulanması zor görünüyor. Zira bir tarafta, geçmiş tecrübeler var ve güneyliler, Suudi Arabistan'ın bölgedeki gücünü artırmasından endişe ediyorlar. Ayrıca  Suudilerin geleneksel olarak Islah Partisi'ne ve Hadi güçleri gibi kuzeyli güçlere yakın olması, onlar için bağımsızlığın önünde bir engel teşkil ediyor. Diğer yandan da güneydeki bakanlıkların Hadi ile ayrılıkçı güçler arasında paylaşılmış olması, Islah Partisi'ni endişelendiriyor.

Islah partisi muhalefet konseyi kuracak

Yemen'de yayın yapan El Ahbar gazetesinin bölgedeki kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Müslüman Kardeşler ile ilişkili Islah Partisi, Hadi'nin kovduğu kişiler ve Türkiye – Katar ittifakına yakın kişilerle yeni bir muhalefet konseyi kurmayı planlıyor. Islah, Hadi koalisyonundaki en güçlü parti konumunda bulunuyor. Konsey, kurulmasının ardından Islah'ın denetiminde bulunan yerleri temsilen Hadi hükümetinde yer alacak ve Birleşik Arap Emirlikleri destekli Güney Geçiş Konseyi'nin taleplerinin karşısında duracak. Eski başbakan yardımcısı Abdülaziz Cabari, eski içişleri bakanı Ahmed el Meysari, eski ulaştırma bakanı Salah el Cebvani, Şebva valisi Muhammed Salih bin Adio ve Sokotra valisi Ramzi Mahrus bu konseyin üyeleri arasında bulunuyor.

Görünen o ki Suudi – Islah ittifakının sonu yakın. Bu ve bununla birlikte, Islah'ın kalesi Ma'rib'de Ensarullah'ın ilerlemesi, partide huzursuzlukları artırıyor.

Diğer yandan, Türkiye – Katar ile bölgesel sorunlar yaşayan Suudi Arabistan da Islah Partisinden  giderek uzaklaşıyor. Suudi yetkililerin Türk ürünlerine boykot ve Suudi vatandaşlarına Türkiye'yi ziyaret yasağı getirmesinin ardından üst düzey bir Suudi din adamı, Müslüman Kardeşlerin terörist, sapkın ve kafir bir grup olduğuna dair bir fetva yayınladı.

Türkiye ve Katar'ı baskılamayı hedefleyen bu adımlarda Suudilerin gözden kaçırdığı bazı şeyler vardı. Örneğin Müslüman Kardeşler, iki ülkeyi hedef alan girişimlere sessiz kalmadı. Ayrıca Kabine'de kendisine yeterince bakanlık verilmediğini düşünüyordu. Üstelik parti lideri Muhammed Yadumi ile Müslüman Kardeşlerin en önemli din adamı Şeyh Abdülmecid Zindani, Suudi Arabistan'dan Türkiye'ye geçmişti.

Suud zayıflıyor, Türkiye güçleniyor

Suudi Arabistan ile Islah Partisi arasındaki ittifakın düşmanlığa dönüşmesi, yeni bir döneme işaret ediyor. Tecrübeler Türkiye'nin Müslüman Kardeşlerin kollarını, bölgesel planlarının uyuştuğu her yerde desteklediğini gösteriyor. Ankara – Riyad rekabeti Türkiye'nin Yemen'de daha aktif bir rol almasını ve Suudi rejimine karşı yeni bir cephe açmasını sağlayabilir.

Türkiye, Suudi Arabistan'ın başka her yerden fazla Yemen'de savunmasız olduğunu çok iyi biliyor. Bununla beraber, İslah Partisi'nin Türkiye ile Katar'a yakınlaşması, güney cephesindeki anlaşmazlıkları ve Hadi hükümeti üzerindeki baskıları yeniden canlandırmış oldu.