ABD’li yazar ve eski üst düzey diplomat Richard Haass, İsrail işgal rejiminin, İran’ın misilleme operasyonu karşısında iyi bir seçeneğinin olmadığını ifade etti. 

İran ordusunun cumartesi günü ilk kez İsrail’e yönelik doğrudan bir saldırıya imza attığını belirten yazar, “Saldırının amacı muhtemelen İsrail'in gelecekteki saldırılarını caydırmaktı ve İran, artık üst düzey askeri liderlerini  hedef almanın cezasız kalmayacağı mesajını verdi” dedi.

Haass’a göre asıl önemli soru, İsrail ve Orta Doğu'nun buradan nereye gideceğidir. İran’ın, doğrudan saldırı operasyonlarından ziyade, eskiden olduğu gibi bölgedeki müttefikleri veya direniş güçleri ile dolaylı savaşını sürdürmek istediğini iddia eden Richard Haass, “ABD de olayların sakinleşmesini istiyor. Özellikle de İran'ın Hürmüz Boğazı'nı gemi taşımacılığına kapatma gücüne sahip olduğu göz önüne alındığında, Beyaz Saray'ın ihtiyaç duyduğu son şey Orta Doğu'da daha geniş bir savaştır” dedi. 

Yazar böyle bir durumda petrol fiyatlarında bir artışın yaşanacağını ve bunun da zaten enflasyon etkileriyle boğuşan ABD Başkanı Joe Biden üzerinde daha fazla baskı oluşturacağını iddia ediyor. 

Yazar, İsrail’in İran misillemesine karşı mevcut seçeneklerini şu şekilde detaylandırdı:

“Hiçbir şey yapmamak, İran'a karşı dolaylı bir savaş başlatmadan önceki statükoya geri dönüş, misilleme operasyonu ile bağlantılı İran içindeki askeri hedeflere sınırlı bir saldırı gerçekleştirmek veya İran nükleer tesislerine üzere büyük bir misilleme gerçekleştirmek.”

Birinci ve ikinci seçeneği tercih etmenin avantajlarına değinen Haass, “İsrail bu seçenekleri tercih ederek, Gazze'ye ve rehinelerin geri dönüşüne odaklanabilir. Bu aynı zamanda Amerikalıları da memnun edecek” yorumunu yaptı. Yazar ayrıca böyle bir seçenek sonucunda İsrail’in caydırıcılığının zayıflayabileceğini vurguladı. 

Bazı İsrailli yetkililerin, hiçbir şey yapmama seçeneği karşısında öfkeleneceğini ve bu yüzden İran'a karşı sınırlı saldırı seçeneğinin daha da güçleneceğini savunan Haass, İran’ın böyle bir tepki karşısında misillemede bulunacağını ve aynı zamanda nükleer programını hızlandıracağı için bu seçeneğin İsrail işgali açısından hâlâ bazı riskler taşıdığını söyledi.

Haass’a göre eğer İsrail İran nükleer sahalarına saldırırsa, bu sadece daha fazla gerilimi tırmandırıp, işgali yeniden savunma durumuna sokacak. Aynı zamanda İran'ı, nükleer programını inşa etme çabalarını, İsrail'in tehdit edemeyeceği bir şekilde iki katına çıkarmasına neden olabilir. Bu da yazarın dediği gibi bölgedeki diğer birçok ülkenin nükleer silah arayışına girmesine yol açabilir.

Richard Haass analizinin sonunda, İsrail için en az kötü ve en muhtemel seçenekleri, “ya İran'a karşı dolaylı savaşı yeniden başlatmak ya da ülke içindeki askeri hedeflere sınırlı bir saldırı gerçekleştirmek” olarak belirledi. Haass, “İki seçenek de caydırıcılığı yeniden tesis etmek için işe yarıyor ama aynı zamanda yeni İran saldırıları riskini ve bir tırmanma döngüsünü de artırıyor” dedi. 

Kudüs Haber Ajansı - KHA