Lübnan merkezli El-Ahbar gazetesinin haberine göre Tel Aviv Üniversitesi Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü tarafından hazırlanan bir çalışma raporu, ABD ile İsrail arasındaki ihtilafın derinleştiğini gösterdi.

Raporda ABD Başkanı Joe Biden ile İsrailli mevkidaşı Isaac Herzog’u Beyaz Saray’da bir araya getiren toplantı ve Başbakan Benjamin Netanyahu ile yapılan telefon görüşmesinden sonra bile ABD yönetiminin yumuşamadığı belirtildi.

Raporda ayrıca İsrail hükümeti tarafından yargının statüsünü zayıflatmayı amaçlayan yasal mevzuatın ilerletilmesi ve Filistin sahasında güvenliğin tırmandırılması gibi İsrail hükümetinin politikalarına ilişkin derin endişeler dile getirildi.

Biden ve Netanyahu arasında önümüzdeki aylarda ABD’de bir toplantı yapılacağına dair verilen sözlere rağmen, toplantının İsrail’deki gelişmelerden etkileneceği kaydedildi.

Biden, Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde İsrail ve Filistin Yönetimi’nin “iki devletli çözüm seçeneğini koruyacak ve bölgede güvenlik istikrarını sağlayacak adımlar” atması talebini yineledi.

Bundan önce Biden basına verdiği bir röportajda mevcut Netanyahu hükümetini “en aşırılık yanlısı hükümetlerden biri ve bakanlarının bir kısmı Filistin meselesi konusunda sorunun bir parçası” olarak tanımlanmıştı.

Bu bağlamda, Tel Aviv Üniversitesi’nin yaptığı çalışma, “ABD ile ortak değerler olmadan, ortak çıkarlar veya seçkin ilişkiler olmayacağı” uyarısında bulundu.

Çalışmada “ABD’nin sadece kendi çıkarlarına göre hareket eden bir süper güç olduğunu,  İsrail’in ise ABD için öneminin teknolojik ve güvenlik alanlarında olduğu belirtilerek, “Ancak bu önem, İsrail’in demokratik ilişkileri belirleyen ortak değerlere bağlı kalması halinde gerçekçi olacaktır” denildi.

Raporda “İsrail Amerikan demokratik değerlerinden uzaklaşırsa, teknoloji ve güvenlik alanlarındaki gücü Amerikan çıkarlarına aykırı hale gelecektir” ifadeleri kullanıldı.

Çalışmanın sonuç bölümünde şu ifadelere yer verildi: “ABD-İsrail ilişkileri, İsrail’in bölgesel bir süper güç olması ile sınırlı kabiliyetlere sahip küçük bir ülke olması arasındaki farkı temsil ettiği için önemlidir. İsrail, ABD’nin desteğini azalttıktan sonra bile varlığını sürdürebilir ancak bu güvenlik gücünü, ekonomik refahını ve vatandaşlarının yaşam kalitesini büyük ölçüde etkileyecektir.”

Raporda, ABD ve İsrail’in aynı zamanda önemli ve çelişkili demografik değişimlere tanık olduğu belirtilirken, bunun gelecekte iki taraf arasındaki farkın giderek açılmasına neden olacağı ön görüldü. Raporda, Amerikan toplumunun daha az dindar duruma geldiği, İsrail toplumunun ise daha dindar hale geldiği kaydedildi.

Raporda, Amerikalı Yahudilerin İsrail'e yabancılaştığı belirtilirken, bunun en önemli nedenlerinin ise başta Ortodoks olmayan Yahudi akımların İsrail'den dışlanması ve İsrail'in bazı Yahudi akımlarını tanımayı reddetmesi olarak belirtildi.

Kudüs Haber Ajansı - KHA