Roma’daki İran ve ABD müzakeresinin detayları ortaya çıktı

New York Times: Trump, eski nükleer anlaşmayı yeniden canlandırabilir

**

İran ve ABD arasında Roma'da gerçekleşen ikinci tur nükleer müzakere görüşmelerinin detayları ortaya çıkmaya başladı. 

ABD’nin köklü gazetelerinden New York Times, iki tarafın, önümüzdeki günlerde ek görüşmeler için bir gündem belirlediğini bildirdi. Gazeteye göre yaklaşan görüşmeler, uranyum zenginleştirme ile ilgili teknik detayları içerecek.

NYT’nin raporunda ayrıca, İran'ın nükleer yakıt üretme gücünü koruması konusunun, Trump yönetimi içinde gözle görülür bölünmelere yol açtığı vurgulandı. 

Trump'ın elçisi Steve Witkoff, daha önce yaptığı bir açıklamada, İran'ın sıkı bir denetimle düşük seviyelerde zenginleştirme yapmasına izin verilebileceğini söylemişti. Witkoff daha sonra geri adım atarak, ABD'nin, İran'ın nükleer programını “ortadan kaldırma” pozisyonundan geri adım atmayacağını vurgulamıştı.  

NYT’nin haberine göre, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun da aralarında bulunduğu sert görüşlü ABD yetkililer, Tahran'ın nükleer yakıt üretmesine izin vermenin ciddi bir risk oluşturacağını düşünüyor.

Bu arada İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, uranyum zenginleştirme, nükleer stoklar ve doğrulama mekanizmalarıyla ilgili teknik detayları görüşmek üzere teknik uzmanların yakında bir araya geleceğini duyurdu.

ABD medyasına göre, İranlı yetkililer, kendilerine milyarlarca dolara mal olan nükleer altyapılarını sökmeyi veya yok etmeyi reddediyor. 

NYT bu bağlamda, Witkoff’un, Trump yönetimini, tüm altyapının sökülmesinde ısrar etmenin, şu anda İran'a karşı askeri bir eylemden kaçınmanın tek yolu olan görüşmeleri çökerteceği konusunda gizlice uyardığını bildirdi. 

NYT'nin haberine göre, son tur görüşmelerinin tamamlanmasının ardından üst düzey bir ABD'li yetkili, doğrudan ve dolaylı görüşmelerde çok iyi ilerleme sağlandığını belirtti.

İranlı yetkililerin ise toplantı öncesindeki özel oturumlarda, nükleer santrallerin yakıt üretimi için gereken ve 2015 anlaşmasında belirtilen yüzde 3,67'lik zenginleştirme seviyesine geri dönme isteklerini dile getirdikleri iddia edildi.

ABD medyasına göre İran, ya silah sınıfı yakıt üretimini hızlandıracak ya da 2015 anlaşmasında öngörülen zenginleştirme seviyelerine geri dönmek için Washington ile müzakere edecek.

Bu bağlamda NYT’ye açıklamalarda bulunan Carnegie Endowment Vakfı’ndan Aron David Miller, Obama anlaşmasının yeniden canlandığını vurguladı. 

Uluslararası Kriz Grubu'nun İran Direktörü Ali Vaez ise İran'ın nükleer programını ortadan kaldırma çağrılarının çoğunlukla kamuoyu önünde yapıldığını belirtti.

NYT’nin raporuna göre İran, uranyum zenginleştirme tesislerini korumak için ABD yönetiminin anlaşmayı 2015 anlaşmasından farklı olarak sunmasına izin verebilecek bir ortak girişim önerdi.

ABD medyasına konuşan İranlı başka bir yetkili, ülkesinin zenginleştirilmiş uranyum stokunu 2016'da yaptığına benzer şekilde Rusya'ya veya başka bir ülkeye aktarmaya hazır olduğunu açıkladı.

Amerikan gazetesine göre, İran o zamandan bu yana, silaha dönüştürmeye karar vermesi halinde altıdan fazla nükleer bomba üretmeye yetecek kadar zenginleştirilmiş uranyum biriktirdi. 

Gazete, İran Dışişleri Bakanı Erakçi'nin Roma'dan yaptığı açıklamaları hatırlatarak, Amerikalılarla yapılan görüşmelerin yalnızca nükleer programla sınırlı olduğunu doğruladı.

Kudüs Haber Ajansı - KHA